mudhaber
Aktif Üye
Diyarbakır eski Belediye Lideri ve eski Milletvekili Osman Baydemir TBMM’de yaptığı bir konuşma niçiniyle disiplin cezasıyla cezalandırılmasının tabir özgürlüğünün ihlal edildiği teziyle Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı müracaat sonuçlandı.
Süreç şöyleki gelişti:
O periyot Şanlıurfa Milletvekili olan Osman Baydemir, “2018 Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı görüşmelerindeki konuşmasında “…Ben Kürt halkının bir evladı olarak, kürdistandan gelen bir temsilci olarak benim şöyleki bir rolüm var…” tabirini kullandı.
Bunun üzerine, oy oldukçaluğuyla Baydemir’in Meclis’ten iki birleşim süreksiz çıkarılmasına ve bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte ikisinin kesilmesine karar verildi. Bu karar üzerine Baydemir, Genel Heyet salonunu terk etti.
Osman Baydemir, mevzuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Dilekçesinde yasama faaliyeti sırasında sarf ettiği kelamları niçiniyle disiplin cezasıyla cezalandırılmasının tabir özgürlüğünü ihlal ettiğini savundu.
Yüksek Mahkeme inceleme sonunda, 6’ya karşı 9 çoğunluk oyuyla Baydemir’in argümanını reddetti. Çoğunluğa göre TBMM’nin disiplin cezası sonucu, “Anayasanın yargı kontrolü haricinde bıraktığı işlemler” kapsamında yer alıyordu.
Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan, Üyeler Hasan Tahsin Gökcan, Engin Yıldırım, Emin Kuz, Yusuf Şevki Hakyemez ve Kenan Yaşar karşı oy kullandı.
“YASAMA SÜREÇLERİ YARGI KONTROLÜ DIŞINDA DEĞİL”
Başkan Zühtü Arslan’ın karşı oy metninde şu tabirler dikkat çekti:
Öncelikle belirtmek gerekir ki, Anayasa’nın 148. hususu her insanın “Anayasada garanti altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi kapsamındaki rastgele birinin kamu gücü tarafınca, ihlal edildiği iddiasıyla” kişisel müracaat yapabilmesini öngörmektedir.
Anayasa’da rastgele bir yasama sürecinin yargı kontrolü haricinde bırakıldığına ait bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bu kapsamda İçtüzük uygulanarak milletvekillerine disiplin cezası verilmesi formundaki süreçlerin yargıya kapalı olduğuna dair de rastgele bir anayasal düzenleme yoktur. zati milletvekilliğinin düşürülmesine ve dokunulmazlığın kaldırılmasına yönelik parlamento kararlarının Anayasa Mahkemesi tarafınca denetlenmesine ait özel düzenlemelerin bulunması -bunların haricindeki süreçlere ait Anayasa Mahkemesinden iptal talebinde bulunulamayacağı manasına gelebilirse de- milletvekillerinin temel hak ve özgürlüklerine yönelik öbür müdahalelerin olağan yargı kontrolüne kapatıldığı manasına gelmemektedir.
“ÖNGÖRÜLEBİLİR DEĞİL”
Başvurucuya bir kanun kararına dayanılarak disiplin cezası verilmiş olsaydı, Mahkememiz muhtemelen başvuruyu direkt “yasama işlemi”ne yahut “Anayasanın yargı kontrolü haricinde bıraktığı işlemler”e karşı yapılmış bir müracaat olarak değerlendirmeyecek ve kabul edilemez bulmayacaktı. Bu sebeple Anayasa Mahkemesinin tipik bir yasama süreci olan kanunun uygulanmasından kaynaklanan şikayetleri incelediği biçimde, İçtüzük kararlarının somut olarak milletvekillerine uygulanmasına yönelik süreçleri ferdi müracaatın kapsamı dışına çıkarmasını bu kurumun hedefiyle bağdaştırmak mümkün değildir.
özetlemek gerekirsesı milletvekillerinin temel hak ve özgürlüklerini şahsi olarak ve direkt etkileyen parlamento kararları kişisel müracaata bahis olabilir. Bunu engelleyen hiç bir anayasal yahut yasal düzenleme bulunmamaktadır. Aksine Anayasa’nın 148. unsurunda yer alan “kamu gücü” kavramı kapsamında bu gücü kullanan yasama organının da bulunduğu konusunda tereddüt yoktur.
Başvuruya bahis parlamento sonucunın desteği olan İçtüzük kararının “belirli ve öngörülebilir” olmaması niçiniyle tabir özgürlüğüne yönelik müdahalenin yasallık kaidesini sağlamadığı anlaşılmaktadır.
26. Açıklanan münasebetlerle müracaatın kabul edilebilir olduğunu ve müracaatçının söz özgürlüğünün ihlal edildiğini düşündüğümden çoğunluğun sonucuna katılmıyorum.
Süreç şöyleki gelişti:
O periyot Şanlıurfa Milletvekili olan Osman Baydemir, “2018 Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı görüşmelerindeki konuşmasında “…Ben Kürt halkının bir evladı olarak, kürdistandan gelen bir temsilci olarak benim şöyleki bir rolüm var…” tabirini kullandı.
Bunun üzerine, oy oldukçaluğuyla Baydemir’in Meclis’ten iki birleşim süreksiz çıkarılmasına ve bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte ikisinin kesilmesine karar verildi. Bu karar üzerine Baydemir, Genel Heyet salonunu terk etti.
Osman Baydemir, mevzuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Dilekçesinde yasama faaliyeti sırasında sarf ettiği kelamları niçiniyle disiplin cezasıyla cezalandırılmasının tabir özgürlüğünü ihlal ettiğini savundu.
Yüksek Mahkeme inceleme sonunda, 6’ya karşı 9 çoğunluk oyuyla Baydemir’in argümanını reddetti. Çoğunluğa göre TBMM’nin disiplin cezası sonucu, “Anayasanın yargı kontrolü haricinde bıraktığı işlemler” kapsamında yer alıyordu.
Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan, Üyeler Hasan Tahsin Gökcan, Engin Yıldırım, Emin Kuz, Yusuf Şevki Hakyemez ve Kenan Yaşar karşı oy kullandı.
“YASAMA SÜREÇLERİ YARGI KONTROLÜ DIŞINDA DEĞİL”
Başkan Zühtü Arslan’ın karşı oy metninde şu tabirler dikkat çekti:
Öncelikle belirtmek gerekir ki, Anayasa’nın 148. hususu her insanın “Anayasada garanti altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi kapsamındaki rastgele birinin kamu gücü tarafınca, ihlal edildiği iddiasıyla” kişisel müracaat yapabilmesini öngörmektedir.
Anayasa’da rastgele bir yasama sürecinin yargı kontrolü haricinde bırakıldığına ait bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bu kapsamda İçtüzük uygulanarak milletvekillerine disiplin cezası verilmesi formundaki süreçlerin yargıya kapalı olduğuna dair de rastgele bir anayasal düzenleme yoktur. zati milletvekilliğinin düşürülmesine ve dokunulmazlığın kaldırılmasına yönelik parlamento kararlarının Anayasa Mahkemesi tarafınca denetlenmesine ait özel düzenlemelerin bulunması -bunların haricindeki süreçlere ait Anayasa Mahkemesinden iptal talebinde bulunulamayacağı manasına gelebilirse de- milletvekillerinin temel hak ve özgürlüklerine yönelik öbür müdahalelerin olağan yargı kontrolüne kapatıldığı manasına gelmemektedir.
“ÖNGÖRÜLEBİLİR DEĞİL”
Başvurucuya bir kanun kararına dayanılarak disiplin cezası verilmiş olsaydı, Mahkememiz muhtemelen başvuruyu direkt “yasama işlemi”ne yahut “Anayasanın yargı kontrolü haricinde bıraktığı işlemler”e karşı yapılmış bir müracaat olarak değerlendirmeyecek ve kabul edilemez bulmayacaktı. Bu sebeple Anayasa Mahkemesinin tipik bir yasama süreci olan kanunun uygulanmasından kaynaklanan şikayetleri incelediği biçimde, İçtüzük kararlarının somut olarak milletvekillerine uygulanmasına yönelik süreçleri ferdi müracaatın kapsamı dışına çıkarmasını bu kurumun hedefiyle bağdaştırmak mümkün değildir.
özetlemek gerekirsesı milletvekillerinin temel hak ve özgürlüklerini şahsi olarak ve direkt etkileyen parlamento kararları kişisel müracaata bahis olabilir. Bunu engelleyen hiç bir anayasal yahut yasal düzenleme bulunmamaktadır. Aksine Anayasa’nın 148. unsurunda yer alan “kamu gücü” kavramı kapsamında bu gücü kullanan yasama organının da bulunduğu konusunda tereddüt yoktur.
Başvuruya bahis parlamento sonucunın desteği olan İçtüzük kararının “belirli ve öngörülebilir” olmaması niçiniyle tabir özgürlüğüne yönelik müdahalenin yasallık kaidesini sağlamadığı anlaşılmaktadır.
26. Açıklanan münasebetlerle müracaatın kabul edilebilir olduğunu ve müracaatçının söz özgürlüğünün ihlal edildiğini düşündüğümden çoğunluğun sonucuna katılmıyorum.