Afrika’nın aşı altyapısını Türk yatırımcı kuracak

Aramizda

Aktif Üye
Yasemin SALİH

Türkiye’ye koronavirüs aşısı Sinovac’ı getirerek bir unsur imza atan Keymen İlaç’ın eski işvereni Dr. Memnun Topal, tecrübelerini Güney Afrika’da ortak olduğu Vaccicorp şirketinde devam ettiriyor. Keymen’i bir aile şirketi olarak uzun yıllar yönettiklerini, lakin 2015’te devrettiklerini belirten Topal, yeni yatırımlarını DÜNYA’ya anlattı. Şu sıralarda sıhhat yatırımlarının artması için startup’lar başta olmak üzere biroldukca alanda danışmanlık, iştirak ve satın almalar yürüttüklerini tabir eden Topal, son günlerde Güney Afrika ile Türkiye içinde mekik dokuyor. Bu trafiğin sebebi ise Güney Afrika’da ortağı olduğu aşı odaklı ilaç şirketi Vaccicorp.

Afrika aşıda kendine yetmiyor

Vaccicorp’u, “Afrika kıtasında aşı tedarikine talip şirket” diye nitelendiren Dr. Memnun Topal, kıtada önemli manada aşı erişim sorunu olduğuna dikkat çekti. “Afrika bu manada kendine yetmiyor. Dünya Sıhhat Örgütü’nün dayanağıyla aşı alabilen ülkeler var. Güney Afrika ise aşıda öne çıkan bir ülke. Orada ruhsat alan bir aşı, öteki ülkelerde çabucak kabul ediliyor. Biz de Vaccicorp ile Güney Afrika’daki büyük dolum tesisi aracılığıyla öteki ülkelerin aşı gereksinimini karşılamayı hedefl iyoruz” diyen Topal, şirketin hem danışmanı tıpkı vakitte ortağı.

Vaccicorp’ta Dr. Memnun Topal’ın yanında KKTC ilaç piyasasının değerli isimlerinden Dr. Süleyman Selçuk Özceada da ortak. Şirkette başka üç ortağın ise yerli olduğunu belirten Topal, 20 milyon dolarlık projenin bilgilerinı şöyleki anlattı: “Burada bir aşı dağıtım şirketi kuruyoruz. Endonezya, Çin ve Hindistan’daki aşı üreticileriyle uygun niyet mutabakatları imzaladık. Oradan bulk olarak gelecek aşı, Güney Afrika’da dolumu yapılıp dağıtılacak. Hem Güney Afrika’da birebir vakitte öbür ülkelerde kullanılmak üzere plan yapılıyor. Ülkeler aşıları ihaleyle aldığı için süreç farklı.”

COVID-19 aşısı getirmiyorlar

Vaccicorp’un kurulurken planı kıtaya koronavirüs aşısını getirmekmiş. “Ancak buna yetişemedik. Johnson&Johnson ve BioNTech aşı dolumlarına başladılar bile” diyen Topal, rotayı bölgedeki öteki değerli hastalıklara çevirdiklerini anlattı. Artık şirketin odağında beşli kombine ve altılı kombine aşıların yanı sıra rahim ağzı kanseri, difteri, tetanos üzere hastalıkların tedavisine yönelik aşılar da var. Topal, şu ayrıntıları verdi: “Rahim ağzı kanserinin aşısı, Afrika’da genişletilmiş bağışıklama programında görülüyor. Kıymetli lakin öne çıkan bir aşı. Maksadımız bu yıl ihalelere girmek. Birtakım ülkeler satın alma yapmıyor. Hibe takviyeleriyle aşılama yapıyorlar.”

ABD’de yüzde 100 Türk sermayeli online üniversite kuruyor

Dr. Memnun Topal, bir yandan şirketi Emre Ecza’nın genel müdürlüğünü, bir yandan melek yatırımcılık ekosistemine takviyesini yürütürken, bir yandan da yurtharicinde dikkat çeken bir eğitim yatırımına imza attı. Kafk asya Üniversiteler Birliği Lideri Prof. Dr. Ramazan Korkmaz ile birlikte Amerika’nın birinci yüzde 100 Türk sermayeli online üniversitesini kurduklarını söyleyen Topal, gerekli müsaadelerin çıktığını anlatıyor. South Texas University ismiyle kurulan ve dört yıllık eğitim verecek okulun amacında Türkiye’den epey Türki Cumhuriyetler, Pakistan, İran üzere ülkelerdeki gençler var. Topal üniversiteyi anlatırken, “Beş kişilik bir yatırımcı kümesi ile başladık. Texas Health&Science University ile işbirliği yaptık. Bizi onlar destekliyor. İşletme fakültesi ve MBA programlarını bize açtılar. İleride Amerika’da satın alma ya da fiziki yatırım yoluyla gerçek bir üniversite kurma planımız var” sözlerini kullandı.

Türkiye’de aşı yatırımı için çabucak hemen erken

Pekala aşı işinde 1970’lerin başından beri faaliyet gösteren bir ailenin üyesi olarak Dr. Memnun Topal, Türkiye’yi büsbütün devre dışı mı bıraktı? Soruyu “Kesinlikle hayır” diye yanıtladı Topal. Lakin bu biçimde bir yatırım için vakit gerektiğini vurgulayarak şu biçimde devam etti: “Şu anda Türkiye’de sıhhatte melek yatırımcı ağını genişletmeye çalışıyorum. 20’nin üzerinde yatırıma dahil oldum. Girişimcilik ekosisteminde bir fazlaca startup var. Hem yatırımcıyım tıpkı vakitte mentörlük yapıyorum. Ayrıyeten eğitimler veriyorum. Türkiye’de aşıda yatırım yapmam için çabucak hemen erken.”