Klinik Psikolog Süleyman Hecebil Cumhuriyet için yazdı: Siyasette utanma hissinin bedeli ve kıymeti

celikci

Yeni Üye
Çocuk Psikolojisi Derneği Lideri Klinik Psikolog Süleyman Hecebil, utanma duygusu ve siyasetteki pozisyonu üzerine Cumhuriyet için bir yazı kaleme aldı.

Hecebil’in yazısı şöyle:

Utanma duygusu yalnızca beşere has bir histir. Örneğin öfke, kızgınlık, saldırganlık üzere hisler başka canlılarda vardır, lakin utanma duygusu beşerden diğer hiçbir canlıda yoktur. Zira utanma duygusu zihinsel süreçleri içeren bir histir. Birey hem kendini anlamaya çalışıyor tıpkı vakitte kendini değerlendirmeye çalışıyor. Utanma hissinin bir beşerde hiç olmaması da sorundur epey olması da sorundur. Çok olması demek kişinin kendini oburlarının gözünde makus değerlendirildiğine ait inancının olması demektir ve bu niçinle de kişinin içe kapanmasına ve bağlardan kaçınmasına yol açar. Kişinin kendini yetersiz ve kıymetsiz önemsiz hissetmesi ve diğerlerinin kendisi ile ilgili fikrinin uygun olmadığına dair inancının olması ve bunun sonunda da utanması utangaç ve içe dönük davranması, toplumsal bağlantılardan kaçınması kıymetli bir ruh sıhhati meselesidir.

Ama burada kastedilen utanma duygusu, toplum faydasına utanma duygusudur. Toplum faydasına utanma duygusu demek ahlaki ve kozmik pahaların çiğnenmesi durumunda ortaya çıkan histir. Örneğin hırsızlık yapan birinin, ormanları kesip inşaat yapan bir müteahhidin, hayvanlara azap yapanların utanma duygusu var mıdır? Yoktur. Yani toplum faydasına utanma duygusu insanı yanlıştan alıkoyar; zira sorumluluk duygusu, nezaket içerir ve vicdanla yakın ilgisi vardır.


Utanma hissinin olmadığı yerlerde vicdanın, acıma hissinin olma ihtimali yoktur. Zira utanma duygusu olmayanın vicdanı olmaz. Vicdan ve utanma duygusu birbiriyle epey ilişkilidir. Vicdanı gelişmemiş insanları çoklukla anti-sosyal kişilik bozukluğu diye bedellendiriliyor. Vicdanı olmayan şahısların yalnızca hissettiği duygu “kendilerinin haklı olduğuna” dair fikirdir. Vicdanı gelişmemiş şahıslar, karşıdaki şahıslarla rastgele bir empati kuramazlar, yani karşıdakiler sorununu manaya karşıdaki kişinin hissini manaya ve ona ait bir hal alma durumları kelam konusu değildir. Toplum faydasına utanma duygusu (Arapça’da “haya” vicdanla bağlantılıdır.

Toplumca, utanma hissinde olmayan, utanmayan insanlara yüzsüz deriz yani yüzü kızarmayana biz yüzsüz deriz. Zira utanma duygusu beşere yakışan bu histir. Bugün ülkemizde en büyük sorun siyasette utanma duygusu yoksunluğudur. Siyasette utanma duygusu ortadan kalktığı için birfazlaca yanlışı hakikat diye sunmak, pek epeyce yapılan yanılgıyı başarıymış üzere sunmak maalesef fazlaca alışılmış bir durum haline gelmiştir. Bu gün iktisatta yaşanan problemler, yolsuzluklar, tabiatın katledilmesi, hayvanlara azap, tecavüzler, bayana yönelik şiddet ve cinayetler, KPSS sorularının çalınması, liyakate bakılırsa değil siyasete nazaran yapılan işe alımlar, her gün burnumuzun direğini sızlatan haber bültenlerinde gördüğümüz olaylar, hırsızlıklar, adaletsizlikler özetlemek gerekirsesı makûs olarak her yaşadığımız şey siyasette utanma hissinin olmaması niçiniyledir. Bu gün siyasetteki çürüme ve kokuşmanın sebebi utanma hissinin kaybedilmesidir.

Vicdanı olmayanlar, utanma hissini kaybetmiş yüzsüzler yalnızca kendilerini anlarlar yani onlar için yalnızca kendileri vardır. Yüzsüzler için, öbür bireylerin gereksinimleri halkın muhtaçlıkları, halkın evvelari ve durumu durumu hiç değerli değildir. ötürüsıyla utanma duygusu olmayan kişinin yapamayacağı hiç bir şey yoktur; cinayetten çalmaya kadar her iki uçta her türlü olumsuz davranışı gözünü kırpmadan yüzü kızarmadan söyleyebilir yapabilir. Evvelden annelerimiz babalarımız buna haya derlerdi. Utanma duygusu olmayan insan eli ve yüreği pak olma ihtimali olmayan insandır. Siyasette utanma duygusu, halkın ve ülkenin kazanımlarını direkt etkileyen bir histir.

Utanma duygusu olmayan bir siyasi hareket ve siyasetçi, toplumda cehaletin yaygınlaşmasını ister ve bundan şadlık duyar. Cehaletin okuma-yazma bilmeyle hiçbir ilgisi yoktur. Kastettiğim cehalet sebep-sonuç bağlantısını kurabilecek kadar zihinsel gücünün olmaması demektir. Cehalet diplomayla da ortadan kalkmaz. Toplumsal cehalet algı idaresi ve toplum mühendisliği ile yapılandırılır. TV programları, diziler, toplumsal medya vb. araçlarla daima tasarımlanır. bir süre daha sonra toplumsal yığınlar gerçekle gerçek olmayanı ayırt edememeye başlarlar. Siyasi algı idarenin temel hedefi halkın kendi aklı ve fikri ile hareket etmemesini sağlamak demektir. Bir örnek verecek olursak, bir kamu hizmeti vermekle yükümlü televizyon kanalında doçentlik titri olan zat, Nuh Tufanı sırasında Nuh Peygamberin gemide oğlunun olmadığını fark edince onu cep telefonu ile aradığını, oğlunun da İHA’ya binip Nuh’un Gemisine geldiğini söylemiş oldu. İşte kara cehalet budur.

Bu gün siyasette hoyratlık, saldırganlık, nezaketsizlik, nobranlık, yüzsüzlük, yolsuzluk, nezaketsizlik giderek kolay bir durum haline gelmektedir. Bu yapıda olan siyasetin yalnızca kendi etrafına hizmet etmekten ve kayırmaktan öteki üreteceği hiç bir tahlil yoktur. Yüzsüzlük siyaseti halkımızın yaşadığı sıkıntıların temel sebebidir.

SİYASETTE YÜZSÜZLÜĞÜ NASIL ANLARIZ?


1.Ekonomide her yer yangın yeri iken “ekonomide şaha kalkıyoruz” diyorlarsa,

2.Sık sık vatan – millet, devletin bekası üzere sözlerle sizi yatıştırmaya ve aklınızı karıştırmaya çalışıyorlarsa,

3.Avrupa bizi kıskanıyor üzere kelamlar söylüyorlarsa,

4.Kendilerini ilgilendiren her türlü yolsuzluk ve hukuksuzluk durumlarında meyyit taklidi yapıyorlarsa,

5.Din adamları sık sık sahneye çıkıp rol çalıyorsa,

6.Geçmiş devrin müstamel kültürü canlandırılmaya ve pazarlanmaya çalışılıyorsa bilin ki orada yapılan siyasette utanma duygusu yitirilmiş ve yüzsüzlük olağan hale gelmiştir.”


Okumaya devam et...