Bitlis’te dere üzerindeki 8 köprü restore ediliyor

KimDemis

Aktif Üye
Geçmiş periyotlarda dere üstüne imar verilmesiyle bir arada betonarme yapıların altında kalarak kaybolan tarihi köprüler bugünlerde eski ihtişamlı görünüme kavuşmak üzere. Bitlis’te Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafınca yürütülen ’Dere Üstü Islah Projesi’ çerçevesinde yapılan yıkımın akabinde onlarca tarihi yapı gün yüzüne çıktı.


Tarihi dokunun ön plana çıkarılması ve kentin nefes alması için başlatılan proje çerçevesinde yıkılan iş yerlerinin altında kalan bilhassa köprüler birinci günkü ihtişamını koruyarak yenidendan ortaya çıktı. Ayrıyeten yapıların altında kalan köprüler üzere bir daha betonarme yapıların artlarında kalan hamam ve cami üzere yüzlerce yıllık eserler ise bir daha tam manasıyla gün yüzüne çıkarıldı.


Proje ve köprü onarımlarının bitmesinin akabinde Bitlis’i evvelden olduğu üzere bugün de cazibe merkezi haline getireceğini belirten Bitlis Valisi Oktay Çağatay, köprülerin bu yıl sonuna kadar bitirilip vatandaşların hizmetine sunulacağını söylemiş oldu.


Araç geçişi için tarihe uygun bir biçimde iki adet köprü yapılacağını da belirten Vali Çağatay, “Bitlis Dere Islah Projesi çerçevesinde ortaya çıkan tarihi köprülerimiz var. Bu manada dere üstünde 10 tane tarihi köprü ortaya çıktı. Bu köprüler 1500’lü senelerdan kalmak köprülerdir. Köprü onarım faaliyetlerimiz başladı. İki farklı müteahhit çalışıyor ve tamamı orjinal haline getirilecek. Yıl ortasında bu köprülerimizin tamamı bitirmiş olacağız.


Köprülerin tamamı yaya köprüsü olacak. Zira bunlar tarihi köprüler üzerinden hiç bir biçimde araç geçmeyecek. Ayrıyeten araç geçişini temin etmek ortasında iki tane araç köprüsü yapıyoruz. Onları da tarihi köprülere uygun biçimde yapacağız. Kış aylarına girmeden köprüleri bitirmiş vatandaşların hizmetine açmış olacağız” diye konuştu.


“Projenin gayesi Bitlis’in tarihi dokusunu ortaya çıkarmaktır”
Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Demirtaş, ise 17. yüzyılda Bitlis’te toplamda 24 ile 28 köprünün olduğunu kaydetti. Demirtaş, “Bitlis Dere Islah Projesi çerçevesinde yürütülen bir çalışma var. Çalışmanın kıymetli bir etabına gelmiş bulunuyoruz. Projenin gayesi Bitlis’in tarihi dokusunu ortaya çıkarmaktır.


yıllar prestiji ile Bitlis deresinin üzeri çeşitli betonarme yapılarla örtülmüş durumdaydı. bu biçimde olunca da derenin üstündeki tarihi köprülerde ortadan kalmış oluyordu. Bütün Bitlis deresinin tamamı için 17. yüzyılda 24 tane köprü bulunuyordu.


Cumhuriyet devrinin birinci senelerından itibaren daima bir tahribat meydana gelmiş. Derenin üzerine de imar verilmek suretiyle binalar inşa edilmiş ve bu binalar inşa edilmesiyle bir arada hem köprüler kaybolmuş tıpkı vakitte kentin o güzelim tarihi dokusu epeyce büyük bir değişime uğradı. Yani o tarihi yapılar görkemli binalar mescitler ve kalenin kendisi neredeyse görünmez hale gelmiş. Projeyle bu durumun ortadan kaldırılması planlanıyor.


Geldiğimiz evrede Bitlis deresinin üstündeki 10 tane köprünün 8 adedinin tamamı görünür hale geldi. Derenin üzerinin yıkılmasıyla birlikte köprüler gün yüzüne çıktı lakin daha da değerlisi bunların onarımıdır. Aslına uygun bir halde restore edilmesiyle turizme kazandırılması planlanıyor. Bu proje bitmiş olduğinde Bitlis, tarihi hoşluklarını bir defa daha kazanmış olacak” dedi.


Bitlis’teki dere üzerine yapılan bu köprülerin eski tarihlerde ticari ve toplumsal ömrün ne kadar değerli olduğunu belirten Prof. Dr. Demirtaş, “Çok büyük bir kent merkezi olmamasına karşın 10 tane köprü inşa edilmiş olması son derece manalıdır.


Bu geliş gidişin toplumsal ticari ömrün o devir fazlaca canlı olduğunu gösteriyor. Tarihi köprülerin en eskilerinin 16. Yüzyılda kalma olduğunu düşünürsek o tarihten itibaren daima bir halde köprü inşa edilmesi gereksinimi doğmuş. Buda tarihteki ticaret kenti misyonunu her devir ön planda olduğunu ispatla bir vaziyettir.


Projenin artık sonlarına gerçek geliyoruz. Bu onarım çalışmaları bittiğinde Bitlis eski görkemli günlerine kavuşur diye ümit ediyoruz” diye konuştu.




Bitlis’te dere üzerindeki 8 köprü restore ediliyor