Korkulan senaryo: Sürü bağışıklığı yeni bir pandemi doğurabilir

Aramizda

Aktif Üye
Yasemin SALİH

Türkiye, 2021 baharında kapanma devrini yaşarken koronavirüste günlük hadise sayıları 10 binler civarındaydı. Bugünlerde ise 90 binlere ulaşan olay sayılarına karşın toplumsal hayatın olağan seyrinde gitmesi, uzmanları endişelendiriyor. Yaz aylarında aşılama yapılan ülkelerin bilakis olay ve vefat sayısında düşüş olmadığına dikkat çeken uzmanlar, “Bu artık sürü bağışıklığı değil, sürü faydalanması” yorumunu yapıyor.

DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan uzmanlar, Omikron varyantıyla tüm dünyada tırmanan hadise sayılarının yarattığı riski kıymetlendirdi. Türk Tabipleri Birliği Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut, tüm dünyada hükümetlerin pandemide geldiği noktayı, “Sürü bağışıklığını geçtik, sürü faydalanması dediğimiz noktadayız. Ekonomik ortamı kurtarma tasası Omikron varyantının önüne geçti. Yani kapitalizm Omikron’a yenildi” kelamlarıyla kıymetlendirdi.
100 binden daha sonra kayıplar katlanarak artar

Türkiye’nin aşılama sürecinde sınıfta kaldığını belirten Vedat Bulut, Omikron varyantı hayli süratli yayılırken aşılamadaki yetersizlik niçiniyle mevt oranlarının arttığını vurguladı. Bulut, şöyleki konuştu: “Gerçek sayıların fazlaca daha fazla olduğunu artık hepimiz biliyoruz. Günlük kayıplarımız 200’ün üzerine çıktı. Günlük hadise sayısı 100 bini geçtiğinde hastanelerdeki imkanlar niçiniyle vefatlar katlanarak artacak Başka yandan bağışıklama oranı düşük. İki doz aşılıların oranı yüzde 81,64 deniliyor, lakin 18 yaş altı buna dahil değil. Yani aslında yüzde 80’i bulamadık. Aşısını aksatan, randevuya gitmeyen hayli insan var. Bunun yanında çeşitli niçinlerle aşıya karşın bağışıklanamayan da epey insan var. Yani toplumda kâfi antikor oluşmuyor. Her aşı birebir oranda korumuyor. Bu niçinle aşı tablosu verilirken inaktif aşı oranı, mRNA aşı oranı başka belirtilmeli.”

Yeni bir varyanttan endişeleniyoruz

Prof. Dr. Vedat Bulut, dünya genelinde önlemlerin gevşetilmesini ve aşılamada muvaffakiyet yakalanamamasını bilim dünyasının tasayla izlediğini de vurguladı. “Burada korkulan senaryo ölümlerin artmasından öte yeni bir varyantın hatta yeni bir pandeminin başlaması” diyen Bulut, SARS CoV-3 ihtimalinin bilim insanlarınca artık lisana getirildiğine dikkat çekti. İnsanların ekosisteme verdiği zararın yeni pandemileri kaçınılmaz kıldığını vurgulayan Prof. Dr. Bulut, bilhassa yaban hayata yakın yerleşim yerlerinin hemen aşılanması gerektiğini tabir etti. Bulut, “SARS CoV-3 ihtimali artık gündemde. Zira insan, giderek daha fazla yırtıcı hayatın içine giriyor. Bu niçinle artık veteriner hekimlikle, insan hekimliğinin içindeki hudut da kalkıyor. Dünya buna tek sıhhat diyor. İki bilimin bir ortada çalışması gerek. Yırtıcı ömürden yeni virüsler ömrümüze girecek. Son olarak Amerika’da koronavirüsün beşerden geyiklere geçtiği tespit edildi. Hayvan hücresinde nasıl bir mutasyonla bir daha beşere bulaşacağını bilemiyoruz. Türkiye’de bilhassa kırsalda, mezralarda aşılama zayıf. Buralara taşınabilir aşı sistemleri gdolayılmeli” diye konuştu.

Yeni koronavirüs pandemisi 8 yıl daha sonra gelebilir

Dünya çapında bilim insanları da yırtıcı yaşama müdahale ve koronavirüs önlemlerinin gevşetilmesiyle ilgili kaygılı. Chicago Üniversitesi’nden Changchuan Yin, geçtiğimiz ay yayınladığı “SARS-CoV-2’nin evrimsel eğilimi, homopolimerik nükleotid yenidenları” başlıklı yazısında Delta kadar öldürücü, Omikron kadar süratli yayılan yeni bir varyantın mümkün olduğunu belirtti. Yin ve takımı, “Yakın gelecekte bir noktada hayvanlardan insanlara geçecek bir SARS-CoV-3 kaçınılmaz. Hayvanlar aleminde epey sayıda koronavirüs var. Bilim insanları şimdiye kadar 46’sını isimlendirdi” ikazında bulunuyor.

Duke Üniversitesi İnsan Aşı Enstitüsü Yöneticisi Kevin Saunders da veterinerler ve insan doktorları yapılmazsa her sekiz ila 10 yılda bir yeni bir koronavirüs salgını beklentisi ortasındayız. Patojenin yayılmasını sınırlamak için yeni tedaviler ve aşıların yanında halk sıhhati stratejisi gerekiyor. Bu, yeni virüsü, yepyeni hayvan konakçısından beşere sıçramadan epeyce evvel tespit etmek manasına gelir” tabirlerini kullandı.

Prof. Dr. Serhat Ünal: Üçüncü dozda hızlanmalıyız

Sürü bağışıklığına gidildiği argümanlarının gerçek olmadığını belirten Prof. Dr. Serhat Ünal da hükümetlerin Omikron’a karşı halini “Aşıya güven” olarak kıymetlendirdi. “Aşılamayla ölümlere mani olabildik. Düşüyor. Omikron süratli yayılsa da ölümcül tesiri Delta kadar yüksek değil” diyen Ünlü, antikor konusuna dikkat çekti. Ünlü, şöyleki konuştu: “Türkiye’de ölümlerin artmasının sebebi üçüncü doz aşılarda istenilen düzeye gelinememesi. Omikron, aşısız şahıslarda tekrar yine yerleşiyor. Antikoru düşük. Maske, uzaklık, hijyen ve aşıya devam edilmeli. Bunun yanında büyük kapatmalar artık yok.”

Devletin tepesinde COVID olumlu alarmı

İktisat ve siyasette düşmeyen tempo, devletin tepesine “pozitif” yansıdı. Geçtiğimiz hafta Ukrayna’yı ziyaret eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye döndüğünde hissettiği yavaşça belirtiler üzerine test yaptırdığını ve kararın “pozitif” çıktığını duyurdu. Twitter hesabından duyuru yapan Erdoğan, eşi Emine Erdoğan’ın da testinin olumlu çıktığını belirterek Omikron varyantına yakalandıklarını tabir etti. Erdoğan eşi ve kendisinin hastalığı yavaşça atlattıklarını, çalışmalarına meskenden devam ettiklerini duyurdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte Kiev’de bulunan Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın da koronavirüs testi müspet çıktı. Önde gelen siyasetçiler ve yabancı devlet erkeklerinın akabinde dün 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’nün de Erdoğan’ı arayarak geçmiş olsun dileklerini ilettiği bildirildi. Cumhurbaşkanlığı Twitter hesabından yapılan paylaşımda, toplantıda 11. Cumhurbaşkanı Gül’ün COVID-19 testi olumlu çıkan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan için “geçmiş olsun” dileklerini ilettiği kaydedildi.

“Sayın Gül’e epey teşekkür ediyorum”

Cumhurbaşkanı Erdoğan da Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Sayın Gül’e, şahsım ve eşim için söz ettikleri nazik geçmiş olsun temennileri için fazlaca teşekkür ediyorum” dedi.

İki belediye lideri ve bir vali de COVID

Mahallî idarelerde de koronavirüs müsaadeleri yaşanıyor. CHP’li Adana Büyükşehir Belediye Lideri Zeydan Karalar test yaptırdığını ve kararın olumlu çıkması niçiniyle konutunda karantina sürecinin başladığını duyurdu. Bir öteki CHP’li Muğla Büyükşehir Belediye lideri Osman Gürün de Twitter hesabından koronavirüs testinin müspet çıktığını, çalışmalarına konuttan devam ettiğini bildirdi. Öte yandan geçen haftadan bu yana kar yağışı niçiniyle elektrik kesintileriyle hayatın felç olduğu Isparta’da COVID-19 değişikliği yaşandı. Yapılan duyuruda Isparta Valisi Ömer Seymenoğlu’nun COVID-19 niçiniyle süreksiz olarak misyondan alındığı ve yerine Ankara’dan Merkez Valisi Osman Kaymak’ın atandığı belirtildi. Yapılan açıklamada, “Uygulama rutin bir uygulama olup bakılırsavden alma yahut atama kelam konusu değildir” denildi.