Venedik’ten ödüllü ‘Kürtaj’ sineması bu hafta vizyona girenler içinde öne çıkıyor

celikci

Yeni Üye
Tüm bu tabular üzerine Atıf Yılmaz hayli uygun sinemalar yaptı, epeyce mert sahneler o periyotta çekildi. Karşımızda bir Fransız sineması, yıl 1960’lar, kürtajın çabucak hemen yasak olduğu periyotta, üniversitede muharrir olmak için edebiyat okuyan 20 yaşındaki genç kız farklıdır ve kasaba ömründen okuyarak çıkmak istemektedir. Başarılı ve farklı olması hemcinsleri kadar herkesi zorlar. İstemeden gebe kalması ve bu hayallerini zora sokması, ona hayatının en sıkıntı günlerini yaşatacaktır.

ROMANDAN UYARLAMA

Fransız müellif, Annie Ernaux’nun tıpkı ismi taşıyan ve kendi yaşamöyküsü olan romanından uyarlanan “L’evenement” Türkiye’de gösterildiği ismiyle “Kürtaj” ile savaş daha sonrası toplumsal mimarinin formlandığı fakat bir türlü yerli yerine oturamayan, bayan haklarına vurgularla betimlenmiş, direktörün mavi kostümlerle çektiği, son derece etkileyici bir sinema. Üniversiteli, siyaset okuyan gençler ile edebiyat okuyanların görüşleri, komünist sisteme karşı “Arkadaşım komünistti lakin katil değildi” diyerek, toplumsal devlet tertibine bakıştaki eksiklik, sancılı geleceğe geçişlerle serpilmiş. Sinema boyunca bayanların istekli ya da vakitsiz doğurganlıklarının nelere mal olabileceği ihtimallerini de sunmakta.

Kürtaj niye yasak? Ve hâlâ niye bütün hengameler bayan vücudu üzerinden yürütülür? niye daima bayan acı çekmek zorunda? Türkiye koşullarında bayanların öldürülüp çöp bidonlarına modül parça edilerek atıldığı bir sisteme, olağan olan bir hakkı nasıl anlatabiliriz? Hiç susmadan ve elbette evvel sanatla!

USTAOĞLU’NDAN DİWAN’A

2012 imali, Yeşim Ustaoğlu’nun usta sinemalarından biri olan “Araf”ta, âşık olup bunun bedelini tuvalette çocuğunu düşürmek zorunda kalarak ödeyen genç kızın öyküsü bir daha karşımızda. Bu kere hastane tuvaleti değil üniversite yatakhanesinin tuvaleti. Sinemadaki kimi gerçekçi sahneler yüzünden gösterimi gerek Venedik’te,gerek Antalya Sinema Festivali’nde kimi seyircilerin bayılmasıyla kesilen gösterim, yaşanan dramın da büyüklüğünün delili. Kelam konusu istenmeyen bir hamilelik ise bayanın yanında bu olayın başka sorumlusunun olması gerekmez mi? Erkek birden fazla vakit yanında olmadığı üzere, olsa da olayın acısını ve travmasını yaşamaz. Bayan ise bunu ömrü boyunca unutmaz. 1960’ların Avrupasında kürtaj yasak, hatta kelamda bilim insanlarının, çocuğu istemeyen anne adaylarına düşürsün diye verdiği ilaçlar aslında embriyoyu güçlendiriyor! Bizde ise bayan, maddelerde bulunmasına karşın tıbbi mecburilik olmadan uygulanmayan kürtaj hakkıyla her kuralda doğurmaya hatta tecavüzcüsüyle evlendirilmeye mecbur bırakılır. Fransız “Kürtaj” sinemasında, eğitimini tamamlamakta direnen bir bayan profili çıkıyor karşımıza. Kimse yanında olmadığında bile tek başına ayakta durabilmek zorunda. aslına bakarsan üniversite amfisinde yazılan son kompozisyon sinemanın bildirisini değerli biçimde veriyor, Victor Hugo’nun kelamları ile:

“Saygınlık, bizde kalsın gerisini bağışlarız. İnanç, direniş ve yokluk ile.”

Sinemanın muvaffakiyetinde oyuncusu Anamaria Vartolomei’nin de hissesi büyük. Genç oyuncu, hem acısını hem yaşadığı dehşeti tam manasıyla yansıtıyor. Direktör: Audrey Diwan. Oyuncular: Anamaria Vartolomei, Kacey Mottet. 78. Venedik Altın Aslan ve FIPRESCI Mükafatları.

Okumaya devam et...