KimDemis
Aktif Üye
Kuraklık niçiniyle, Uludağ’ın eteklerinde yer alan ve Bursa’nın içme suyu kaynağı olan, Doğancı Barajı’nı besleyen Nilüfer Barajı’ndaki doluluk oranı kritik düzeye düşmüş durumda.
Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin resmi sitesinde yer alan datalara bakılırsa, Nilüfer Barajı’ndaki su düzeyi yüzde 5’lere geriledi.
Suyun çekilmesiyle barajın içerisinde kalan köprü de ortaya çıktı.
Nilüfer Barajı’nda 2014 yılı ocak ayında doluluk oranı yüzde 76, 2022 yılı ocak ayındaki doluluk oranı ise yüzde 17 olarak kayıtlara geçmişti.
Doğancı Barajı da yüzde 32’lik doluluk oranıyla kritik düzeyde. Uludağ’a beklenen seviyede kar yağmaması halinde Bursa, yaz devrinde su ıstırabıyla karşı karşıya kalma tehdidi altında.
Kurak bir kış devri geçirildiğine dikkat çeken Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Mühendislik Fakültesi Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efsun Dindar, “Küresel ısınmayla ilgili dönemsel olarak yağışların azaldığını, sıcaklıkların arttığını, doğal afet olaylarına maruz kaldığımız vakit içinderı biliyoruz. Bu da aslında bakarsanız global ısınmanın iklim değişikliğiyle getirdiği bir sonuç bizim için. Uludağ’da şu an kar yok. Olağan kurallarda kasım ve aralık aylarında kar yağışının olmasını bekliyorduk. Ocak ayına geldik lakin hala kar yağışı yok. Ülkemiz şu an yüksek basınç tesiri altında. Uzun vadeli varsayımlara baktığımızda da bu ay içerisinde kar yağışı öngörülmediğini görmekteyiz. Kar yağışı olmaması demek, su kaynakları açısında büyük bir ıstırap yaşamamız demek oluyor. Barajlarımızdaki doluluk oranlarına bakacak olursak Doğancı Barajı’nın kritik bir düzeyde, Nilüfer Barajı’nda ise yok denecek kadar az bir su düzeyi olduğunu görüyoruz. Bursa’nın nüfusu, endüstrisi ve tarımını düşünecek olursak önemli ölçüde su gereksinimi olan ve su tüketen bir kent olduğunu görüyoruz. bu biçimde olunca suyla ilgili korkularımız ortaya çıkıyor” sözlerini kullandı.
Kar yağışı ile barajlardaki doluluk oranının paralel seyrettiğini söyleyen Doç. Dr. Dindar, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Biz kurak bir kış geçirdiğimizde, önümüzdeki periyotlarda su muhtaçlığımızı nasıl karşılayacağız, suyun olmadığı durumlarda ne üzere öngörülerimiz var. Bu riskleri öngörüp, planlama yapmamız gerekiyor. Şu anda kente, yer altı suyuyla BUSKİ’nin açtığı kuyulardan su beslemesi yapılıyor. Yani hem barajdan tıpkı vakitte yer altı suyu dayanaklı gidiyoruz. Bilgilere nazaran Bursa’ya günlük 430 bin metreküp su veriliyor ve yaklaşık kişi başı su tüketim ölçüsü 140 litre. Suyumuz hiç bitmeyecek üzere tüketmeye devam ediyoruz lakin maalesef kar yağışı yok, yağış yok. Barajlardaki su düzeyi az ve yer altı suları bizi nereye kadar yönetim edebilir noktasında, hepimizin ferdî ve endüstriyel manada çeşitli tedbirler alması gerekiyor. Kar eridiği vakit barajlarımıza su kaynağı oluyor. Kar suyu toprak tarafınca süzüldüğünde yer altı sularımız beslenmiş oluyor.
Biz epeyce süratli bir kentleşmeyle birlikte her tarafı beton haline getirdiğimizde, yağışların yer altı sularına ulaşmasını da engellemiş oluruz. Zira suyun emileceği bir toprak bırakmamış oluyoruz. Yağışlar, yağması gerektiği kadar ve çoğunlukla yağmıyor. Yağdığı vakit afet boyutunda yağıyor. Maalesef onu emebilecek kâfi toprak, kâfi yeşil alan olmadığı durumda da yüzeysel akışa geçerek sel felaketine yol açmış oluyor. Can ve mal kaybına sebep olabiliyor. Kar yağdığı vakit biz biliyoruz ki kar yaz ayının teminatı olmuş oluyor. Zira hem ziraî birebir vakitte kişisel ve endüstriyel kullanımda depolarımızın dolmuş olması, bize rahat bir yıl geçireceğimizin göstergesi oluyor.
Lakin şu an maalesef Bursa’nın en değerli noktalarından biri olan Uludağ’a çabucak hemen kar yağışı istediğimiz seviyede gerçekleşmedi. Ocak ayı içerisinde de yağacak üzere gözükmüyor.”
Bursa Büyükşehir Belediye Lideri Alinur Aktaş ise mevcut su rezervlerinin, Bursa’nın 60 günlük su muhtaçlığını karşılayabileceğini söylemiş oldu.
Kuraklığa ait tasaları artıran bir manzara de Konya’dan geldi. Konya’nın Karapınar, Çumra ve Sarayönü ilçeleri ve etrafında obrukların oluşumu her geçen gün daha da artıyor. Obruk oluşan bölgelerde AFAD ve Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü’nün iş birliği ile yaptığı araştırma bitmiş oldu. Yapılan çalışmalarda Konya genelinde farklı noktalarda oluşan irili ufaklı obruk sayısının 2 bin 500’ü geçtiği tespit edildi.
Çalışmalarda, obrukların büyük bir çoğunluğunun yer altının düşümüne de bağlı olarak tarım alanları, yerleşim alanları, güç yatırım alanları üzere daha hayli risk oluşturacak noktalara hakikat ilerlediği raporlanırken, kuraklık ve ağır yer altı suyu kullanması daha sonrası yer altı su kaynaklarının düzeylerinde önemli düşüşler kaydedildi.
Yer altı su kaynaklarının azalmasında evraksız ve bilinçsiz açılan su kuyularının büyük rol oynadığını belirten Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, “Hem kuraklıkla birebir vakitte ağır yer altı su kullanması daha sonrası yer altı su kaynaklarımızın düzeylerinde önemli düşüşler var. Bu ölçümü yapan yalnızca devlet ünitelerimiz değil, vatandaşlarımız da tabir ediyor. Her yıl kuyularından su kullanabilmek için birkaç uzunluk boru indiklerini söylüyorlar. Bu da taban 10 ile 15 metre üzere bir ölçüme denk geliyor. Doğal bu yer altı su kaynaklarında 10 ile 15 metre tahminen epey değerli üzere görünmeyebilir fakat bütün havza olarak düşünüldüğü vakit önemli ölçüde su kaybı yaşadığımızı gösteriyor. Havzanın pek hayli kısmında suya ulaşmak pek zorlaşmış durumda, birkaç yüz metrelik kuyular açılmak zorunda kalıyor. Dolaysıyla havzadaki yer altı su kaynaklarında külfetli süreç başladı” dedi.
Bölge içerisinde yağış azlığının pek ağır olduğunu aktaran Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, “Konya Kapalı Havzası ülke ortalamasının yarısı kadar yağış alıyor. Kapalı havza içerisinde Konya, Karaman, Aksaray ve Niğde’yi bir arada değerlendirdiğimiz vakit bilhassa Tuz Gölü ve Konya içindeki daha az yağış aldığını söyleyebiliriz. Metrekareye 300 milimetre düzeylerinde, bu da önemli bir sorun. Havzada bunun tam bilakis ülkede en çok su kullanması bu bölgede var. Bu havza kullanması içerisinde yer altı su kullanması daha epey ziraî üretim için kullanılıyor. Ziraî üretimde bilhassa su muhtaçlığı fazla bitkilerde ve bunların verimli bir biçimde üretilmesi suya olan talebi gün geçtikçe arttırıyor. Dönem içerisinde mısır, şeker pancarı, ayçiçek üzere mamüllerin yetiştirilmesinde ve büyükbaş hayvanlar için silajlık mısır, yoncanın yetiştirilmesinde suya olan muhtaçlığı giderek arttırıyor. Bir taraftan kuraklık bir taraftan da bu su kullanımları yer altı suyunu olumsuz tarafta etkiliyor” sözlerini kullandı.
Bölge içerisinde kayıtlı kuyular haricinde, evraksız su kuyularının olduğu ve bu niçinle sorunun daha da yükseldiğini anlatan Prof. Dr. Fetullah Arık, “Bölge içerisinde baktığımız vakit bilhassa Devlet Su İşlerimizin kayıt altına aldığı kuyular haricinde, evraksız su kuyuları da var, bunlar çok sorun. Bölgede 30 ile 40 bin içinde evraklı kuyu var, bunun 3 katı kadar da evraksız kuyu var. Bu kaçak kuyuların en kıymetli tehlikesi ise hangi alanda su çektikleri muhakkak değil. kimi vakit aldıkları su tarım alanında kullanılmayacak niteliksiz su olabilir. Zira havza içerisinde artık suyun üst düzeylerinde suyu kirletecek derecede tuzlu düzeyler var. Burada tekniğe uygun yapılmayan kuyular pak su kaynaklarımızı da kirletiyor. Suyun denetimli olması gerekiyor. Bölgede bu kadar ağır su tüketimi gerçekleştiği vakit yakın vakitte yalnızca ziraî alanda değil tahminen de kullanma suyu da muhtaçlık gösterecek o niçinle önlemi şimdiden almamız gerekiyor” halinde konuştu.
Obruk oluşumlarıyla ilgili AFAD ile 3 yıldır alanda devam eden çalışmalarının son bulduğunu anlatan Arık, “İlk yıl Karapınar’da, ikinci yıl Çumra ve etrafında, bu yıl da Selçuklu ve Kuzey bölgede araştırmamızı yaparak tamamladık. Bu bölge içerisinde de bu yıl havza içerisinde oluşan obruklar maalesef oluşmaya da devam ediyor. Geçmişte çalıştığımız alanlar da dahil olmak üzere bu yıl 20 kadar yeni obruk oluştu. Lakin envantere kayıt edilen 100’den çok obruk var. Geçtiğimiz yıl 2 binin üzerinde dediğimiz obruk sayısı bu yıl 2 bin 500’e kadar çıkmış durumda. Lakin bu obruklar daha evvelde oluşan büyük çukurlar üzere değil, bin 800 kadarı 1 metre kadar derinliği olanlar, yani oturma obrukları” diye konuştu
Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin resmi sitesinde yer alan datalara bakılırsa, Nilüfer Barajı’ndaki su düzeyi yüzde 5’lere geriledi.
Suyun çekilmesiyle barajın içerisinde kalan köprü de ortaya çıktı.
Nilüfer Barajı’nda 2014 yılı ocak ayında doluluk oranı yüzde 76, 2022 yılı ocak ayındaki doluluk oranı ise yüzde 17 olarak kayıtlara geçmişti.
Doğancı Barajı da yüzde 32’lik doluluk oranıyla kritik düzeyde. Uludağ’a beklenen seviyede kar yağmaması halinde Bursa, yaz devrinde su ıstırabıyla karşı karşıya kalma tehdidi altında.
Kurak bir kış devri geçirildiğine dikkat çeken Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Mühendislik Fakültesi Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efsun Dindar, “Küresel ısınmayla ilgili dönemsel olarak yağışların azaldığını, sıcaklıkların arttığını, doğal afet olaylarına maruz kaldığımız vakit içinderı biliyoruz. Bu da aslında bakarsanız global ısınmanın iklim değişikliğiyle getirdiği bir sonuç bizim için. Uludağ’da şu an kar yok. Olağan kurallarda kasım ve aralık aylarında kar yağışının olmasını bekliyorduk. Ocak ayına geldik lakin hala kar yağışı yok. Ülkemiz şu an yüksek basınç tesiri altında. Uzun vadeli varsayımlara baktığımızda da bu ay içerisinde kar yağışı öngörülmediğini görmekteyiz. Kar yağışı olmaması demek, su kaynakları açısında büyük bir ıstırap yaşamamız demek oluyor. Barajlarımızdaki doluluk oranlarına bakacak olursak Doğancı Barajı’nın kritik bir düzeyde, Nilüfer Barajı’nda ise yok denecek kadar az bir su düzeyi olduğunu görüyoruz. Bursa’nın nüfusu, endüstrisi ve tarımını düşünecek olursak önemli ölçüde su gereksinimi olan ve su tüketen bir kent olduğunu görüyoruz. bu biçimde olunca suyla ilgili korkularımız ortaya çıkıyor” sözlerini kullandı.
Kar yağışı ile barajlardaki doluluk oranının paralel seyrettiğini söyleyen Doç. Dr. Dindar, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Biz kurak bir kış geçirdiğimizde, önümüzdeki periyotlarda su muhtaçlığımızı nasıl karşılayacağız, suyun olmadığı durumlarda ne üzere öngörülerimiz var. Bu riskleri öngörüp, planlama yapmamız gerekiyor. Şu anda kente, yer altı suyuyla BUSKİ’nin açtığı kuyulardan su beslemesi yapılıyor. Yani hem barajdan tıpkı vakitte yer altı suyu dayanaklı gidiyoruz. Bilgilere nazaran Bursa’ya günlük 430 bin metreküp su veriliyor ve yaklaşık kişi başı su tüketim ölçüsü 140 litre. Suyumuz hiç bitmeyecek üzere tüketmeye devam ediyoruz lakin maalesef kar yağışı yok, yağış yok. Barajlardaki su düzeyi az ve yer altı suları bizi nereye kadar yönetim edebilir noktasında, hepimizin ferdî ve endüstriyel manada çeşitli tedbirler alması gerekiyor. Kar eridiği vakit barajlarımıza su kaynağı oluyor. Kar suyu toprak tarafınca süzüldüğünde yer altı sularımız beslenmiş oluyor.
Biz epeyce süratli bir kentleşmeyle birlikte her tarafı beton haline getirdiğimizde, yağışların yer altı sularına ulaşmasını da engellemiş oluruz. Zira suyun emileceği bir toprak bırakmamış oluyoruz. Yağışlar, yağması gerektiği kadar ve çoğunlukla yağmıyor. Yağdığı vakit afet boyutunda yağıyor. Maalesef onu emebilecek kâfi toprak, kâfi yeşil alan olmadığı durumda da yüzeysel akışa geçerek sel felaketine yol açmış oluyor. Can ve mal kaybına sebep olabiliyor. Kar yağdığı vakit biz biliyoruz ki kar yaz ayının teminatı olmuş oluyor. Zira hem ziraî birebir vakitte kişisel ve endüstriyel kullanımda depolarımızın dolmuş olması, bize rahat bir yıl geçireceğimizin göstergesi oluyor.
Lakin şu an maalesef Bursa’nın en değerli noktalarından biri olan Uludağ’a çabucak hemen kar yağışı istediğimiz seviyede gerçekleşmedi. Ocak ayı içerisinde de yağacak üzere gözükmüyor.”
Bursa Büyükşehir Belediye Lideri Alinur Aktaş ise mevcut su rezervlerinin, Bursa’nın 60 günlük su muhtaçlığını karşılayabileceğini söylemiş oldu.
Kuraklığa ait tasaları artıran bir manzara de Konya’dan geldi. Konya’nın Karapınar, Çumra ve Sarayönü ilçeleri ve etrafında obrukların oluşumu her geçen gün daha da artıyor. Obruk oluşan bölgelerde AFAD ve Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü’nün iş birliği ile yaptığı araştırma bitmiş oldu. Yapılan çalışmalarda Konya genelinde farklı noktalarda oluşan irili ufaklı obruk sayısının 2 bin 500’ü geçtiği tespit edildi.
Çalışmalarda, obrukların büyük bir çoğunluğunun yer altının düşümüne de bağlı olarak tarım alanları, yerleşim alanları, güç yatırım alanları üzere daha hayli risk oluşturacak noktalara hakikat ilerlediği raporlanırken, kuraklık ve ağır yer altı suyu kullanması daha sonrası yer altı su kaynaklarının düzeylerinde önemli düşüşler kaydedildi.
Yer altı su kaynaklarının azalmasında evraksız ve bilinçsiz açılan su kuyularının büyük rol oynadığını belirten Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, “Hem kuraklıkla birebir vakitte ağır yer altı su kullanması daha sonrası yer altı su kaynaklarımızın düzeylerinde önemli düşüşler var. Bu ölçümü yapan yalnızca devlet ünitelerimiz değil, vatandaşlarımız da tabir ediyor. Her yıl kuyularından su kullanabilmek için birkaç uzunluk boru indiklerini söylüyorlar. Bu da taban 10 ile 15 metre üzere bir ölçüme denk geliyor. Doğal bu yer altı su kaynaklarında 10 ile 15 metre tahminen epey değerli üzere görünmeyebilir fakat bütün havza olarak düşünüldüğü vakit önemli ölçüde su kaybı yaşadığımızı gösteriyor. Havzanın pek hayli kısmında suya ulaşmak pek zorlaşmış durumda, birkaç yüz metrelik kuyular açılmak zorunda kalıyor. Dolaysıyla havzadaki yer altı su kaynaklarında külfetli süreç başladı” dedi.
Bölge içerisinde yağış azlığının pek ağır olduğunu aktaran Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, “Konya Kapalı Havzası ülke ortalamasının yarısı kadar yağış alıyor. Kapalı havza içerisinde Konya, Karaman, Aksaray ve Niğde’yi bir arada değerlendirdiğimiz vakit bilhassa Tuz Gölü ve Konya içindeki daha az yağış aldığını söyleyebiliriz. Metrekareye 300 milimetre düzeylerinde, bu da önemli bir sorun. Havzada bunun tam bilakis ülkede en çok su kullanması bu bölgede var. Bu havza kullanması içerisinde yer altı su kullanması daha epey ziraî üretim için kullanılıyor. Ziraî üretimde bilhassa su muhtaçlığı fazla bitkilerde ve bunların verimli bir biçimde üretilmesi suya olan talebi gün geçtikçe arttırıyor. Dönem içerisinde mısır, şeker pancarı, ayçiçek üzere mamüllerin yetiştirilmesinde ve büyükbaş hayvanlar için silajlık mısır, yoncanın yetiştirilmesinde suya olan muhtaçlığı giderek arttırıyor. Bir taraftan kuraklık bir taraftan da bu su kullanımları yer altı suyunu olumsuz tarafta etkiliyor” sözlerini kullandı.
Bölge içerisinde kayıtlı kuyular haricinde, evraksız su kuyularının olduğu ve bu niçinle sorunun daha da yükseldiğini anlatan Prof. Dr. Fetullah Arık, “Bölge içerisinde baktığımız vakit bilhassa Devlet Su İşlerimizin kayıt altına aldığı kuyular haricinde, evraksız su kuyuları da var, bunlar çok sorun. Bölgede 30 ile 40 bin içinde evraklı kuyu var, bunun 3 katı kadar da evraksız kuyu var. Bu kaçak kuyuların en kıymetli tehlikesi ise hangi alanda su çektikleri muhakkak değil. kimi vakit aldıkları su tarım alanında kullanılmayacak niteliksiz su olabilir. Zira havza içerisinde artık suyun üst düzeylerinde suyu kirletecek derecede tuzlu düzeyler var. Burada tekniğe uygun yapılmayan kuyular pak su kaynaklarımızı da kirletiyor. Suyun denetimli olması gerekiyor. Bölgede bu kadar ağır su tüketimi gerçekleştiği vakit yakın vakitte yalnızca ziraî alanda değil tahminen de kullanma suyu da muhtaçlık gösterecek o niçinle önlemi şimdiden almamız gerekiyor” halinde konuştu.
Obruk oluşumlarıyla ilgili AFAD ile 3 yıldır alanda devam eden çalışmalarının son bulduğunu anlatan Arık, “İlk yıl Karapınar’da, ikinci yıl Çumra ve etrafında, bu yıl da Selçuklu ve Kuzey bölgede araştırmamızı yaparak tamamladık. Bu bölge içerisinde de bu yıl havza içerisinde oluşan obruklar maalesef oluşmaya da devam ediyor. Geçmişte çalıştığımız alanlar da dahil olmak üzere bu yıl 20 kadar yeni obruk oluştu. Lakin envantere kayıt edilen 100’den çok obruk var. Geçtiğimiz yıl 2 binin üzerinde dediğimiz obruk sayısı bu yıl 2 bin 500’e kadar çıkmış durumda. Lakin bu obruklar daha evvelde oluşan büyük çukurlar üzere değil, bin 800 kadarı 1 metre kadar derinliği olanlar, yani oturma obrukları” diye konuştu