celikci
Yeni Üye
Son vakit içinderda fazlaca moda olan ruhsal dizilerin ortasında geçen dönemden beri süren Paklar Apartmanı’na senaryodaki bitip tükenmez yinelara, bağlar yumağındaki kısır döngüye karşın ilgi büyük. halbuki Günahsızlar Apartmanı’nda ruhsal meselelerin niçinleri gereğince belirginleşemediği üzere bu sıkıntıları yaratan toplumsal olgular da hiç ortaya çıkmıyor. Bu açıdan da dizi sözgelimi Kırmızı Oda dizisine kıyasla hudutlu ve yüzeysel kalıyor.
MECNUNLUK VE OLAĞANLIK
Dizinin bir daha de bu kadar tutmasında evvela oyuncuların hissesi fazlaca büyük, karakterlerin güzel gözlemlenmiş olması ve mizahın da vakit zaman hayli hassas bir halde kullanılması diziye farklı bir tat katıyor. Dizinin tahminen de en kuvvetli yanı canlandırdığı karakterlere sevgiyle yaklaşan humor anlayışı. Hayal dünyasıyla ya da saplantılarla gerçek ömür içindeki kopukluk sık sık karakter ya da durum güldürüsüne yol açıyor. Öte yandan meczupluk ve olağanlık içindeki kıl hissesi hudut üzerinde de düşündürüyor bizleri. Tuhaflıklarımız, saplantılarımızla kendi hapishanemizi içimizde taşıyormuşuz duygusu pek çoğumuza hiç de yabancı gelmeyecektir.
Dizideki karakterler de hayatın hem ortasındadır hem haricinde. Takıntıları, saplantıları, hayat karşısındaki direnişsizlikleri onları tam bir kısır döngüye sürükler. Karakterlerin ortasında tahminen de en ilginci arafta kalan Gülben’dir. Gülben tıpkı Mucize hekim dizisindeki Dr. Ali Safa üzere hem yetişkindir hem çocuk, hem sevgi doludur hem dehşetlerden kurtulamaz, hem hayal dünyasındadır tıpkı vakitte bir türlü baş edemediği gerçeklerin ortasında. Lakin mücadelecidir, kendi hudutlarını kırmak için çok gayret harcar. Bu açıdan da olumlu bir rol modeli oluşturur
BİR ÖCÜ DOLAŞIYOR
“Masumlar Apartmanı”ndan iki adım dışarı atamayan paklık meczubu kardeşlerin travmalarını tetikleyen anneleri isen oldukcatan ölmüştür, fakat ikide birde hayalet üzere ortaya çıkıp dehşet saçar. Travmanın kaynağı annelerinin niye bu biçimde olduğunun, çocuklara niye çok eziyet çektirerek ömürlerini alabora ettiği hiç anlaşılmaz, mutsuz bir evliliği olduğu, kocasının onu aldattığı üzere olgular havada kalır.
Öte yandan annenin ikide bir de öcü üzere ortaya çıkması, anlamsız kahkahalar atarak yapay yapay konuşması da da diziyi çocukların bile gülüp geçecekleri epey saçma bir endişe sinemasına dönüştürerek seviyesi güzelce düşürüyor. Hayal ya da kabus sahneleri yaratılacaksa bunun fazlaca daha farklı bir halde yapılması gerekirdi. Sinema tarihinde bunun olumlu örnekleri fazlaca.
İÇ BAYILTICI BİR AŞK HİKAYESİ
Öcü anne travmasından kurtulamayan kızların sevgilileri ise senaryonun bir öteki zayıflığını gösteriyor. Anne rolünü üstlenerek kardeşlerini hem müdafaaya çalışan birebir vakitte onlara eziyet eden abla Safiye’nin çocukluk aşkı Naci ile iç bayıltıcı aşk kıssası, Naci’nin geçirdiği kaza, ölümcül hastalığı, mucizevi bir halde kurtuluşu, Safiye’ye aşkının yıllar daha sonra da (bu nasıl bir romantizm ise) eksilmeyişi hiç de inandırıcı olmayan sahnelerle verilirken, Gülben’e aşık olduğunu anlayan ve onunla evlenmek isteyen Esat karakteri de Naci kadar olmasa bile problemlidir.
Dizilerin şayet olmazsa olmazı olan aşk izleğinin inandırıcı olabilmesi için senaristlerin yaratıcılıklarını farklı biçimde kullanarak öbür bir şeyler düşünmeleri gerekiyor. Yoksa lastik üzere uzayan bağlardaki tekdüzelik dayanılmaz oluyor.
MESKEN KADINLIĞI VE MUTFAĞA KİLİTLENMİŞ BAYANLAR
Diziye toplumsal cinsiyet açısından baktığımızda sıkıntılar çığ üzere büyüyor. Tabip olma hayallerinden vazgeçerek anne ve konut bayanı rolünü üstüne alan, bu bağlamda kardeşlerine ruhsal terör yapan Safiye, çocukluğundan beri okul arkadaşı Esat’a aşık olan ve evlilik hayalleri kuran Gülben, annesini tanımadığı için içlerinde en olağan olan küçük kız kardeş Neriman, öfke denetimi yaşayan bu yüzden de hiç kimselerle yanlışsız dürüst bağ kuramayan erkek kardeş Han hepsi bütün aileyi mahpus tutan bu meskene kapanmış ya da kapatılmışlardır.
Safiye ve Gülben’in hayattaki tek emelleri paklık meczubu birer mesken bayanı olmaktır, onları ya ortalığı temizlerken çamaşır yıkarken ya da yemek pişirirken görürüz, zira annelerinden bu biçimde görmüşlerdir, bu fazlaca doğaldır ve hiçbir halde sorgulanmaz. Dahası Gülben Esat’la nişanlandığında, Safiye ona hiç bir vakit yeterli yemek pişiremeyeceğini ima ederek terör yaparken yarı bunak yarı bilge babaları da Gülben’in yaptığı yemeklerle alay eder.
Kusursuz bir mesken bayanı olmak ve eksiksiz yemek pişirmekten diğer bir hayali olmayan Gülben ise bu gerilimin altında giderek daha epeyce ezilir.
BAYANLAR BU DÜNYAYA MESKEN BAYANI OLMAK İÇİN Mİ GELMİŞLER?
Lakin oyuncular karakterleri o denli yeterli canlandırıyorlar ki, senaryonun bundan daha sonraki akışında ki kimi değişiklikler diziyi tahminen bir dereceye kadar kurtarabilir. Bunun başında düğümleri yavaş yavaş açacak olan ruhsal tedavi geldiği üzere (nitekim Gülben sonunda bu adımı atar) bayanların bu dünyaya konut bayanı olmak için gelmediği bildirisi da olabilir.
Kardeşlerin iyileşmeleri ya da güzelleşmeye gerçek adım atmaları büyük oranda da buna bağlıdır. Tahminen Safiye’yi konut hanımı kimliğinden kurtaracak ve onun yeni bir hayat kurmasını sağlayacak yepisyeni bir yol açılabilir. Tahminen ona kör kütük aşık olan Naci de Safiye ile birlikte bir dönüşüm geçirebilir. Hakikaten dizinin son kısımları bu biçimde bir gelişimin ipuçlarını veriyor.
Ya da Gülben hayatın tek gayesinin uygun bir mesken hanımı olmak olmadığının sonunda şuuruna varabilir, bu süreç de Esat da klasik kadın- erkek bağını sorgulayarak alışılmış olandan farklı bir davranış sergileyebilir. Örneğin bütün konut işlerini birlikte yapabilirler, Gülben kendisini mesken bayanı kimliğinden kurtaracak yepisyeni şeyler keşfedebilir.
bu biçimdelikle evlilikte yavaş yavaş eşit seviyede bir bağlantının yeşermesini sağlanabilir Aslında Esat öylesine sevgi doludur ki ve Gülben için o kadar epey şeyi göze almıştır ki, onun da Gülben ile birlikte önemli bir dönüşüm geçirmesi inandırıcı olabilir (mutlu son). Hakikaten dizinin akışı bu biçimde bir gelişmeyi öngörüyor.
Fakat tam bilakis bir gelişme de düşünülebilir. Muhafazakar bir hayat biçimini içselleştirmiş olan Esat (yetişme şekli aslında bunu gösteriyor), Gülben değiştiği oranda ondan uygunca soğur, zira ona olan aşkını tetikleyen müdafaa duygusudur. Gülben’in ruhsal takviyeyle, giderek kendi ayaklarının üstünde durması, diğerlerine bağımlı olmaktan kurtulması, bu biçimdece çocukluktan çıkması, yani olumlu değişimi, fakat Esat’ın tıpkı kalması yollarının ayrılmasına yol açabilir, bu biçimdelikle Esat’ın ailesi de Gülben’i tamamıyla dışlarlar ve ötekileştirirler.
Zira onlara göre de hanımın tek bakılırsavi kusursuz bir konut hanımı olmak ve harika yemek pişirmektir, bunu yapamayan bayan ise olağan değildir. (eleştirel açık son). bu biçimde bir son dizinin özünü oluşturan delilik/normallik izleğine farklı bir bakış getirebileceği için hayli çarpıcı olabilir. Ya da Gülben Esat’dan ayrıldıktan daha sonra kendi arayışına ayak uydurabilecek birini bulur (alternatif memnun son).
HAYATI YAKALAMAK
Doğal bütün bunların gerçekleşmesi senaristlerin karakterlerini ve davranışlarını klişeleştirmemelerine ve dondurmamalarına, tam bilakis canlı tutmalarına bağlı. Hayatta hiç bir şey birebir kalmıyor, her şey değişiyor, bizler de yaşadıkça, deneyimledikçe daima olarak değişiyoruz. Akıp giden hayat gerçi tıpkı kalmıyor lakin dogmalar ve ideolojiler kalıyor, sözgelimi bayan ve erkeği hiç bir vakit eşit seviyede görmeyen ve bayanı meskene kilitleyen muhafazakar zihniyet yüzsenelerdan beri sürüp gidiyor.
Umarım dizi kendini ideolojik çıkmazdan kurtararak hayatı yakalayabilir. Klişeleşmiş, donmuş karakterleri değil çeşitli iç ve dış çatışmalar yaşayan hayat dolu, gerçek karakterleri izleyebiliriz. Dizinin bunu yalnızca izleyicilere değil diziye can veren oyunculara da borçlu olduğunu düşünüyorum.
Okumaya devam et...
MECNUNLUK VE OLAĞANLIK
Dizinin bir daha de bu kadar tutmasında evvela oyuncuların hissesi fazlaca büyük, karakterlerin güzel gözlemlenmiş olması ve mizahın da vakit zaman hayli hassas bir halde kullanılması diziye farklı bir tat katıyor. Dizinin tahminen de en kuvvetli yanı canlandırdığı karakterlere sevgiyle yaklaşan humor anlayışı. Hayal dünyasıyla ya da saplantılarla gerçek ömür içindeki kopukluk sık sık karakter ya da durum güldürüsüne yol açıyor. Öte yandan meczupluk ve olağanlık içindeki kıl hissesi hudut üzerinde de düşündürüyor bizleri. Tuhaflıklarımız, saplantılarımızla kendi hapishanemizi içimizde taşıyormuşuz duygusu pek çoğumuza hiç de yabancı gelmeyecektir.
Dizideki karakterler de hayatın hem ortasındadır hem haricinde. Takıntıları, saplantıları, hayat karşısındaki direnişsizlikleri onları tam bir kısır döngüye sürükler. Karakterlerin ortasında tahminen de en ilginci arafta kalan Gülben’dir. Gülben tıpkı Mucize hekim dizisindeki Dr. Ali Safa üzere hem yetişkindir hem çocuk, hem sevgi doludur hem dehşetlerden kurtulamaz, hem hayal dünyasındadır tıpkı vakitte bir türlü baş edemediği gerçeklerin ortasında. Lakin mücadelecidir, kendi hudutlarını kırmak için çok gayret harcar. Bu açıdan da olumlu bir rol modeli oluşturur
BİR ÖCÜ DOLAŞIYOR
“Masumlar Apartmanı”ndan iki adım dışarı atamayan paklık meczubu kardeşlerin travmalarını tetikleyen anneleri isen oldukcatan ölmüştür, fakat ikide birde hayalet üzere ortaya çıkıp dehşet saçar. Travmanın kaynağı annelerinin niye bu biçimde olduğunun, çocuklara niye çok eziyet çektirerek ömürlerini alabora ettiği hiç anlaşılmaz, mutsuz bir evliliği olduğu, kocasının onu aldattığı üzere olgular havada kalır.
Öte yandan annenin ikide bir de öcü üzere ortaya çıkması, anlamsız kahkahalar atarak yapay yapay konuşması da da diziyi çocukların bile gülüp geçecekleri epey saçma bir endişe sinemasına dönüştürerek seviyesi güzelce düşürüyor. Hayal ya da kabus sahneleri yaratılacaksa bunun fazlaca daha farklı bir halde yapılması gerekirdi. Sinema tarihinde bunun olumlu örnekleri fazlaca.
İÇ BAYILTICI BİR AŞK HİKAYESİ
Öcü anne travmasından kurtulamayan kızların sevgilileri ise senaryonun bir öteki zayıflığını gösteriyor. Anne rolünü üstlenerek kardeşlerini hem müdafaaya çalışan birebir vakitte onlara eziyet eden abla Safiye’nin çocukluk aşkı Naci ile iç bayıltıcı aşk kıssası, Naci’nin geçirdiği kaza, ölümcül hastalığı, mucizevi bir halde kurtuluşu, Safiye’ye aşkının yıllar daha sonra da (bu nasıl bir romantizm ise) eksilmeyişi hiç de inandırıcı olmayan sahnelerle verilirken, Gülben’e aşık olduğunu anlayan ve onunla evlenmek isteyen Esat karakteri de Naci kadar olmasa bile problemlidir.
Dizilerin şayet olmazsa olmazı olan aşk izleğinin inandırıcı olabilmesi için senaristlerin yaratıcılıklarını farklı biçimde kullanarak öbür bir şeyler düşünmeleri gerekiyor. Yoksa lastik üzere uzayan bağlardaki tekdüzelik dayanılmaz oluyor.
MESKEN KADINLIĞI VE MUTFAĞA KİLİTLENMİŞ BAYANLAR
Diziye toplumsal cinsiyet açısından baktığımızda sıkıntılar çığ üzere büyüyor. Tabip olma hayallerinden vazgeçerek anne ve konut bayanı rolünü üstüne alan, bu bağlamda kardeşlerine ruhsal terör yapan Safiye, çocukluğundan beri okul arkadaşı Esat’a aşık olan ve evlilik hayalleri kuran Gülben, annesini tanımadığı için içlerinde en olağan olan küçük kız kardeş Neriman, öfke denetimi yaşayan bu yüzden de hiç kimselerle yanlışsız dürüst bağ kuramayan erkek kardeş Han hepsi bütün aileyi mahpus tutan bu meskene kapanmış ya da kapatılmışlardır.
Safiye ve Gülben’in hayattaki tek emelleri paklık meczubu birer mesken bayanı olmaktır, onları ya ortalığı temizlerken çamaşır yıkarken ya da yemek pişirirken görürüz, zira annelerinden bu biçimde görmüşlerdir, bu fazlaca doğaldır ve hiçbir halde sorgulanmaz. Dahası Gülben Esat’la nişanlandığında, Safiye ona hiç bir vakit yeterli yemek pişiremeyeceğini ima ederek terör yaparken yarı bunak yarı bilge babaları da Gülben’in yaptığı yemeklerle alay eder.
Kusursuz bir mesken bayanı olmak ve eksiksiz yemek pişirmekten diğer bir hayali olmayan Gülben ise bu gerilimin altında giderek daha epeyce ezilir.
BAYANLAR BU DÜNYAYA MESKEN BAYANI OLMAK İÇİN Mİ GELMİŞLER?
Lakin oyuncular karakterleri o denli yeterli canlandırıyorlar ki, senaryonun bundan daha sonraki akışında ki kimi değişiklikler diziyi tahminen bir dereceye kadar kurtarabilir. Bunun başında düğümleri yavaş yavaş açacak olan ruhsal tedavi geldiği üzere (nitekim Gülben sonunda bu adımı atar) bayanların bu dünyaya konut bayanı olmak için gelmediği bildirisi da olabilir.
Kardeşlerin iyileşmeleri ya da güzelleşmeye gerçek adım atmaları büyük oranda da buna bağlıdır. Tahminen Safiye’yi konut hanımı kimliğinden kurtaracak ve onun yeni bir hayat kurmasını sağlayacak yepisyeni bir yol açılabilir. Tahminen ona kör kütük aşık olan Naci de Safiye ile birlikte bir dönüşüm geçirebilir. Hakikaten dizinin son kısımları bu biçimde bir gelişimin ipuçlarını veriyor.
Ya da Gülben hayatın tek gayesinin uygun bir mesken hanımı olmak olmadığının sonunda şuuruna varabilir, bu süreç de Esat da klasik kadın- erkek bağını sorgulayarak alışılmış olandan farklı bir davranış sergileyebilir. Örneğin bütün konut işlerini birlikte yapabilirler, Gülben kendisini mesken bayanı kimliğinden kurtaracak yepisyeni şeyler keşfedebilir.
bu biçimdelikle evlilikte yavaş yavaş eşit seviyede bir bağlantının yeşermesini sağlanabilir Aslında Esat öylesine sevgi doludur ki ve Gülben için o kadar epey şeyi göze almıştır ki, onun da Gülben ile birlikte önemli bir dönüşüm geçirmesi inandırıcı olabilir (mutlu son). Hakikaten dizinin akışı bu biçimde bir gelişmeyi öngörüyor.
Fakat tam bilakis bir gelişme de düşünülebilir. Muhafazakar bir hayat biçimini içselleştirmiş olan Esat (yetişme şekli aslında bunu gösteriyor), Gülben değiştiği oranda ondan uygunca soğur, zira ona olan aşkını tetikleyen müdafaa duygusudur. Gülben’in ruhsal takviyeyle, giderek kendi ayaklarının üstünde durması, diğerlerine bağımlı olmaktan kurtulması, bu biçimdece çocukluktan çıkması, yani olumlu değişimi, fakat Esat’ın tıpkı kalması yollarının ayrılmasına yol açabilir, bu biçimdelikle Esat’ın ailesi de Gülben’i tamamıyla dışlarlar ve ötekileştirirler.
Zira onlara göre de hanımın tek bakılırsavi kusursuz bir konut hanımı olmak ve harika yemek pişirmektir, bunu yapamayan bayan ise olağan değildir. (eleştirel açık son). bu biçimde bir son dizinin özünü oluşturan delilik/normallik izleğine farklı bir bakış getirebileceği için hayli çarpıcı olabilir. Ya da Gülben Esat’dan ayrıldıktan daha sonra kendi arayışına ayak uydurabilecek birini bulur (alternatif memnun son).
HAYATI YAKALAMAK
Doğal bütün bunların gerçekleşmesi senaristlerin karakterlerini ve davranışlarını klişeleştirmemelerine ve dondurmamalarına, tam bilakis canlı tutmalarına bağlı. Hayatta hiç bir şey birebir kalmıyor, her şey değişiyor, bizler de yaşadıkça, deneyimledikçe daima olarak değişiyoruz. Akıp giden hayat gerçi tıpkı kalmıyor lakin dogmalar ve ideolojiler kalıyor, sözgelimi bayan ve erkeği hiç bir vakit eşit seviyede görmeyen ve bayanı meskene kilitleyen muhafazakar zihniyet yüzsenelerdan beri sürüp gidiyor.
Umarım dizi kendini ideolojik çıkmazdan kurtararak hayatı yakalayabilir. Klişeleşmiş, donmuş karakterleri değil çeşitli iç ve dış çatışmalar yaşayan hayat dolu, gerçek karakterleri izleyebiliriz. Dizinin bunu yalnızca izleyicilere değil diziye can veren oyunculara da borçlu olduğunu düşünüyorum.
Okumaya devam et...