‘İki Kişilik Hır Gür’ ya da Kahrolsun Savaş!

celikci

Yeni Üye
Oyunu izlediğim gece Rusya Ukrayna hududundan içeri hamleye geçeceğini açıklamıştı. halbuki sahnedeki savaş oldukçatan başlamıştı bile. Sahnede iki savaş vardı. Göze görünen ve göze görünmeyen. Biz izleyiciler bir bayanla bir erkek içindeki çatışmayı izliyorduk. Savaştan kaçıp , kapandıkları denizaltında “salyangozla kaplumbağa tıpkı hayvan mıdır, değil midir?” üzere derin(!) bir bahiste hengameye camlardan tutuşmuşlardı… Dışarıdaki savaşı ise patlayan bombalardan, mitralyöz taramalarından, içeri düşen cesetlerden, leşlerden, kırılıp dökülen kapılardan camlardan, yıkılan duvarlardan ve içerdekilerin kaygısından izliyorduk. Baştan başlıyorum:

ŞİDDETTEN BESLENME

Ionesco, “absurd tiyatronun” en kıymetli temsilcilerinden. Absürt tiyatro bizde “saçma tiyatro” ya da “Uyumsuz Tiyatro” diye çevrilip kullanılageldi. Ben uyumsuz demeyi yeğliyorum. Ve uyumsuz tiyatronun günümüze ne derece uyumlu olduğunu görüp muharrire bir sefer daha şapka çıkarıyorum!

Ionesco’nun tüm oyunlarında çiftler, çatışma deposudur. (“Ders”te, öğretmen öğrenci; “Kel Şarkıcı”da konuştukça karı koca olduklarını keşfeden burjuva çift, “Gergedanlar”da anne baba vb.) Birbirlerini yok etmeye çalışırken, aslında kendilerinin yok olduğunu goremeyen çiftler elbette metafor olarak kullanılıyor… Gerçekle düş, pişmanlıklarla hasretler , aşkla nefret içinde gidip gelirken kendi tarihlerini bir daha yazarken trajikomik durumlara tanıklık ediyoruz.

Bu oyunda da savaşın aptallığı, saçmalığı, anlamsızlığı, vahimliği, adam ve bayanın alakası üzerinden iletiliyor. Adam ve bayanın ilgisi de tıpatıp savaştaki üzere şiddetten besleniyor. Kim demişti “Faşizm iki kişi içindeki alakada başlar” diye… Motamot o denli.

MEMNUN BULUŞMA

Işıl Kasapoğlu’nun rejisi, Ayşenil Şamlıoğlu ve Reha Özcan üzere iki usta oyuncuyla buluşunca, oyun ortasındaki oyunları görmeniz; dış dünyayla çiftin iç dünyaları içinde paralellikler kurmanız; hatta diyalogların, sözcük manalarının ötesinde bir fonksiyon yüklendiğini kavramanız da kolaylaşıyor. Ve işte bu memnun buluşma yardımıyla “absurd tiyatronun” tadına daha hayli varıyorsunuz. İki oyuncunun da vücut lisanını kullanma, sözcüklerle “oynama”, giderek groteske varma gücü, birikimleriyle orantılı fazlaca geniş alanlara uzanıyor. Bilinmeyenden korkmaları, aşkı, nefreti, şiddeti, şefkati , çatışmayı, geçmiş hasretini, gelecek telaşını vurgulamaları da… Nalan Alaylı’nın kostümleri (adamla bayan kurbağa ve salyangoza mı benzediler yoksa bana mı o denli geldi…) Hakan Dündar’ın içeriyle dışarıyı kâh çatıştıran kâh birleştiren dekorları, Serdar Öztop’un müziği fonksiyonel. Tümü bir cedde geldiğinde hepsi tiyatro tadını bütünlüyor!

Savaşmak için fillerin tepiştiği ortada da piyonların parçalanıp ezildiği günümüzde Ionesco’nun uyumsuz oyunu hayatımıza cuk oturuyor! vakit içindemaya da alkış!

Okumaya devam et...