dunyadan
Aktif Üye
En kapsamlı sivil katliam! 106’sı bayan, 83’ü çocuk; 613 insan öldürüldü
Hocalı Katliamı‘nda ömrünü kaybedenlerin acısı, ortadan geçen on senelera rağmen tazeliğini koruyor. 26 Şubat 1992 tarihinde gerçekleşen katliamda, eli silah tutan erkekler savaşırken bayanlar ve çocuklar, kuşatılmış kentten tek çıkış yolu olan Ağdam’a kaçmaya çalışıyordu. Yolda türlü azaplara maruz kaldı, çocukları ve aileleri gözlerinin önünde öldürüldü. O gün Ağdam’a ulaşmayı başaranlardan bir kısmı artık Bakü’de. Lakin yeni bir hayat kurmak yerine hâlâ o gün kaybolan yakınlarını bekliyor.
HOCALI KATLİAMI NEDİR VE NE VAKİT OLDU?
Azerbaycan ile Ermenistan içinde 1988-1994 yılları içinde gerçekleşen 1. Karabağ Savaşı sırasında, 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşayan Azerbaycanlı sivillerin, Ermenistan’a bağlı kuvvetler tarafınca toplu biçimde öldürülmesi ‘Hocalı Katliamı’ olarak tarih kitaplarına geçti.
Sovyetler Birliği’nin 1980’li yılların ikinci yarısından daha sonra dağılma sürecine girmesiyle Azerbaycan ile Ermenistan içinde ‘Karabağ’ sorunu ortaya çıktı. Her iki ülkenin de hak tez ettiği bölge, memleketler arası resmi ve sivil örgütlere bakılırsa Azerbaycan’a aitti. O tarihe kadar Azerbaycan’a bağlı özerk bölge olan Dağlık Karabağ, Ermenistan’a katılmak isteyince Azerbaycan tarafınca özerkliği kaldırıldı. Bunun üzerine Dağlık Karabağ Meclisi tek taraflı bağımsızlık ilan ederek ‘Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ni ilan etti. Bölgede yükselen tansiyon daha sonrası Azerbaycan ve Ermenistan içinde başlayan 1. Karabağ Savaşı 6 yıl sürdü.
HOCALI KATLİAMI NASIL OLDU?
1988 yılında başlayan 1. Karabağ Savaşı sırasında, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Dağlık Karabağ bölgesinin en değerli zirvelerinden birinde yer alan Hocalı kasabası, Ermeni güçleri için değerli bir askeri amaç niteliği taşıyordu.
Azerbaycan resmi kaynaklarına bakılırsa, 1992 yılında Ermeni güçleri 25 Şubat gününü 26 Şubat’a bağlayan gece Hocalı kasabasının giriş ve çıkışını kapattı. 83 çocuk, 106 bayan ve 70’den çok yaşlı dahil olmak üzere toplam 613 Azerbaycanlı vahşice öldürüldü, toplam 487 kişi ağır yaralandı. 8 aile büsbütün yok oldu, 487 kişi sakat kaldı ve 1275 kişi esir alındı. Esir alınanlardan 68’i bayan ve 28’i çocuk toplam 150 kişinin yaşayıp yaşamadığı muhakkak değil.
HOCALI KATLİAMI’NDA NELER YAŞANDI?
Hocalı Katliamı vahşetini yaşayan Ermeni gazeteci Daud Kheriyan, o gün yaşananları şu biçimde aktardı: “Gaflan denen ve ölülerin yakılmasıyla bakılırsavli Ermeni küme, Hocalı Kasabası’nın 1 kilometre batısında bir yere 2 Mart günü 100 Azeri ölüsünü getirip yığdı. Son kamyonda 10 yaşında bir kız çocuğu gördüm. Başından ve elinden yaralıydı. Yüzü morarmıştı. Soğuğa, açlığa ve yaralarına karşın hala yaşıyordu. Çok az nefes alabiliyordu. Gözlerini vefat korkusu sarmıştı. O sırada Tigranyan isimli bir asker onu tuttuğu üzere öteki cesetlerin üstüne fırlattı. daha sonra tüm cesetleri yaktılar. Bana güya yanmakta olan meyyit vücutlar içinden bir çığlık işittim üzere geldi. Yapabileceğim bir şey yoktu”
Eski terör örgütü ASALA eylemcilerinden Monte Melkonyan, Hocalı’ya yakın bölgede Ermeni askeri birliklere komutanlık yapmış ve katliamdan 1 gün daha sonra Hocalı etrafında gördüklerini günlüğünde anlattı. Melkonyan’ın vefatından daha sonra, Markar Melkonyan kardeşinin günlüğünü Benim Kadeşimin Yolu (My Brother’s Road) başlığıyla ABD’de çıkardığı kitapta Hocalı Katliamı şöyleki tasvir edildi:
“Bir gece evvel akşam 11 civarında, 2 bin Ermeni savaşçısı, Hocalı’nın üç tarafındaki yüksekliklerden ilerleyerek, kasaba sakinlerini doğudakı açılışa hakikat sıkıştırmışlar. 26 Şubat sabahına kadar mülteciler Dağlık Karabağ’ın doğusuna ulaşmış ve Azeri kenti Ağdam’a gerçek inmeye başlamışlar. Buradaki tepeciklerde yerleşen sivilleri inançlı yerde takip eden Dağlık Karabağ askerleri onlara ulaşmışlar. Mülteci bayan Reise Aslanova İnsan Hakları İzleme Örgütüne verdiği açıklamada ‘Onlar daima ateş ediyorlardı’ diye konuşmuştu. Arabo’nun savaşçıları ondan sonrasında uzun vakit kalçalarında taşıdıkları bıçakları kınlarından çıkararak bıçaklamaya başlamışlar.”
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Hocalı Katlimı’nı Dağlık Karabağ Savaşı içerisinde yapılan en kapsamlı sivil katliam olarak niteledi. Azerbaycan Parlamentosu katliamın ‘soykırım’ olduğunu ilan etti. Öte yandan 1. Karabağ Savaşı’nda Ermeni kuvvetlere komutanlık yapan 3. Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisya ve Markar Melkonyan’ın aktardığına nazaran kardeşi Monte Melkonyan, katliamın Ermeni güçler tarafınca yapılan bir intikam olduğunu açıklamıştır.
İnsan Hakları İzleme Örgütü İcra Yöneticisi, sivil ölümlerden Karabağ Ermeni güçlerinin direkt sorumlu olduğunu belirtti. Azerbaycan güçlerin sivillerin kaçışını engellediğine ve sivillere ateş açtığına dair argümanı destekleyen rastgele kanıtın içermediğini söz etti.
HOCALI’NIN HARİTADAKİ YERİ
GOOGLE HARİTALAR’DA GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN TIKLAYIN
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
Hocalı Katliamı‘nda ömrünü kaybedenlerin acısı, ortadan geçen on senelera rağmen tazeliğini koruyor. 26 Şubat 1992 tarihinde gerçekleşen katliamda, eli silah tutan erkekler savaşırken bayanlar ve çocuklar, kuşatılmış kentten tek çıkış yolu olan Ağdam’a kaçmaya çalışıyordu. Yolda türlü azaplara maruz kaldı, çocukları ve aileleri gözlerinin önünde öldürüldü. O gün Ağdam’a ulaşmayı başaranlardan bir kısmı artık Bakü’de. Lakin yeni bir hayat kurmak yerine hâlâ o gün kaybolan yakınlarını bekliyor.
HOCALI KATLİAMI NEDİR VE NE VAKİT OLDU?
Azerbaycan ile Ermenistan içinde 1988-1994 yılları içinde gerçekleşen 1. Karabağ Savaşı sırasında, 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşayan Azerbaycanlı sivillerin, Ermenistan’a bağlı kuvvetler tarafınca toplu biçimde öldürülmesi ‘Hocalı Katliamı’ olarak tarih kitaplarına geçti.
Sovyetler Birliği’nin 1980’li yılların ikinci yarısından daha sonra dağılma sürecine girmesiyle Azerbaycan ile Ermenistan içinde ‘Karabağ’ sorunu ortaya çıktı. Her iki ülkenin de hak tez ettiği bölge, memleketler arası resmi ve sivil örgütlere bakılırsa Azerbaycan’a aitti. O tarihe kadar Azerbaycan’a bağlı özerk bölge olan Dağlık Karabağ, Ermenistan’a katılmak isteyince Azerbaycan tarafınca özerkliği kaldırıldı. Bunun üzerine Dağlık Karabağ Meclisi tek taraflı bağımsızlık ilan ederek ‘Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ni ilan etti. Bölgede yükselen tansiyon daha sonrası Azerbaycan ve Ermenistan içinde başlayan 1. Karabağ Savaşı 6 yıl sürdü.
HOCALI KATLİAMI NASIL OLDU?
1988 yılında başlayan 1. Karabağ Savaşı sırasında, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Dağlık Karabağ bölgesinin en değerli zirvelerinden birinde yer alan Hocalı kasabası, Ermeni güçleri için değerli bir askeri amaç niteliği taşıyordu.
Azerbaycan resmi kaynaklarına bakılırsa, 1992 yılında Ermeni güçleri 25 Şubat gününü 26 Şubat’a bağlayan gece Hocalı kasabasının giriş ve çıkışını kapattı. 83 çocuk, 106 bayan ve 70’den çok yaşlı dahil olmak üzere toplam 613 Azerbaycanlı vahşice öldürüldü, toplam 487 kişi ağır yaralandı. 8 aile büsbütün yok oldu, 487 kişi sakat kaldı ve 1275 kişi esir alındı. Esir alınanlardan 68’i bayan ve 28’i çocuk toplam 150 kişinin yaşayıp yaşamadığı muhakkak değil.
HOCALI KATLİAMI’NDA NELER YAŞANDI?
Hocalı Katliamı vahşetini yaşayan Ermeni gazeteci Daud Kheriyan, o gün yaşananları şu biçimde aktardı: “Gaflan denen ve ölülerin yakılmasıyla bakılırsavli Ermeni küme, Hocalı Kasabası’nın 1 kilometre batısında bir yere 2 Mart günü 100 Azeri ölüsünü getirip yığdı. Son kamyonda 10 yaşında bir kız çocuğu gördüm. Başından ve elinden yaralıydı. Yüzü morarmıştı. Soğuğa, açlığa ve yaralarına karşın hala yaşıyordu. Çok az nefes alabiliyordu. Gözlerini vefat korkusu sarmıştı. O sırada Tigranyan isimli bir asker onu tuttuğu üzere öteki cesetlerin üstüne fırlattı. daha sonra tüm cesetleri yaktılar. Bana güya yanmakta olan meyyit vücutlar içinden bir çığlık işittim üzere geldi. Yapabileceğim bir şey yoktu”
Eski terör örgütü ASALA eylemcilerinden Monte Melkonyan, Hocalı’ya yakın bölgede Ermeni askeri birliklere komutanlık yapmış ve katliamdan 1 gün daha sonra Hocalı etrafında gördüklerini günlüğünde anlattı. Melkonyan’ın vefatından daha sonra, Markar Melkonyan kardeşinin günlüğünü Benim Kadeşimin Yolu (My Brother’s Road) başlığıyla ABD’de çıkardığı kitapta Hocalı Katliamı şöyleki tasvir edildi:
“Bir gece evvel akşam 11 civarında, 2 bin Ermeni savaşçısı, Hocalı’nın üç tarafındaki yüksekliklerden ilerleyerek, kasaba sakinlerini doğudakı açılışa hakikat sıkıştırmışlar. 26 Şubat sabahına kadar mülteciler Dağlık Karabağ’ın doğusuna ulaşmış ve Azeri kenti Ağdam’a gerçek inmeye başlamışlar. Buradaki tepeciklerde yerleşen sivilleri inançlı yerde takip eden Dağlık Karabağ askerleri onlara ulaşmışlar. Mülteci bayan Reise Aslanova İnsan Hakları İzleme Örgütüne verdiği açıklamada ‘Onlar daima ateş ediyorlardı’ diye konuşmuştu. Arabo’nun savaşçıları ondan sonrasında uzun vakit kalçalarında taşıdıkları bıçakları kınlarından çıkararak bıçaklamaya başlamışlar.”
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Hocalı Katlimı’nı Dağlık Karabağ Savaşı içerisinde yapılan en kapsamlı sivil katliam olarak niteledi. Azerbaycan Parlamentosu katliamın ‘soykırım’ olduğunu ilan etti. Öte yandan 1. Karabağ Savaşı’nda Ermeni kuvvetlere komutanlık yapan 3. Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisya ve Markar Melkonyan’ın aktardığına nazaran kardeşi Monte Melkonyan, katliamın Ermeni güçler tarafınca yapılan bir intikam olduğunu açıklamıştır.
İnsan Hakları İzleme Örgütü İcra Yöneticisi, sivil ölümlerden Karabağ Ermeni güçlerinin direkt sorumlu olduğunu belirtti. Azerbaycan güçlerin sivillerin kaçışını engellediğine ve sivillere ateş açtığına dair argümanı destekleyen rastgele kanıtın içermediğini söz etti.
HOCALI’NIN HARİTADAKİ YERİ
GOOGLE HARİTALAR’DA GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN TIKLAYIN
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.