KimDemis
Aktif Üye
Geçmişte ayağı kırılan atların silahla vurularak öldürdüğünü duymuş olmalısınız. Pekala, bunun sebebini hiç düşündünüz mü? At sahipleri neden bu biçimde bir sisteme başvuruyor? Biroldukça beşere vahşice gelen bu metodun günümüzde hâlâ kullanıldığı merak ediliyor. Çağdaş tıbbın bu formül için bir deva geliştirmesi ise öteki bir husus. Gelin, geçmişten günümüze uzanan bu yolu ayrıntılıca inceleyelim.
Atın bacağının anatomik yapısı.
Atlar, eski çağlardan günümüze dek beşerlerle içli dışlı bir ömür sürüyor. Hayranlık uyandıran yeleleri ve inanılmaz suratları ile etkileyici güce sahip bu asil hayvanlar, çeşitli maksatlar doğrultusunda tarih boyunca insanlara hizmet etti. Ulaşım, savaş ve yük taşımada kullanılan atların bedeninde tam tamına 205 adet kemik bulunuyor. Bunlardan 80 tanesi ise bacaklarında yer alıyor. Bu niçinle atların bacakları kırıldığında birden çok kemik kırılır, bu da büyük acılar doğurur.
Sakatlanmalar en çok hangi bölgede olur?
gayet ince yapıya sahip atların bacaklarındaki sakatlanmalar, sıklıkla ön ayak kısmında gerçekleşir. Bunun niçini, yükün büyük çoğunluğunun ön iki ayakta toplanması. Ayrıyeten atların üst bacaklarında epey kuvvetli kaslar bulunur. Dizlerinde ise kas yerine tendon yer alır. Atların harika suratı tendonlar yardımıyla gerçekleşir.
Kırılan bacağın uygunlaşması mümkün müdür?
Halk içinde ‘Bacağı kırılan atın uygunlaşması imkânsız. Bu yüzden vurulmalı.’ kelamlarını duymuş olabilirsiniz. Pekala, bu kelam ne kadar hakikat? Bacağı çatlamış yahut kırılmış olan bir atın uygunlaşması ne yazık ki hayli güç. Eski devirlerde at sahipleri, onların daha fazla acı çekmemeleri için atlarını vurarak öldürürmüş. Günümüzde ise veteriner doktorlar tarafınca uygulanan prosedür, sodyum pentobarbital üzere kimyasalların enjekte edilerek hayvanın ömrüne son verilmesi. Yani ötenazi…
Atlar hangi şartlarda vurularak öldürülüyor?
Atın bacağında çatlama ya da kırık meydana gelmesiyle at sahipleri, atlarını vurmayı tercih eder. Atların vurulup vurulmayacağının sonucunı da onlar verir. ‘Vurulmayıp tedavi olsa yaşar mı, yoksa daha mı hayli acı çeker?’ diye düşündüğünüzü duyar üzereyiz. Gerçekleştirilen bir tedavi formülünde, atın bacağı alçıya alınır ve bir düzenekle ahırda havaya kaldırılır. Uzun mühlet hareketsiz kalan atın kilo kaybettiği gözlemlenir ve kemiğin yanlış kaynaması daha fazla acı çekmesine sebep olur. Atlar, tabiatı gereği tedaviye cevap veremez. Bu niçinle acı çekmemesi tercih edilir.
Kırıklar nasıl tespit edilir?
Kırıklar, röntgen çekilerek tespit edilse de her kırık birebir olmaz. Örneğin, bacağın alt kısımlarında oluşabilecek bir kırığın uygunlaşması öbür bölgelere göre daha sıkıntı. Bunun sebebi bacağın alt kısımlarında kılcal damar sayısının az oluşu. Bu durum da atın düzgünleşme suratını yavaşlatır. beraberinde genç atların düzgünleşme oranının yaşlı atlara oranla çok yüksek olduğu bilinir.Çünkü genç atların kemikleri gelişmeye devam ettiği için düzgünleşme talihi fazla. Yani vurulan atların birçoğunun yaşlı atlar olduğunu söylersek yanılmış olmayız.
Kırığın tedavisi.
Tedavideki gelişmeyi belirleyecek en kıymetli faktör, birinci müdahalenin yanlışsız bir biçimde uygulanmasından geçer. Kırılan bacağın hareket ettirilmemesi gerekir. Bu da bir çok güç. Dört bacağı üzerinde istikrarda duran atlar, üç bacak üzerinde istikrarda durmaya çalışınca tartı üç bacağa biner. Bu durum da enfeksiyona davetiye çıkarır. Muvaffakiyet talihinin düşük ve tedavi masrafının yüksek olmasından ötürü at sahipleri, bu formülü hayli fazla tercih etmez.
Kırılmayı önlemek için neler yapılabilir?
Atların ortalama 450-1.000 kg içinde değişkenlik gösteren bir tartısı olur. Bu tartının %65’i ön bacakta toplanır. Bir de bu yükün üzerine beşerler biniyor ve atın taşıması gereken tartı kapasitesi artıyor. Bu niçinle atların üzerine çok yük yüklemekten kaçınmak epey kıymetli. At yarışları sırasında biroldukça atın bacağı kırılıyor ve bu atlar, günümüz çağdaş tıp şartlarında ötenazi yapılarak uyutuluyor. Maalesef ki kırığın üstesinden gelemeyen atlar hakkında bilim insanları, atların fizyolojik yapısının bu rahatsızlığı kaldıracak potansiyele sahip olmadığını lisana getiriyor. Bu yüzden atların bakımı âlâ bir biçimde üstlenilmesi gerekiyor.
Atın bacağının anatomik yapısı.
Atlar, eski çağlardan günümüze dek beşerlerle içli dışlı bir ömür sürüyor. Hayranlık uyandıran yeleleri ve inanılmaz suratları ile etkileyici güce sahip bu asil hayvanlar, çeşitli maksatlar doğrultusunda tarih boyunca insanlara hizmet etti. Ulaşım, savaş ve yük taşımada kullanılan atların bedeninde tam tamına 205 adet kemik bulunuyor. Bunlardan 80 tanesi ise bacaklarında yer alıyor. Bu niçinle atların bacakları kırıldığında birden çok kemik kırılır, bu da büyük acılar doğurur.
Sakatlanmalar en çok hangi bölgede olur?
gayet ince yapıya sahip atların bacaklarındaki sakatlanmalar, sıklıkla ön ayak kısmında gerçekleşir. Bunun niçini, yükün büyük çoğunluğunun ön iki ayakta toplanması. Ayrıyeten atların üst bacaklarında epey kuvvetli kaslar bulunur. Dizlerinde ise kas yerine tendon yer alır. Atların harika suratı tendonlar yardımıyla gerçekleşir.
Kırılan bacağın uygunlaşması mümkün müdür?
Halk içinde ‘Bacağı kırılan atın uygunlaşması imkânsız. Bu yüzden vurulmalı.’ kelamlarını duymuş olabilirsiniz. Pekala, bu kelam ne kadar hakikat? Bacağı çatlamış yahut kırılmış olan bir atın uygunlaşması ne yazık ki hayli güç. Eski devirlerde at sahipleri, onların daha fazla acı çekmemeleri için atlarını vurarak öldürürmüş. Günümüzde ise veteriner doktorlar tarafınca uygulanan prosedür, sodyum pentobarbital üzere kimyasalların enjekte edilerek hayvanın ömrüne son verilmesi. Yani ötenazi…
Atlar hangi şartlarda vurularak öldürülüyor?
Atın bacağında çatlama ya da kırık meydana gelmesiyle at sahipleri, atlarını vurmayı tercih eder. Atların vurulup vurulmayacağının sonucunı da onlar verir. ‘Vurulmayıp tedavi olsa yaşar mı, yoksa daha mı hayli acı çeker?’ diye düşündüğünüzü duyar üzereyiz. Gerçekleştirilen bir tedavi formülünde, atın bacağı alçıya alınır ve bir düzenekle ahırda havaya kaldırılır. Uzun mühlet hareketsiz kalan atın kilo kaybettiği gözlemlenir ve kemiğin yanlış kaynaması daha fazla acı çekmesine sebep olur. Atlar, tabiatı gereği tedaviye cevap veremez. Bu niçinle acı çekmemesi tercih edilir.
Kırıklar nasıl tespit edilir?
Kırıklar, röntgen çekilerek tespit edilse de her kırık birebir olmaz. Örneğin, bacağın alt kısımlarında oluşabilecek bir kırığın uygunlaşması öbür bölgelere göre daha sıkıntı. Bunun sebebi bacağın alt kısımlarında kılcal damar sayısının az oluşu. Bu durum da atın düzgünleşme suratını yavaşlatır. beraberinde genç atların düzgünleşme oranının yaşlı atlara oranla çok yüksek olduğu bilinir.Çünkü genç atların kemikleri gelişmeye devam ettiği için düzgünleşme talihi fazla. Yani vurulan atların birçoğunun yaşlı atlar olduğunu söylersek yanılmış olmayız.
Kırığın tedavisi.
Tedavideki gelişmeyi belirleyecek en kıymetli faktör, birinci müdahalenin yanlışsız bir biçimde uygulanmasından geçer. Kırılan bacağın hareket ettirilmemesi gerekir. Bu da bir çok güç. Dört bacağı üzerinde istikrarda duran atlar, üç bacak üzerinde istikrarda durmaya çalışınca tartı üç bacağa biner. Bu durum da enfeksiyona davetiye çıkarır. Muvaffakiyet talihinin düşük ve tedavi masrafının yüksek olmasından ötürü at sahipleri, bu formülü hayli fazla tercih etmez.
Kırılmayı önlemek için neler yapılabilir?
Atların ortalama 450-1.000 kg içinde değişkenlik gösteren bir tartısı olur. Bu tartının %65’i ön bacakta toplanır. Bir de bu yükün üzerine beşerler biniyor ve atın taşıması gereken tartı kapasitesi artıyor. Bu niçinle atların üzerine çok yük yüklemekten kaçınmak epey kıymetli. At yarışları sırasında biroldukça atın bacağı kırılıyor ve bu atlar, günümüz çağdaş tıp şartlarında ötenazi yapılarak uyutuluyor. Maalesef ki kırığın üstesinden gelemeyen atlar hakkında bilim insanları, atların fizyolojik yapısının bu rahatsızlığı kaldıracak potansiyele sahip olmadığını lisana getiriyor. Bu yüzden atların bakımı âlâ bir biçimde üstlenilmesi gerekiyor.