celikci
Yeni Üye
Bu yıl 6. kere düzenlenen Sabancı Vakfı Kısa Sinema Yarışı 12 Ocak akşamı çevrimiçi düzenlenen bir ödül merasimiyle bitmiş oldu. “Yeni Dünyada Yeni Meslekler” bahisli müsabakanın heyetinde dünyaca ünlü Meksikalı direktör Michel Franco da vardı. sonuçların belirtildiğı gece Meksika’da yaşayan Franco ile Zoom uygulaması üzerinden sanal ortamda bir ortaya geldik ve aklımızdaki soruları yönelttik.
– Sabancı Vakfı Kısa Sinema Yarışı ile başlayalım istiyorum; heyet üyeleri içinde bulunduğunuz müsabakada finale kalan kısa sinemaları izlediğinizde ne düşündünüz? Sizce müsabakanın temasına (Yeni Dünyada Yeni Meslekler) dair yerinde, manalı yorumlar yapmış mıydı iştirakçiler?
– Heyetin kararları alması kolay oldu mu pekala, oybirliğiyle mi verildi mükafatlar, yoksa görüş ayrılığı oldu mu? Sizin favori sinemanız ödül aldı mı örneğin?
Evet, benim en sevdiğim iki sinema ödül aldı, bu mevzuda da ayrıyeten heyecanlıyım. Kararları almakta da hiç zorlanmadığımızı söyleyebilirim katiyen.
‘NURİ BİLGE CEYLAN’IN SİNEMALARINI BEĞENİYORUM
– Türkiye’de ve olağan ki dünyanın dört bir yanında genç sinemacılar için bir ilham kaynağısız, sizi mentor olarak goren sayısız genç vardır eminim. Pekala sizin ilham aldığınız sinemacıları ya da sinemaları sorsam?
Ben daha hayli eski sinemayı seviyorum, konut sevdiğim sinemacı da Luis Bunuel’dir. En uygun sinemalarını de Meksika’da çekmiştir bence. Daha çağdaş sinemacılardan düşünecek olursam epeyce isim var aklıma gelen, örneğin Ulrich Seidl, Lars von Trier… Nuri Bilge Ceylan’ı da fazlaca seviyorum. beraberinde epey sevdiğim bir dostum olan Pedro Costa’yı da epey beğenirim. Meksikalı sinemacı Amat Escalante’yi de severim.
– Meksika sineması en az 20 yıldır büyük bir yükselişte. Sizin de ortasında olduğunuz bir küme sinemacı, ki Alejandro G. Inarritu, Alfonso Cuaron, Carlos Reygadas, Guillermo del Toro üzere isimleri sayabiliriz bir çırpıda bu kümenin ortasında, hem dünya sinemasında, mesela şenliklerde fazlaca muvaffakiyet kazanıyorlar birebir vakitte Oscar ödüllerinde, Hollywood’da daima ses getiren işler yapıyorlar. Bu başarıyı neye bağlıyorsunuz?
Bunun birkaç niçini var bence. Bir yanda kuvvetli bir gelenek var ve bir noktada ‘Altın Dönem’ üzere bir şey yaşandı sanıyorum. Meksika’nın ABD’ye yakın oluşu da dışarıdan pek hayli sinemacının film çekmek için buraya gelmesine sebep oluyor ve teknik manada buradaki düzey Hollywood kadar âlâ bana sorarsanız. Öte yandan Meksika epey karmaşık bir toplum yapısına sahip. Toplumsal eşitsizlik epey besbelli mesela. Ayrıyeten ABD ile bağlar de bir çok problemli ve karmaşık. Çok fazla sıkıntı var burada belirleyici olan. Meksika, kaynakları fazlaca fazla olan ve iktisadı bir çok büyük bir ülke bir taraftan da. Ayrıyeten Meksikalı kimliği, yani Meksikalılık manasında da fazlaca fazla çeşitlilik, ayrılık var. bu biçimde olunca bir senarist için yazacak, bir direktör için çekecek fazlaca fazla değişik mevzu var. Şunu da söylemem lazım alışılmış, yaklaşık 15 yıl evvel Meksika’da devlet sinemayı destekleme sonucu aldı. örneğin 2008’de birinci sinemamı çektiğimde Meksika’da yılda 10-12 sinema çekiliyordu, şimdilerdeyse bu sayı 100’ün üzerinde.
‘AMERİKAN SİNEMASI YALNIZCA HOLLYWOOD DEĞİL’
– Hollywood’a nasıl yaklaşıyorsunuz pekala? Hollywood sizin için ulaşılması gereken bir gaye mı yoksa yalnızca sinema yapmanın bir yolu, sinemaya dair bir bakış açısı mı?
Hayır, Hollywood bir maksat değil şüphesiz. Bence Hollywood ile ABD’de sinema çekmek içinde bir ayrım yapmalıyız. Biroldukça Amerikalı direktör var ki hepsi de işlerinde epey başarılı, Coen Biraderler üzere, ya da genç jenerasyondan Sean Baker gibi… elbette Amerikalı oyuncular da ilgimi çekiyor, bölüm bütünüyle ilgimi çekiyor lakin Hollywood demek değil bu. Farklı bir şey bence. Yani bir gaye değil benim için. Ben hedefime ulaşmış görüyorum kendimi, yani kendi filmlerimi yazıp yönetmekti benim için maksat ve bunu da yapıyorum. Bu manada kendimi memnun sayıyorum.
‘TUHAF BİR TARİHİ PERİYOTTAN GEÇİYORUZ’
– Birkaç ay evvel Türkiye’de vizyonan giren sinemanız “Yeni Düzen”de (“Nuevo Orden”) epey çarpıcı bir sınıf çatışması var. Son senelerda bu soruna dair epey kuvvetli sinemalar izledik, “Parasite” üzere mesela… Bence vaktin ruhunu epey yanlışsız bir biçimde yansıtıyor sinemanız. Buradan hareketle şunu sormak istiyorum, sizce toplumsal patlamalar kaçınılmaz bir hale mi geldi ve filminizdeki üzere bir ihtilal başarısızlığa mahkum mu?
Hayır, öyledir diyemem. Sinemam rastgele bir yanlışlığı nasıl düzeltmek gerektiğini anlatan bir sinema değil, kolay bir çıkış yolu önermiyor. Daha fazlaca sisteme dair sorular sormak ve statükonun değişmesi gerektiğine vurgu yapmak istedim. Halkın büyük bir çoğunluğunun haksızlığa uğradığı bir sistemde yaşayama devam edemeyiz, bir şeyler değişmeli artık. Sıkıntı bundan ibaret. Onun ötesinde bir sinemanın her şeyi değiştirmesini bekleyemeyiz, bu topluma, siyasetçilere -ki onlar da halkın dayanağını her geçen gün kaybediyorlar bu arada- bağlı. Çok tuhaf bir tarihi periyottan geçiyoruz.
– Sinemanın distopik bir havası var lakin bir o kadar da gerçekçi aslında. Yani bu kıssa Türkiye’de de geçebilirdi bana sorarsanız. Tüm bu yoksulluk, baskıcı idareler, toplumsal ve sınıfsal eşitsizlikler, ırkçılık tam manasıyla global sıkıntılar artık, siz ne düşünüyorsunuz? Bu sizce kapitalizmin doğal bir getirisi mi?
Tek bir açıklaması olduğunu sanmıyorum doğrusu. Beni naif bakılırsabilirsiniz ancak bence tahlilin anahtarı empati kurabilmekte. halbuki empati yerine mesela Avrupa’da çok sağ siyasetler yükselişte. Ötekilere hayır diyor bu görüşte olanlar, bakın örneğin Polonya hududunda olup bitenlere… Çok sıkıntı vakit içinderdan geçiyoruz ve ben de “Yeni Düzen” sinemamda bu durumu kozmik bir formda yansıtmak istedim.
– Dijital platformlar hakkındaki görüşlerinizi de merak ediyorum. Bilhassa pandemi daha sonrası izleme alışkanlıkları manasında dijital platformlar epey öne geçti. Sizce gelecekte dijital platformlar sinema salonlarının yerini büsbütün alacak mı?
Hayır, bence bu asla olmayacak. Beşerler sinemaları salonlarda izlemeyi tercih edeceklerdir her vakit. En azından büyük bir kısmı… Gerçek sinefiller ortadaki farkı her vakit bileceklerdir.
Okumaya devam et...
– Sabancı Vakfı Kısa Sinema Yarışı ile başlayalım istiyorum; heyet üyeleri içinde bulunduğunuz müsabakada finale kalan kısa sinemaları izlediğinizde ne düşündünüz? Sizce müsabakanın temasına (Yeni Dünyada Yeni Meslekler) dair yerinde, manalı yorumlar yapmış mıydı iştirakçiler?
– Heyetin kararları alması kolay oldu mu pekala, oybirliğiyle mi verildi mükafatlar, yoksa görüş ayrılığı oldu mu? Sizin favori sinemanız ödül aldı mı örneğin?
Evet, benim en sevdiğim iki sinema ödül aldı, bu mevzuda da ayrıyeten heyecanlıyım. Kararları almakta da hiç zorlanmadığımızı söyleyebilirim katiyen.
‘NURİ BİLGE CEYLAN’IN SİNEMALARINI BEĞENİYORUM
– Türkiye’de ve olağan ki dünyanın dört bir yanında genç sinemacılar için bir ilham kaynağısız, sizi mentor olarak goren sayısız genç vardır eminim. Pekala sizin ilham aldığınız sinemacıları ya da sinemaları sorsam?
Ben daha hayli eski sinemayı seviyorum, konut sevdiğim sinemacı da Luis Bunuel’dir. En uygun sinemalarını de Meksika’da çekmiştir bence. Daha çağdaş sinemacılardan düşünecek olursam epeyce isim var aklıma gelen, örneğin Ulrich Seidl, Lars von Trier… Nuri Bilge Ceylan’ı da fazlaca seviyorum. beraberinde epey sevdiğim bir dostum olan Pedro Costa’yı da epey beğenirim. Meksikalı sinemacı Amat Escalante’yi de severim.
– Meksika sineması en az 20 yıldır büyük bir yükselişte. Sizin de ortasında olduğunuz bir küme sinemacı, ki Alejandro G. Inarritu, Alfonso Cuaron, Carlos Reygadas, Guillermo del Toro üzere isimleri sayabiliriz bir çırpıda bu kümenin ortasında, hem dünya sinemasında, mesela şenliklerde fazlaca muvaffakiyet kazanıyorlar birebir vakitte Oscar ödüllerinde, Hollywood’da daima ses getiren işler yapıyorlar. Bu başarıyı neye bağlıyorsunuz?
Bunun birkaç niçini var bence. Bir yanda kuvvetli bir gelenek var ve bir noktada ‘Altın Dönem’ üzere bir şey yaşandı sanıyorum. Meksika’nın ABD’ye yakın oluşu da dışarıdan pek hayli sinemacının film çekmek için buraya gelmesine sebep oluyor ve teknik manada buradaki düzey Hollywood kadar âlâ bana sorarsanız. Öte yandan Meksika epey karmaşık bir toplum yapısına sahip. Toplumsal eşitsizlik epey besbelli mesela. Ayrıyeten ABD ile bağlar de bir çok problemli ve karmaşık. Çok fazla sıkıntı var burada belirleyici olan. Meksika, kaynakları fazlaca fazla olan ve iktisadı bir çok büyük bir ülke bir taraftan da. Ayrıyeten Meksikalı kimliği, yani Meksikalılık manasında da fazlaca fazla çeşitlilik, ayrılık var. bu biçimde olunca bir senarist için yazacak, bir direktör için çekecek fazlaca fazla değişik mevzu var. Şunu da söylemem lazım alışılmış, yaklaşık 15 yıl evvel Meksika’da devlet sinemayı destekleme sonucu aldı. örneğin 2008’de birinci sinemamı çektiğimde Meksika’da yılda 10-12 sinema çekiliyordu, şimdilerdeyse bu sayı 100’ün üzerinde.
‘AMERİKAN SİNEMASI YALNIZCA HOLLYWOOD DEĞİL’
– Hollywood’a nasıl yaklaşıyorsunuz pekala? Hollywood sizin için ulaşılması gereken bir gaye mı yoksa yalnızca sinema yapmanın bir yolu, sinemaya dair bir bakış açısı mı?
Hayır, Hollywood bir maksat değil şüphesiz. Bence Hollywood ile ABD’de sinema çekmek içinde bir ayrım yapmalıyız. Biroldukça Amerikalı direktör var ki hepsi de işlerinde epey başarılı, Coen Biraderler üzere, ya da genç jenerasyondan Sean Baker gibi… elbette Amerikalı oyuncular da ilgimi çekiyor, bölüm bütünüyle ilgimi çekiyor lakin Hollywood demek değil bu. Farklı bir şey bence. Yani bir gaye değil benim için. Ben hedefime ulaşmış görüyorum kendimi, yani kendi filmlerimi yazıp yönetmekti benim için maksat ve bunu da yapıyorum. Bu manada kendimi memnun sayıyorum.
‘TUHAF BİR TARİHİ PERİYOTTAN GEÇİYORUZ’
– Birkaç ay evvel Türkiye’de vizyonan giren sinemanız “Yeni Düzen”de (“Nuevo Orden”) epey çarpıcı bir sınıf çatışması var. Son senelerda bu soruna dair epey kuvvetli sinemalar izledik, “Parasite” üzere mesela… Bence vaktin ruhunu epey yanlışsız bir biçimde yansıtıyor sinemanız. Buradan hareketle şunu sormak istiyorum, sizce toplumsal patlamalar kaçınılmaz bir hale mi geldi ve filminizdeki üzere bir ihtilal başarısızlığa mahkum mu?
Hayır, öyledir diyemem. Sinemam rastgele bir yanlışlığı nasıl düzeltmek gerektiğini anlatan bir sinema değil, kolay bir çıkış yolu önermiyor. Daha fazlaca sisteme dair sorular sormak ve statükonun değişmesi gerektiğine vurgu yapmak istedim. Halkın büyük bir çoğunluğunun haksızlığa uğradığı bir sistemde yaşayama devam edemeyiz, bir şeyler değişmeli artık. Sıkıntı bundan ibaret. Onun ötesinde bir sinemanın her şeyi değiştirmesini bekleyemeyiz, bu topluma, siyasetçilere -ki onlar da halkın dayanağını her geçen gün kaybediyorlar bu arada- bağlı. Çok tuhaf bir tarihi periyottan geçiyoruz.
– Sinemanın distopik bir havası var lakin bir o kadar da gerçekçi aslında. Yani bu kıssa Türkiye’de de geçebilirdi bana sorarsanız. Tüm bu yoksulluk, baskıcı idareler, toplumsal ve sınıfsal eşitsizlikler, ırkçılık tam manasıyla global sıkıntılar artık, siz ne düşünüyorsunuz? Bu sizce kapitalizmin doğal bir getirisi mi?
Tek bir açıklaması olduğunu sanmıyorum doğrusu. Beni naif bakılırsabilirsiniz ancak bence tahlilin anahtarı empati kurabilmekte. halbuki empati yerine mesela Avrupa’da çok sağ siyasetler yükselişte. Ötekilere hayır diyor bu görüşte olanlar, bakın örneğin Polonya hududunda olup bitenlere… Çok sıkıntı vakit içinderdan geçiyoruz ve ben de “Yeni Düzen” sinemamda bu durumu kozmik bir formda yansıtmak istedim.
– Dijital platformlar hakkındaki görüşlerinizi de merak ediyorum. Bilhassa pandemi daha sonrası izleme alışkanlıkları manasında dijital platformlar epey öne geçti. Sizce gelecekte dijital platformlar sinema salonlarının yerini büsbütün alacak mı?
Hayır, bence bu asla olmayacak. Beşerler sinemaları salonlarda izlemeyi tercih edeceklerdir her vakit. En azından büyük bir kısmı… Gerçek sinefiller ortadaki farkı her vakit bileceklerdir.
| Kazananlar… Sabancı Vakfı’nın düzenlediği 6. Kısa Sinema Yarışması’nda dereceye girenler şu biçimde sıralandı: Müsabakanın Birincisi: “Ziyaretçi” isimli sinemasıyla Zafer Geyikçi Müsabakanın İkincisi: “Kırmızı Elbise” sinemasıyla Emre Sezgin Yarışın Üçüncüsü: “Yaren” isimli sinemasıyla Said Sakıp Demir Mansiyon: “Sufle” isimli sinemasıyla Efe Tuncay Mansiyon ve Toplumsal Tesir Mükafatı: “Kadraja Girmeyen Pandemi” isimli sinemasıyla Kenan Olpak |
Okumaya devam et...