KimDemis
Aktif Üye
Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi’nde ve yanı başında yükselen dağlık bölgede oluşan derin yarık ve göçükler, kaygıya niye oldu. Geçen yıl şubat ayından itibaren mayısa kadar bölgede 6 konut, tahliye edildi.
Bu konutlardan bir kısmı, yerdeki yarıklar niçiniyle yıkıldı. DEÜ DAUM, bölgede zelzele ve heyelan bağlantısı üzerine araştırma yaptı.
DAUM Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, heyelan ve yarıkların sebebinin hem bölgedeki jeolojik yapı ile iklim birebir vakitte yerden toprak alınması ve çöp dökme tesisinin varlığı olduğunu belirtti.
Tabiat ve insani niçinlerin bölgede heyelana yol açtığını kaydeden Prof. Dr. Sözbilir, “Harmandalı, heyelana hassas bir bölge. Olağanda bu biçimde bir jeolojik yapıya sahip bölgeye, çöp depolama alanı yapılmaması gerekiyor. birinci vakit içinderda bu noktada kusurlu bir müddetç başlamış. Bölgeye çöp depolama yapılması birinci yanılgı. Bölge çöp depolama alanı olarak seçildikten daha sonra gelişen süreçte ise depolama alanı dolmaya başlayınca yer bu tartısı hissetti” dedi.
“YAĞIŞLAR VE ZELZELELER TABANI OLUMSUZ ETKİLİYOR”
Çöp depolama alanıyla sarsıntı içindeki ilgiye de değinen Prof. Dr. Sözbilir, “Harmandalı fayı, çöp depolama alanının oturacağı yeri öncesinden paramparça etti. Yani çöp depolama alanı, jeolojik olarak sakıncalı bir yere oturtulmuş. Çok yağmur ve 30 Ekim 2020 depremindeki ana şok ve artçıların bölgeyi daima sarsması da yeri olumsuz etkilendi. Yağışlar ve sarsıntılar tabanı olumsuz etkiliyor. Yol ya da bina yapmak için topraktan toprak alındığını da tespit ettik. Çöp dökme süreci başladıktan daha sonra 2000’li yılların başlarında bölgedeki kaymalar başlamış. Bugünlere gerçek çöp depolama alanı muhakkak bir büyüklüğe de ulaşınca yer hassaslığını yeterlice yitirmiş. Çok yağmurda kayaların ortasından su geçiyor. Makul kayma düzlemleri boyunca heyelan muhakkak bir müddetklilikte gerçekleşiyor” diye konuştu.
YİYECEKLER İÇİN MÜMKÜN TEHLİKE
Bölgenin daima izlenmesi gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Sözbilir, tehlikeye dikkat çekerek, “Birfazlaca çalışmada heyelanın durdurulabildiği biliniyor. Burada biraz geç kalınmış. Çok önemli kaynak ayrılmalı. Bölgedeki yapıyı epey yeterli anlamak lazım. Aksi biçimde harcanacak para boşa masraf. Bölgedeki heyelanın etkin olduğu görüldüğü için daima izlenmesi gerekiyor. Heyelan çöplüğün en üst sonundan başlıyor. Bu çöp depolama alanını da buradan almak imkansız” tabirlerini kullandı.
Çöp depolama alanından süzülen sular yer altı sularına karıştığı için ziraî faaliyetlerin de etkilendiğini lisana getiren Sözbilir, “Bölge beraberinde Menemen Ovası’nın beslenme alanı. Çöp depolama alanından süzülen sular tarım yapılan Menemen Ovası’na gidiyor. Bu kusurlu seçim niçiniyle çöp depolama alanından süzülen sular ovadaki yer altı suyuna karışarak ziraî faaliyete ziyan verir. Çöpten oluşan yer altı suyunu kullanıyorsak, bitkilerimizin de bu sudan beslendiği manasına geliyor ve bu bitkileri tüketiyoruz. Çöpün varlığı niçiniyle bilhassa bu bölge önemli bir sorun yaşıyor” formunda konuştu.
Acil olarak konutların yer aldığı heyelanın batı ve kuzey bölgelerinde tedbir alınması gerektiğini kaydeden Sözbilir, “İleride bir sorun yaşanmaması için binaların hassaslığını sağlamak açısından projeler hayata geçirilmeli. Bunun hayli acil biçimde yapılması gerekiyor” dedi.
Bu konutlardan bir kısmı, yerdeki yarıklar niçiniyle yıkıldı. DEÜ DAUM, bölgede zelzele ve heyelan bağlantısı üzerine araştırma yaptı.
DAUM Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, heyelan ve yarıkların sebebinin hem bölgedeki jeolojik yapı ile iklim birebir vakitte yerden toprak alınması ve çöp dökme tesisinin varlığı olduğunu belirtti.
Tabiat ve insani niçinlerin bölgede heyelana yol açtığını kaydeden Prof. Dr. Sözbilir, “Harmandalı, heyelana hassas bir bölge. Olağanda bu biçimde bir jeolojik yapıya sahip bölgeye, çöp depolama alanı yapılmaması gerekiyor. birinci vakit içinderda bu noktada kusurlu bir müddetç başlamış. Bölgeye çöp depolama yapılması birinci yanılgı. Bölge çöp depolama alanı olarak seçildikten daha sonra gelişen süreçte ise depolama alanı dolmaya başlayınca yer bu tartısı hissetti” dedi.
“YAĞIŞLAR VE ZELZELELER TABANI OLUMSUZ ETKİLİYOR”
Çöp depolama alanıyla sarsıntı içindeki ilgiye de değinen Prof. Dr. Sözbilir, “Harmandalı fayı, çöp depolama alanının oturacağı yeri öncesinden paramparça etti. Yani çöp depolama alanı, jeolojik olarak sakıncalı bir yere oturtulmuş. Çok yağmur ve 30 Ekim 2020 depremindeki ana şok ve artçıların bölgeyi daima sarsması da yeri olumsuz etkilendi. Yağışlar ve sarsıntılar tabanı olumsuz etkiliyor. Yol ya da bina yapmak için topraktan toprak alındığını da tespit ettik. Çöp dökme süreci başladıktan daha sonra 2000’li yılların başlarında bölgedeki kaymalar başlamış. Bugünlere gerçek çöp depolama alanı muhakkak bir büyüklüğe de ulaşınca yer hassaslığını yeterlice yitirmiş. Çok yağmurda kayaların ortasından su geçiyor. Makul kayma düzlemleri boyunca heyelan muhakkak bir müddetklilikte gerçekleşiyor” diye konuştu.
YİYECEKLER İÇİN MÜMKÜN TEHLİKE
Bölgenin daima izlenmesi gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Sözbilir, tehlikeye dikkat çekerek, “Birfazlaca çalışmada heyelanın durdurulabildiği biliniyor. Burada biraz geç kalınmış. Çok önemli kaynak ayrılmalı. Bölgedeki yapıyı epey yeterli anlamak lazım. Aksi biçimde harcanacak para boşa masraf. Bölgedeki heyelanın etkin olduğu görüldüğü için daima izlenmesi gerekiyor. Heyelan çöplüğün en üst sonundan başlıyor. Bu çöp depolama alanını da buradan almak imkansız” tabirlerini kullandı.
Çöp depolama alanından süzülen sular yer altı sularına karıştığı için ziraî faaliyetlerin de etkilendiğini lisana getiren Sözbilir, “Bölge beraberinde Menemen Ovası’nın beslenme alanı. Çöp depolama alanından süzülen sular tarım yapılan Menemen Ovası’na gidiyor. Bu kusurlu seçim niçiniyle çöp depolama alanından süzülen sular ovadaki yer altı suyuna karışarak ziraî faaliyete ziyan verir. Çöpten oluşan yer altı suyunu kullanıyorsak, bitkilerimizin de bu sudan beslendiği manasına geliyor ve bu bitkileri tüketiyoruz. Çöpün varlığı niçiniyle bilhassa bu bölge önemli bir sorun yaşıyor” formunda konuştu.
Acil olarak konutların yer aldığı heyelanın batı ve kuzey bölgelerinde tedbir alınması gerektiğini kaydeden Sözbilir, “İleride bir sorun yaşanmaması için binaların hassaslığını sağlamak açısından projeler hayata geçirilmeli. Bunun hayli acil biçimde yapılması gerekiyor” dedi.