KimDemis
Aktif Üye
Gazi Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Necati Demir tarafınca Çorum’un yüksek bölümlü ormanlarında 1071 evvelden kalma bir toplu Türk mezarlığı ve Göktürk devrine ilişkin olduğu bedellendirilen kurganlar bulundu.
Türkoloji üzerine araştırmalar yapan Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Necati Demir, Çorum’da da bir dizi çalışma gerçekleştirdi. Demir, araştırma seyahatleri sırasında, Çorum’un yüksek noktasındaki ormanda fazlaca sayıda balbalların yer aldığı toplu mezarlık ve kurganlarla karşılaştı.
1071 ÖNCESİ TÜRK MEZARLIĞI VE GÖKTÜRK DEVRİNE İLİŞKİN KURGAN BULDU
Cep telefonu kamerasıyla alanı kayda alan Demir, toplu mezarların 1071 öncesi Türk mezarlığı, kurganların ise Göktürk periyoduna ilişkin olduğunun değerlendirdiğini aktardı. İmgeleri ‘Çorum’da 1071 öncesi Türk mezar ve kurganları. Salur damgalı’ notuyla toplumsal medyadan paylaşan Demir, bölgenin müdafaaya alınarak, hafriyat çalışması başlatılması için ilgili kurumlara müracaatta bulunacağını söylemiş oldu.
‘BU KURGANLAR ALTAY VE İLAH DAĞLARI’NDAKİ KURGANLARA BENZİYOR’
Define avcılarının talan etmesinden kaygı duyduğu için keşif savında bulunduğu alanın adresini vermeyen Prof. Dr. Demir, çocuk mezarı bulunmadığını, bölgenin muhtemelen savaş daha sonrası oluşturulmuş şehitlik olabileceğini söylemiş oldu. Toplu mezarlığın taş yapısının Altay ve İlah Dağları’ndaki kurganlara hayli benzediğini kaydeden Demir, “Balbal taşları fazlaca yıpranmış, erimiş adeta. Türk kültürü ögesi olduğu balballardan aşikâr. Çok geniş bir alan. Evet, bir hafriyat yapmadan 1071 öncesi olabileceğini söylememin sebebi kurganlar. Bu kurganlar Altay Dağları, İlah Dağları’ndaki kurganlara benziyor. Hafriyat yapılması gerekir. 1071 öncesi, diye düşündüğüm bir toplu mezarlık lakin en gerçek bilgilere hafriyat yapıldıktan daha sonra ulaşılabilecektir. Bir an evvel sit alanı yapılmalı, müdafaa altına alınmalı” diye konuştu.
‘GÖKTÜRK VE UYGUR PERİYODUNDAN KALMA BİR TÜRK GELENEĞİDİR’
Prof. Dr. Demir, mezarlığın tam manasıyla Türk tarihinin modülü olduğuna dikkat çekerek, “Bu mezarlık, tam manası ile Türk tarihinin bir modülü durumundadır. Mezarların başlarında 2 metreye varan yükseklikte balbal taşları bulunmaktadır. Mezarların başına balbal taşı koymak Köktürk ve Uygur devleti periyodundan kalma bir Türk geleneğidir.
Ayrıyeten mezarlığın çabucak bitişiğinde Köktürk devri geleneği ile düzenlenmiş 2 adet de kurgan bulunmuştur. Türk geleneklerine nazaran düzenlenmiş kurganlar ile mezar taşları, buranın Türk külçeşidinin bir modülü olduğunu hiç kuşkuya yer koymayacak derecede ispatlamaktadır” dedi.
‘KURGAN TÜRKÇE BİR SÖZCÜKTÜR’
Kurganlara ait de değerlendirmede bulunan Demir, “Çorum’daki sahipsiz bu mezarlık, mezar başlarındaki devasa yükseklikte balballara bakılırsa iki devir içinde oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Kurgan, korumak sözcüğünden türetilmiş Türkçe bir sözcük olup ölülerin korunması için oluşturulan mezarlara denmektedir. Kurganlar, kıymetli bireyler için inşa edilen mezarladır. Bütün bunlara dikkat edildiğinde Çorum yakınlarında tespit edilen mezarlığın 1071 yılı öncesi Anadolu’ya gelip yerleşen Türklere ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Mezarlıkta çocuk kabri olmadığı için bir savaş daha sonrası oluşturulduğu düşünülmektedir” diye konuştu.
Adıyaman’daki Perre Antik Kenti’nde yapılan hafriyatlarda ise Roma Devri’ne ilişkin ve 3 dönümlük alana yayılan 1800 yıllık taş ocağı bulundu. Bulunan taş ocağı yapılacak canlandırmalarla bir arada turizme kazandırılacak.
Kent merkezine 5 kilometre uzaklıktaki Perre Antik Kenti’nde Adıyaman Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kahraman Yağız’ın bilimsel koordinatörlüğünde 2001’de başlayan ve aralıklarla süren hafriyat çalışmalarının bu yılki etabı devam ediyor.
3 DÖNÜMLÜK TAŞ OCAĞI BULUNDU
Roma Devri’nin izlerini taşıyan antik kentteki hafriyatlarda, bölgedeki yapılarda kullanılan blok taşların üretildiği, 3 dönümlük alana yayılan taş ocağı tespit edildi. 1800 yıllık olduğu belirlenen ocakta incelemelerde bulunan Adıyaman Valisi Mahmut Çuhadar, hafriyat çalışmalarının aralıksız sürdüğünü belirtti.
‘TAŞ OCAĞI ÜZERE BİRTAKIM YENİ YERLER KEŞFEDİLDİ’
Kazı alanlarını detaylandırdıklarını söz eden Çuhadar, “Taş ocağı üzere birtakım yeni yerler keşfedildi. Birtakım yerlerde kayalardaki taş bölümlerinin yarı kaldığını görüyoruz. GAP Yönetimi ve Vilayet Özel Yönetimimizin katkılarıyla buradaki taş ocağında canlandırma yapacağız. Taş nasıl kesiliyor, nasıl çıkarılıyor ve hayvanlar tarafınca nasıl taşınıyor canlandıracağız.” dedi.
‘DÜNYA TURİZMİNE AÇACAĞIZ’
Kazı çalışmalarında her gün yeni bulgulara ulaşıldığını aktaran Vali Çuhadar, “Kent mimarilerinde taş epeyce değerli, hayli kullanılmış. Bu ocaklar da taşın üretildiği yerler. Her geçen yıl burası gün yüzüne çıkıyor, yeni alanları dünya turizmine açacağız.” diye konuştu.
‘PERRE’Yİ DOĞU’NUN EFESİ OLARAK ADLANDIRIYORUZ’
Perre Antik Kenti’nin kıymetini vurgulayan Çuhadar, şöyleki devam etti:
“Perre Antik Kenti’ni uzmanlar Efes’e benzetiyor. Bizler de Perre’yi ‘Doğu’nun Efes’i’ olarak isimlendiriyoruz. Burayı açığa çıkardığımızda, ayağa kaldırdığımızda bu ticaret kentinin ihtişamını, zenginliğini ve harika bir kent formu ortaya çıkaracağız.”
‘ÇOK ÖZEL BİR TAŞ OCAĞINI ORTAYA ÇIKARDIK’
Kazı Lideri ve Müze Müdürü Mehmet Alkan da hafriyat çalışmalarında 3 dönümlük taş ocağı bulduklarını hatırlattı.
Antik periyodun epeyce özel bir taş ocağını ortaya çıkardıklarını tabir eden Alkan,
“Taş ocağında hala günümüze kesilerek yarıda bırakılmış taşlar mevcut. Antik devirde tahminen Perre Antik Kenti’nin yürüme yolunun, bilhassa merdivenli yolun taş bölümünün burada yapılıp oraya gdolayıldüğü varsayım edilmektedir. Perre Antik Kenti kıymetli bir alan olarak karşımıza çıkıyor.” değerlendirmesini yaptı.
Türkoloji üzerine araştırmalar yapan Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Necati Demir, Çorum’da da bir dizi çalışma gerçekleştirdi. Demir, araştırma seyahatleri sırasında, Çorum’un yüksek noktasındaki ormanda fazlaca sayıda balbalların yer aldığı toplu mezarlık ve kurganlarla karşılaştı.
1071 ÖNCESİ TÜRK MEZARLIĞI VE GÖKTÜRK DEVRİNE İLİŞKİN KURGAN BULDU
Cep telefonu kamerasıyla alanı kayda alan Demir, toplu mezarların 1071 öncesi Türk mezarlığı, kurganların ise Göktürk periyoduna ilişkin olduğunun değerlendirdiğini aktardı. İmgeleri ‘Çorum’da 1071 öncesi Türk mezar ve kurganları. Salur damgalı’ notuyla toplumsal medyadan paylaşan Demir, bölgenin müdafaaya alınarak, hafriyat çalışması başlatılması için ilgili kurumlara müracaatta bulunacağını söylemiş oldu.
‘BU KURGANLAR ALTAY VE İLAH DAĞLARI’NDAKİ KURGANLARA BENZİYOR’
Define avcılarının talan etmesinden kaygı duyduğu için keşif savında bulunduğu alanın adresini vermeyen Prof. Dr. Demir, çocuk mezarı bulunmadığını, bölgenin muhtemelen savaş daha sonrası oluşturulmuş şehitlik olabileceğini söylemiş oldu. Toplu mezarlığın taş yapısının Altay ve İlah Dağları’ndaki kurganlara hayli benzediğini kaydeden Demir, “Balbal taşları fazlaca yıpranmış, erimiş adeta. Türk kültürü ögesi olduğu balballardan aşikâr. Çok geniş bir alan. Evet, bir hafriyat yapmadan 1071 öncesi olabileceğini söylememin sebebi kurganlar. Bu kurganlar Altay Dağları, İlah Dağları’ndaki kurganlara benziyor. Hafriyat yapılması gerekir. 1071 öncesi, diye düşündüğüm bir toplu mezarlık lakin en gerçek bilgilere hafriyat yapıldıktan daha sonra ulaşılabilecektir. Bir an evvel sit alanı yapılmalı, müdafaa altına alınmalı” diye konuştu.
‘GÖKTÜRK VE UYGUR PERİYODUNDAN KALMA BİR TÜRK GELENEĞİDİR’
Prof. Dr. Demir, mezarlığın tam manasıyla Türk tarihinin modülü olduğuna dikkat çekerek, “Bu mezarlık, tam manası ile Türk tarihinin bir modülü durumundadır. Mezarların başlarında 2 metreye varan yükseklikte balbal taşları bulunmaktadır. Mezarların başına balbal taşı koymak Köktürk ve Uygur devleti periyodundan kalma bir Türk geleneğidir.
Ayrıyeten mezarlığın çabucak bitişiğinde Köktürk devri geleneği ile düzenlenmiş 2 adet de kurgan bulunmuştur. Türk geleneklerine nazaran düzenlenmiş kurganlar ile mezar taşları, buranın Türk külçeşidinin bir modülü olduğunu hiç kuşkuya yer koymayacak derecede ispatlamaktadır” dedi.
‘KURGAN TÜRKÇE BİR SÖZCÜKTÜR’
Kurganlara ait de değerlendirmede bulunan Demir, “Çorum’daki sahipsiz bu mezarlık, mezar başlarındaki devasa yükseklikte balballara bakılırsa iki devir içinde oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Kurgan, korumak sözcüğünden türetilmiş Türkçe bir sözcük olup ölülerin korunması için oluşturulan mezarlara denmektedir. Kurganlar, kıymetli bireyler için inşa edilen mezarladır. Bütün bunlara dikkat edildiğinde Çorum yakınlarında tespit edilen mezarlığın 1071 yılı öncesi Anadolu’ya gelip yerleşen Türklere ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Mezarlıkta çocuk kabri olmadığı için bir savaş daha sonrası oluşturulduğu düşünülmektedir” diye konuştu.
Adıyaman’daki Perre Antik Kenti’nde yapılan hafriyatlarda ise Roma Devri’ne ilişkin ve 3 dönümlük alana yayılan 1800 yıllık taş ocağı bulundu. Bulunan taş ocağı yapılacak canlandırmalarla bir arada turizme kazandırılacak.
Kent merkezine 5 kilometre uzaklıktaki Perre Antik Kenti’nde Adıyaman Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kahraman Yağız’ın bilimsel koordinatörlüğünde 2001’de başlayan ve aralıklarla süren hafriyat çalışmalarının bu yılki etabı devam ediyor.
3 DÖNÜMLÜK TAŞ OCAĞI BULUNDU
Roma Devri’nin izlerini taşıyan antik kentteki hafriyatlarda, bölgedeki yapılarda kullanılan blok taşların üretildiği, 3 dönümlük alana yayılan taş ocağı tespit edildi. 1800 yıllık olduğu belirlenen ocakta incelemelerde bulunan Adıyaman Valisi Mahmut Çuhadar, hafriyat çalışmalarının aralıksız sürdüğünü belirtti.
‘TAŞ OCAĞI ÜZERE BİRTAKIM YENİ YERLER KEŞFEDİLDİ’
Kazı alanlarını detaylandırdıklarını söz eden Çuhadar, “Taş ocağı üzere birtakım yeni yerler keşfedildi. Birtakım yerlerde kayalardaki taş bölümlerinin yarı kaldığını görüyoruz. GAP Yönetimi ve Vilayet Özel Yönetimimizin katkılarıyla buradaki taş ocağında canlandırma yapacağız. Taş nasıl kesiliyor, nasıl çıkarılıyor ve hayvanlar tarafınca nasıl taşınıyor canlandıracağız.” dedi.
‘DÜNYA TURİZMİNE AÇACAĞIZ’
Kazı çalışmalarında her gün yeni bulgulara ulaşıldığını aktaran Vali Çuhadar, “Kent mimarilerinde taş epeyce değerli, hayli kullanılmış. Bu ocaklar da taşın üretildiği yerler. Her geçen yıl burası gün yüzüne çıkıyor, yeni alanları dünya turizmine açacağız.” diye konuştu.
‘PERRE’Yİ DOĞU’NUN EFESİ OLARAK ADLANDIRIYORUZ’
Perre Antik Kenti’nin kıymetini vurgulayan Çuhadar, şöyleki devam etti:
“Perre Antik Kenti’ni uzmanlar Efes’e benzetiyor. Bizler de Perre’yi ‘Doğu’nun Efes’i’ olarak isimlendiriyoruz. Burayı açığa çıkardığımızda, ayağa kaldırdığımızda bu ticaret kentinin ihtişamını, zenginliğini ve harika bir kent formu ortaya çıkaracağız.”
‘ÇOK ÖZEL BİR TAŞ OCAĞINI ORTAYA ÇIKARDIK’
Kazı Lideri ve Müze Müdürü Mehmet Alkan da hafriyat çalışmalarında 3 dönümlük taş ocağı bulduklarını hatırlattı.
Antik periyodun epeyce özel bir taş ocağını ortaya çıkardıklarını tabir eden Alkan,
“Taş ocağında hala günümüze kesilerek yarıda bırakılmış taşlar mevcut. Antik devirde tahminen Perre Antik Kenti’nin yürüme yolunun, bilhassa merdivenli yolun taş bölümünün burada yapılıp oraya gdolayıldüğü varsayım edilmektedir. Perre Antik Kenti kıymetli bir alan olarak karşımıza çıkıyor.” değerlendirmesini yaptı.