Tozkoparan Höyüğü hafriyatında mimari kalıntılar ve çömlek kesimleri bulundu

KimDemis

Aktif Üye
Tunceli Müzesi Müdürü Kenan Öncel’in başkanlığında yürütülen hafriyat çalışmalarına Düzce, Erzurum, Diyarbakır ve Çorum vilayetlerindeki çeşitli üniversitelerden akademisyenler danışmanlık yapıyor.


Haftanın muhakkak günlerinde yapılan çalışmalarda müze çalışanı arkeolog Özgür Şahin ve birlikteindeki sanat tarihçisi, mimar, stajyer öğrenci ve yöre sakinlerinden oluşan 15 kişilik grup misyon alıyor.


Kentte 1968 yılından daha sonra birinci kez bilimsel metotlar kullanılarak geçen yıl başlatılan hafriyatta nazaranvli takımlar, tarihi dokuya ziyan vermemek için çalışmalarını titizlikle yürütüyor.


Fırça, çapa ve çeşitli aletler sayesinde çalışan hafriyat takımı, Tozkoparan Höyüğü’nde binlerce yıllık olduğu bedellendirilen mimari kalıntıların yanı sıra obsidiyen ve hayvan kemikleri ile çanak ve çömlek kesimlerine ulaştı.


“Höyükte hangi kültürlerin temsil edildiğini belirlemeye çalışıyoruz”

Kazının bilimsel danışmanlığını üstüne alan Düzce Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Yasemin Yılmaz, AA muhabirine, Tunceli’nin arkeolojik açısından kıymetli bir yer olduğunu söylemiş oldu.


Kentte yaptıkları yüzey araştırmaları sırasında Tozkoparan Höyüğü’nü tespit ettiklerini lisana getiren Yılmaz, höyüğün birinci derece arkeolojik sit alanı ilan edildiğini ve korunmaya alındığını belirtti.


Höyüğün tahribata uğraması niçiniyle 2021’de kurtarma kazısına başladıklarını hatırlatan Yılmaz, şöyleki konuştu:

“Hedefimiz ekseriyetle höyüğün sonlarını belirlemek üzerine kuruluyor ve stratigrafi olarak bu höyükte hangi kültürlerin temsil edildiğini belirlemeye çalışıyoruz. Yüzey araştırmalarından aslında bu höyüğün az ölçüde paleolitik olabilecek kalıntılar vardı lakin fazlaca emin değiliz. Onun haricinde neolitik, kalkolitik periyot ve Birinci Tunç Çağı’na ilişkin kalıntılar olduğuna dair izler bulmuştuk ancak olağan ki yüzey araştırmaları her vakit bizim için bir soru işareti, o yüzden kesinlikle hafriyat yapılması gerekiyor.”



Yılmaz, höyükte yapılan kazıların bölge için ehemmiyetine değinerek, “Doğu Anadolu Bölgesi’nde bilhassa yazı öncesi periyotlara ilişkin hafriyat sayısı hayli az. Burası Mezopotamya ve Kafkasya kültürleriyle temaslı geçiş noktası ve çalışmalarımızda bu ilişkiyi da kurmayı hedefliyoruz.” tabirlerini kullandı.


“Kalın duvarlar olması bize anıtsal yapı olduğunu düşündürüyor”

Kazı çalışmalarını bu sene höyüğün aşağı kısmına ağırlaştırdıklarını aktaran Yılmaz, “Yaklaşık 12 metre uzunluğunda ve 10 metre genişliğinde bir alanda çalışmaya başladık. Hafriyatta bizi şaşırtan mimari kalıntılar açığa çıktı, hayli geniş duvarlarla karşı karşıyayız. Kalın duvarlar olması bunun bize anıtsal yapı olduğunu düşündürüyor. Lakin natürel ki bölgenin coğrafyasını düşündüğümüzde ısı yalıtımı için de olabilir. Çok sayıda duvar var ve bunların bir yer kompleksine ilişkin olduğunu düşünüyoruz, çalışmalarımızı bunu ayırt etmeye odakladık.” dedi.



Hafriyat heyeti üyesi olan Hitit Üniversitesi Dr. Arş. Gör. Mehmet Ozan Özbudak da höyükte Birinci Tunç Çağı periyoduna ilişkin olduğunu düşündükleri verirlerle karşılaştıklarını lisana getirdi.


Höyükte buldukları çanak ve çömlek modüllerinin Karaz kültürüyle paralellik gösterdiğine işaret eden Özbudak, “aynı vakitte Mezopotamya kültürlerinin de burayı etkilediğini çanak ve çömlek dataları üzerinden okuyabiliyoruz. Ayrıyeten höyükte hayli sayıda hayvan kemikleri, çakmak taşı ve obsidyenden yapılmış alet artıklarıyla karşılaştık. Çanak ve çömleklerde bizi en çok şaşırtan şey peynir kabı ismini verdiğimiz ve üzerinde fazlacaça delik bulunan kapların varlığı oldu.” diye konuştu.