Emine Semiye doğum gününde anılıyor

celikci

Yeni Üye
Ahmet Cevdet Paşa’nın büyük kızı Fatma Aliye birinci bayan romancımız olarak tanınır. Kendisinden iki yaş küçük kız kardeşi Emine Semiye de güzel bir eğitim almış, gazete ve mecmualarda bayan hakları konusunda yazılar yazmış, roman, kıssa, deneme kollarında eserler vermiş, ayrıyeten faal olarak Osmanlı bayan hareketi içerisinde yer almıştır.

Her ikisi de hem yazılarıyla hem bayan hareketlerindeki çalışmalarıyla bayanların özel alanda ve kamusal alanda uğradıkları haksızlıklarla çaba etmişlerdir ancak abla kamuoyunda daha epeyce tanınmaktadır.

BAYANIN BİREY OLMA SERÜVENİNDE ÖNCÜ

halbuki günümüzde, Emine Semiye (28 Mart 1864- 1944) hakkında yapılan araştırmaların sayısı arttıkça onun kişiliği ve topluma sunduğu hizmetler konusunda yeni bilgilerle karşılaşıyoruz. bu biçimdelikle kız kardeşin fikirlerinin, bilhassa de kadınlık hakkındaki değerlendirmelerinin, ablasına nazaran çok radikal olduğunu görüyoruz. Gerçekten ablasının babasıyla kurduğu sıcak baba- kız bağlantısının aksine, onun babaya karşı uzaklıklı duruşu da bu radikal istikametinden kaynaklanıyor olmalı.

Emine Semiye, o periyoda gore- beşerden insanoğlu diye kelam ediliyor- ilerici sayılabilecek bir yaklaşımla bayan – erkek eşitliğini savunuyor.” İslamiyet’te Feminizm” başlıklı makalesinde, bayanları klasik rolleri ortasında tutan ataerkil nizamda İslam dininin yanlış yorumlandığına dikkat çekiyor. Bayanların toplum ortasındaki ikincil pozisyonundan duyduğu rahatsızlığı lisana getirirken deva olarak bayanların eğitimi ve ekonomik özgürlüğü üzerinde duruyor.

“Feminizm Ne Demektir?” başlıklı makalesinde de batılılaşma ve feminizmin yanlış yorumlanmasının toplumda yol açabileceği yozlaşma ve bunun kararında hanımın özgürlük arayışının nazaranceği ziyan konusunda toplumu uyarıyor.

Öte yandan makalelerinde, toplumsal ömürde bayanların ilerleyebilmesi için taleplerini sıralıyor. Sözgelimi, taşıtlara inerken binerken bayanlara öncelik verilmeli. Geçim problemi çekenlere, iş hayatına atılmaları için dernekler tarafınca dayanak olunmalı. Bayanlar kendilerini geliştirmek için tiyatroya gidebilmeli.

Siyasi faaliyetlerde bulunurken beklentilerinin karşılanmaması üzerine, bayan haklarının lakin bayan uğraşıyla gerçekleşebileceğine kanaat getirir ve bu bağlamda bayanların eğitiminin kıymetini vurgular.

Özetle; Fatma Aliye ve Emine Semiye, her ikisi de öncü isimlerdir. Bu sıfatı gerek muharrir gerekse bayan hareketi ortasındaki faal çalışmaları niçiniyle kazanmışlardır. Fakat, yeni araştırmalara dayanarak, hanımın birey olma serüvenindeki rolleri açısından kıyaslandığında, iki kardeşten Emine Semiye’nin daha ileri bir şuur seviyesinde olduğu söylenebilir.

Okumaya devam et...