celikci
Yeni Üye
ABD’li sinemacı Paul Thomas Anderson radarımıza birinci 1997 tarihindeki sineması “Boogie Nights” ile takılmıştı. Öncesinde çektiği “Hard Eight” isimli bir sineması daha vardı lakin hem fazlaca tesirli bir sinema değildi birebir vakitte sinemalarda vizyona çıkmamıştı; en azından Türkiye’de. “Boogie Nights” 90’ların en yeterli sinemalarından biri olarak hafızalarımıza kazındığı üzere PTA’in de neslinin en parlak sinemacılarından biri olduğuna çabucak ikna olmuştu sinema etrafları. Sahiden de mesleği boyunca daima kendi istediği sinemaları, kendi istediği biçimde çeken, vakit zaman Hollywood’da istenmeyen adam ilan edi,len fakat hiç bir vakit büyük franchise’lara, dev bütçeli çizgi roman uyarlamalarına yüz vermeyen sinemacı hala Hollywood’un en kuvvetli isimleri içinde elbet. Her yaptığı merakla beklenen, en tartışmalı sineması bile aşikâr bir düzeyin altına düşmeyen nev-i şahsına münhasır bir direktör kendisi ve son sineması “Licorice Pizza” da bir daha yılın en düzgünleri içinde gösteriliyor şüphesiz.
1973 yılında San Fernando Valley’de (Los Angeles) geçen “Licorice Pizza” aslında hem PTA’in favori periyotlarından birinde geçiyor (tam da “Inherent Vice” ile “Boogie Nights” içinde bir dönem) birebir vakitte bir daha fazlaca sevdiği büyüme, kendini bulma (kimi vakit de büsbütün kaybetme) temaları etrafında geziniyor. Alışılmış ki San Fernando Valley’in de bir daha direktörün 9 sinemasının 3’üne evsahipliği yaptığını da unutmayalım; aşikâr ki Güney California PTA’in sevdiği bölgelerden. Her ikisi de birinci sinemalarında rol alan Alana Haim ve Cooper Hoffman ikilisinin merkezinde yer aldığı “Lİcorice Pizza” okul yıllığı için fotoğraf çektirmeye giden 15 yaşındaki Gary’nin kendisinden 10 yaş büyük fotoğtafçı asistanı Alana’nın peşine takılıp onu yemeğe davet ettiği uzunca bir yürüyüş sekansıyla açılıyor. Bundan 20 yıl evvel yaşadığı yere yakın bir okulda buna benzeri bir sahneye şahit olduğunu anlatan PTA “Ya o bayan o çocukla yemeğe çıksa, ne olurdu?” diye sormuş kendine ve bunu bir başlangıç noktası olarak işaretlemiş başında. Az evvel de bahsetmiş olduğum üzere, sinema tam bir büyüme hikayesi, bir kendini bulma macerası lakin değişik bir biçimde öyküde büyüyen, daha da değerlisi kendini bulma macerasını yaşıyan karakter 15 yaşındaki Gary değil, 25 yaşındaki Alana. Bu da açıkçası sineması her nasılsa daha derinlikli ve daha boyutlu kılmış; en azından aykırısı olsa nasıl olurdu diye düşündüğümde bu kanıya vardım, bilmem siz ne düşünürsünüz?
ALANA VE GARY’NİN İMKANSIZ AŞKI
Gary sinemanın başından beri daima ne istediğini bilen, başına taktığı şeyi gerçeğe dönüştürmek için inat eden ve nihayetinde aşına sonuna dek bağlı, hayallerine her daim sadık kalan karakter olarak çıkıyor karşımıza. aslına bakarsanız çocuk denecek yaşta rol aldığı bir TV dizisi yardımıyla az da olsa şöhreti tanımış ve kendine itimadı büyük ölçüde erkenden gelişmiş bir genç Gary (ki PTA’in uzun vakittir tanıdığı ve emsal teşebbüsleriyle daima etrafında olay yaratan Gary isimli gerçek birinden ilhamla yaratılmış bir karakter). Alana ise katı kurallar çerçevesinde yaşayan musevi bir ailenin üç kızının en büyüğü ve ailesinden kurtulmakla hayatını kurmak içinde sıkışmış; bulacağı uygun yahudi bir gençle yaşayacağı aşkın onu silik hayallerine kavuşturacağına inanan bir genç bayan. Sinemanın romantik güldürü formuna yaklaştığı anlarda izleyici bir yandan Gary ve Alana içinde filizlenmesi an problemi üzere görünen fakat bir türlü rayına girmeyen alakayı izlerken, bir yandan da kendi ömrünü biçimlendirmek için önüne çıkan her fırsatı (bu bir gün genç bir siyasetçi adayı, bir öbür gün ünlü bir sinema yıldızı, hatta bir sahnede ateist bir musevi oyuncu olabiliyor; ona olan aşkını birinci günden beri gizlemeyen Gary’nin çektiği tüm acılara rağmen) kıymetlendirmekte çabuk eden bir genç bayanın bocalamalarını izliyor. Tüm bunlar olup biterken hem Gary’nin birbirinden farklı ve akla uzak üzere görünse de işe yarayan teşebbüslere gözü kapalı atladığını görüyoruz (bu bir devir su yatakları satmak olurken, bir devir mesela pinball salonu açmak oluyor) birebir vakitte devrin siyaset ve sinema dünyasından renkli karakterlerin baş gösterdiği sahneler eşliğinde vaktin ruhuna tanıklık ediyoruz.
William Holden’den mülhem Hollywood yıldızı Jack Holden rolünde Sean Penn, direktör Rex Blau rolünde (o da Kanadalı sinemacı ve üretimci Mark Robson’dan mülhem) efsanevi müzikçi ve oyuncu Tom Waits, genç siyasetçi Joel Welch rolünde Safdie Biraderler’in oyunculuk da yapanı Benny Safdie ve Barbara Streisand’in sevgilisi, üretimci Jon Peters rolünde Bradley Cooper üstte bahsetmiş olduğum renkli karakterleri canlandıran ve sinemanın unutulmaz sahnelerinden kimilerine damga vuran isimler. Fakat açıkçası sinemanın asıl yükünü taşıyan Alana Haim ve Cooper Hoffman birinci sinemalarında sergiledikleri kuvvetli performanslarla yılın keşifleri içinde anılmayı hak ediyorlar. Şarkıcılık mesleği ile tanınan Alana Haim (kız kardeşleri ile Haim isimli bir pop rock kümeleri var) partneri Hoffman’a nazaran daha inişli çıkışlı bir karakteri canlandırmasının da tesiriyle biraz daha öne çıkıyor doğrusu lakin babası Philip Seymour Hoffman’ı ziyadesiyle akla getiren (hatta bir sahnede, iki parmağını gözünün üstüne getirerek telefonda konuştuğu bir anda açık açık babasının “Magnolia”daki bir sahnesine selam yolluyor üzere geldi bana) 2003 doğumlu Cooper Hoffman’ın yolunun da hayli lakin fazlaca açık olduğunu hissetmemek mümkün değil.
Salonlarda izleme fırsatınız varken “Licorice Pizza”yı izleyin derim; yalnızca yılın en uygun sinemalarından birini değil, muhtemelen kendinizi uygun hissederek salondan ayrılacağınız ve kendi gençliğinize dair hisleri da bir daha yaşayacağınız bir sinema izlemiş olacaksınız. Meraklısına son bir not: ismini Güney California’da bulunan ve oldukcatan kapanmış bir plak dükkanları zincirinden alan sinemada ne meyankökü (Licorice) var ne pizza ne de kelam geçen plak dükkanları… “Ama” diyor PTA, “bu iki sözcüğü bir arada duyar duymaz ağzımın suyunun aktığını ve çocukluğuma döndüğümü hissediyordum. Bu yüzden bu ismi koydum”
SİNEMANIN NOTU: 9/10
Okumaya devam et...
1973 yılında San Fernando Valley’de (Los Angeles) geçen “Licorice Pizza” aslında hem PTA’in favori periyotlarından birinde geçiyor (tam da “Inherent Vice” ile “Boogie Nights” içinde bir dönem) birebir vakitte bir daha fazlaca sevdiği büyüme, kendini bulma (kimi vakit de büsbütün kaybetme) temaları etrafında geziniyor. Alışılmış ki San Fernando Valley’in de bir daha direktörün 9 sinemasının 3’üne evsahipliği yaptığını da unutmayalım; aşikâr ki Güney California PTA’in sevdiği bölgelerden. Her ikisi de birinci sinemalarında rol alan Alana Haim ve Cooper Hoffman ikilisinin merkezinde yer aldığı “Lİcorice Pizza” okul yıllığı için fotoğraf çektirmeye giden 15 yaşındaki Gary’nin kendisinden 10 yaş büyük fotoğtafçı asistanı Alana’nın peşine takılıp onu yemeğe davet ettiği uzunca bir yürüyüş sekansıyla açılıyor. Bundan 20 yıl evvel yaşadığı yere yakın bir okulda buna benzeri bir sahneye şahit olduğunu anlatan PTA “Ya o bayan o çocukla yemeğe çıksa, ne olurdu?” diye sormuş kendine ve bunu bir başlangıç noktası olarak işaretlemiş başında. Az evvel de bahsetmiş olduğum üzere, sinema tam bir büyüme hikayesi, bir kendini bulma macerası lakin değişik bir biçimde öyküde büyüyen, daha da değerlisi kendini bulma macerasını yaşıyan karakter 15 yaşındaki Gary değil, 25 yaşındaki Alana. Bu da açıkçası sineması her nasılsa daha derinlikli ve daha boyutlu kılmış; en azından aykırısı olsa nasıl olurdu diye düşündüğümde bu kanıya vardım, bilmem siz ne düşünürsünüz?
ALANA VE GARY’NİN İMKANSIZ AŞKI
Gary sinemanın başından beri daima ne istediğini bilen, başına taktığı şeyi gerçeğe dönüştürmek için inat eden ve nihayetinde aşına sonuna dek bağlı, hayallerine her daim sadık kalan karakter olarak çıkıyor karşımıza. aslına bakarsanız çocuk denecek yaşta rol aldığı bir TV dizisi yardımıyla az da olsa şöhreti tanımış ve kendine itimadı büyük ölçüde erkenden gelişmiş bir genç Gary (ki PTA’in uzun vakittir tanıdığı ve emsal teşebbüsleriyle daima etrafında olay yaratan Gary isimli gerçek birinden ilhamla yaratılmış bir karakter). Alana ise katı kurallar çerçevesinde yaşayan musevi bir ailenin üç kızının en büyüğü ve ailesinden kurtulmakla hayatını kurmak içinde sıkışmış; bulacağı uygun yahudi bir gençle yaşayacağı aşkın onu silik hayallerine kavuşturacağına inanan bir genç bayan. Sinemanın romantik güldürü formuna yaklaştığı anlarda izleyici bir yandan Gary ve Alana içinde filizlenmesi an problemi üzere görünen fakat bir türlü rayına girmeyen alakayı izlerken, bir yandan da kendi ömrünü biçimlendirmek için önüne çıkan her fırsatı (bu bir gün genç bir siyasetçi adayı, bir öbür gün ünlü bir sinema yıldızı, hatta bir sahnede ateist bir musevi oyuncu olabiliyor; ona olan aşkını birinci günden beri gizlemeyen Gary’nin çektiği tüm acılara rağmen) kıymetlendirmekte çabuk eden bir genç bayanın bocalamalarını izliyor. Tüm bunlar olup biterken hem Gary’nin birbirinden farklı ve akla uzak üzere görünse de işe yarayan teşebbüslere gözü kapalı atladığını görüyoruz (bu bir devir su yatakları satmak olurken, bir devir mesela pinball salonu açmak oluyor) birebir vakitte devrin siyaset ve sinema dünyasından renkli karakterlerin baş gösterdiği sahneler eşliğinde vaktin ruhuna tanıklık ediyoruz.
William Holden’den mülhem Hollywood yıldızı Jack Holden rolünde Sean Penn, direktör Rex Blau rolünde (o da Kanadalı sinemacı ve üretimci Mark Robson’dan mülhem) efsanevi müzikçi ve oyuncu Tom Waits, genç siyasetçi Joel Welch rolünde Safdie Biraderler’in oyunculuk da yapanı Benny Safdie ve Barbara Streisand’in sevgilisi, üretimci Jon Peters rolünde Bradley Cooper üstte bahsetmiş olduğum renkli karakterleri canlandıran ve sinemanın unutulmaz sahnelerinden kimilerine damga vuran isimler. Fakat açıkçası sinemanın asıl yükünü taşıyan Alana Haim ve Cooper Hoffman birinci sinemalarında sergiledikleri kuvvetli performanslarla yılın keşifleri içinde anılmayı hak ediyorlar. Şarkıcılık mesleği ile tanınan Alana Haim (kız kardeşleri ile Haim isimli bir pop rock kümeleri var) partneri Hoffman’a nazaran daha inişli çıkışlı bir karakteri canlandırmasının da tesiriyle biraz daha öne çıkıyor doğrusu lakin babası Philip Seymour Hoffman’ı ziyadesiyle akla getiren (hatta bir sahnede, iki parmağını gözünün üstüne getirerek telefonda konuştuğu bir anda açık açık babasının “Magnolia”daki bir sahnesine selam yolluyor üzere geldi bana) 2003 doğumlu Cooper Hoffman’ın yolunun da hayli lakin fazlaca açık olduğunu hissetmemek mümkün değil.
Salonlarda izleme fırsatınız varken “Licorice Pizza”yı izleyin derim; yalnızca yılın en uygun sinemalarından birini değil, muhtemelen kendinizi uygun hissederek salondan ayrılacağınız ve kendi gençliğinize dair hisleri da bir daha yaşayacağınız bir sinema izlemiş olacaksınız. Meraklısına son bir not: ismini Güney California’da bulunan ve oldukcatan kapanmış bir plak dükkanları zincirinden alan sinemada ne meyankökü (Licorice) var ne pizza ne de kelam geçen plak dükkanları… “Ama” diyor PTA, “bu iki sözcüğü bir arada duyar duymaz ağzımın suyunun aktığını ve çocukluğuma döndüğümü hissediyordum. Bu yüzden bu ismi koydum”
SİNEMANIN NOTU: 9/10
Okumaya devam et...