İffet Anıtı nedir? İffet Anıtı’nın kıssası: İffet Anıtı nerede?

KimDemis

Aktif Üye
Bayburt’un Aydıntepe ilçesine bağlı Yukarıkırzı köyünde inşa edilen ve Türkiye’de bir birinci olma özelliği de taşıyan İffet Anıtı’nda Birinci Dünya Savaşı senelerında Bayburt ve civarında Ermeni çeteleri tarafınca gerçekleştirilen mezalime ait figürasyonlar ve bu mezalim sırasında Müslüman Türk bayanlarının namuslarını korumak için kendilerini içerisine attıkları su kuyuları sergileniyor.


O senelerdan koruma edilen açıklamalı bilgi ile sergilenen su kuyusu taşı da anıtta yer alıyor. Ermeni mezaliminin acı anısını gelecek jenerasyonlara aktarmak için yükselen anıt estetik yapısıyla da dikkat çekiyor.


Bayburt Şehit ve Gazi Aileleri Derneği(ŞAGDER) Lideri Selami Köksal “unutturmayacağız, unutmayacağız” diyerek Ermenilerin yaptığı zulümlerden bahsetti. Köksal, “1917-1918 yılları içinde Ermenilerin Bayburt’ta yaptığı zalimliklerden, zulümlerden kaçan namuslarını müdafaaya çalışan bayanlar kendilerini canlı canlı su kuyularına atarak, şehit oldular. Biz de Ermenilerin burada yaptığı zalimlikleri, mezalimi unutturmamak ve gelecek kuşaklara aktarmak için bu anıtı yaptık. Unutturmayacağız, unutmayacağız” diye konuştu.



Köy sakinlerinden Mustafa Lüleci ise hayattayken köyün yaşlılarından dinlediği Ermeni mezalimini anlatırken gözyaşlarını tutamadı. Ermeni mezalimine şahit olan Mehmet Ali Efendioğlu’dan dinlediği acı olayı anlatırken gözyaşlarına boğulan Lüleci, “Ethem Ağa’nın Hanı diye bir yer varmış, orada çocuklar oyun oynarken Armen isminde 5 vakit namaz kılıp, tespih çeken Ermeni asıllı, Müslüman görünümlü bu bayanı Ethem Ağanın Han’ında haçı öperken görmüşler.


Anne babalarına söylemişler ve kimse inanmamış. Yapmayın etmeyin o namazında, niyazında bir bayan demişler. çabucak sonrasında Ermeni çeteleri köye geldiği vakit, bu Armen isimli kelamda Müslüman bayan Ermeni askerlerine Türk bayanlarının ben yerini size göstereyim diyor. Ermeniler ise Armen’e inanmıyor, nerden bilelim Ermeni olduğunu diyorlar o sırada Armen, haçını çıkarıp öpüyor. Ermeni çeteleri Armen’in Ermeni olduğuna ikna oluyorlar. Armen isimli bu Ermeni bayan Türk bayanları, aşağıda toplandılar diye bir bir bayanların yerini söylüyor.



Ermeni çeteleri, köydeki genç ve hoş bayanların yüzlerine hayvan pisliği, çamur sürüyorlar. Türk bayanları teslim olmuyor, çaba ederek kendilerini kuyuya atıyorlar. O devirde hayatış Süleyman Ağa denilen kişi bahçeye indiğinde Ermeni askerinin gelinine saldırdığını görüyor. Süleyman Ağa, gelinine saldıran Ermeni askerini hançeriyle vuruyor. İkinciye saldırırken o esnada Süleyman Ağayı şehit ediyorlar. 1966 yılında çay ocağı vardı, o çay ocağında mezalimi bilen yaşlılar daima toplanırdı. Savaş sözünü duyar duymaz hiç biri konuşamazdı, gözleri dolardı. Ermenilerde merhamet yok, çoluk çocuğa acımazlardı derlerdi. Anlatacak fazlaca şey var fakat anlatamaz durumdayım, hepsi epey acı şeyler. Bu topraklar kolay kazanılmadı” biçiminde konuştu.



Şehit Türk bayanlarının anısına anıt içerisinde yapılan müzede yer alan bir tabelada yer alan yazıda, Ermeni çetelerinin elinden bir biçimde kaçan ve kocası askerde olan genç bayan su kuyusunun başına gelerek, “bacılar ben cephedeki erimin namusunun kirletilmesine müsaade edemem, bu namus lakin bu biçimde korunur” diyerek kuyuya atlar.


Namuslarını muhafaza savaşı veren 18 bayan ve gelin, kuyuya atlayan genç hanımın müsaadeden giderek kendilerini kuyuya atarak şehit olurlar.” sözlerine yer verdi.


Aydıntepe ilçesine bağlı Yukarıkırzı köyünde Bayburt Şehit ve Gazi Aileleri Derneği tarafınca valilik ve belediye takviyesi ile inşa edilen İffet Anıtında, 1’inci Dünya Savaşı senelerında Bayburt ve civarında Ermeni çeteleri tarafınca gerçekleştirilen zulme ait figürasyonlar ve Müslüman Türk bayanlarının namuslarını korumak için kendilerini içerisine attıkları rivayet edilen su kuyuları sergileniyor.


Etrafına şehit edilen şahısların isimlerinin yazılı olduğu mezar taşları konulan anıtta, o senelerda koruma edilen açıklamalı bilgilerle sergilenen su kuyusu taşı da yer alıyor. 100 yıl evvel Ermeni zulmünün acı anısını gelecek jenerasyonlara aktarmak için yükselen anıt, estetik yapısıyla da ziyaretçilerinin ilgi odağı oluyor.