BOTR
Yeni Üye
Gayrimenkul yatırım fonları büyümeyi sürdürüyor. Re-Pie Portföy İdaresi A.Ş. tarafınca hazırlanan ‘Gayrimenkul Bölüm Raporu’ yayımlandı. bir fazlaca kesimi besleyen inşaat-gayrimenkul geliştirme dalının istihdam ve ulusal gelir tarafından kıymetini koruduğu belirtilen raporda, gayrimenkul yatırım fonlarına ilginin artarak devam ettiğine dikkat çekildi. Son iki yılda en çok ilgi gösterilen yatırım araçları içinde yer alan gayrimenkul yatırım fonlarının büyüklüğü 2021 sonunda bundan evvelki yıla nazaran yüzde 18,1 artarak 13 milyar TL düzeyine ulaştı.
Rapora bakılırsa, son bir yılda ihraç periyodu devam eden toplam 83 gayrimenkul fonu yatırım aldı. Gayrimenkul yatırım fonu pazarının 2018 son çeyreğinden 2021 son çeyreğine kadar her üç aylık periyotta büyüdüğü gözlemlendi.
Öbür taraftan, yükselen maliyetler ve yap-sat projelerin yaşadığı finansal kuvvetlikler konut projesi yatırımlarında azalmaya niye oldu. Konut stoğunun erimeye başlamasıyla 2022’den itibaren inşaat ruhsatlarına talep bir daha canlansa da artan inşaat maliyetlerine bağlı olarak projelerin tamamlanmasının zorlaşması konutta arz daralmasını getirdi. Kısa-orta vadede konut meblağlarının enflasyonun üzerinde artacağı beklentisine vurgu yapılan raporda, uzun vadede konut talebinde yatırımdan daha epey gereksinimin belirleyici olacağının altı çizildi.
Büyüme süreci göngörülüyor
Gayrimenkul Bölüm Raporu neticeleriyla ilgili açıklamalarda bulunan Re-Pie Portföy İdare Şurası Lideri Dr. M. Emre Çamlıbel, “Nisan 2022 itibariyle 9,3 milyar TL’lik portföy büyüklüğüne sahibiz. Yatırımlarımızın yaklaşık yüzde 30’u gayrimenkul kesiminde, yüzde 68’lük bir kısmı ise teşebbüs sermayesinde yer alıyor. Yüzde 2’lik kısmı da özel portföy idaresi ve menkul değer fonları tarafını oluşturuyor. Gayrimenkul tarafındaki yatırımlarımızı 17 adet gayrimenkul yatırım fonumuz bünyesinde yönetiyoruz.
Ülkemizdeki gayrimenkul yatırım eğilimi göz önüne alındığında, pandemi sürecinde yatırımcıların risk tercihlerine bakılırsa varlıklarını dağıtmasına imkân tanıyan gayrimenkul yatırım fonları 2020’de olduğu üzere 2021 yılında da ön planda olmaya devam etti. Bu büyüme sürecinin bu yıl da devam etmesini öngörüyoruz. 2018 üçüncü çeyreği ile 2021 son çeyreği içindeki periyoda bakıldığında gayrimenkul yatırım fonlarının stratejik dağılımları sırasıyla konut, (yüzde 20), ofis (yüzde 18) ve AVM/perakende (yüzde 7) ve arsa-arazi (yüzde 2) olarak kayıtlara geçti.” dedi.
Fiyatlar artacak
2021 yılında sıfır ve ikinci el konut satışları devam etse de arzdaki daralma ve maliyet artışına bağlı olarak metrekare ünite fiyatları arttı ve artmaya devam ediyor. Merkez Bankası datalarına göre, Ocak 2020’de Türkiye konut metrekare satış ünite fiyatı ortalama 3 bin 404 TL olarak kayıtlara geçti. Tıpkı periyotta İstanbul konut metrekare satış ünite fiyatı 5 bin 530 TL iken, Aralık 2021’de Türkiye ortalaması 4 bin 545 TL’ye, İstanbul ise 6 bin 800 TL düzeyine yükseldi.
Bölüm kuruluşlarının tahlilleri orta-üst gelir kümesine yönelik projelerde inşaat maliyetlerinin 9 bin- 10 bin TL/metrekare düzebir daha yükseldiğini gösteriyor. Raporda ayrıyeten, önümüzdeki periyotta konut maliyetlerinin dolar endeksine paralel biçimde artacağı ve yeni konut fiyat endeksinin maliyet, kâr ve arsa marjına göre şekilleneceği öngörüsünde bulunuluyor. Buna bakılırsa, 2022 yılında 600 bandında olan yeni konut fiyat endeksinin 2023 yılında bin ila bin 600 içinde bir kıymete ulaşması bekleniyor.
İşe dönüş canlılık yarattı
Rapora göre pandemi tesiri ve esnek ile uzaktan çalışmanın ortaya çıkardığı yeni kuşak ofis talebinin 2022’de devam etmesi bekleniyor. Bilhassa İstanbul ofis pazarında birtakım bölgelerde arttığı görülen boşluk oranının başka bölgelerdeki kiralamalarla telafi edildiği görülüyor. Kiracıların daha makul kira beklentisiyle ofis ve bölge değiştirme eğiliminin yükseldiği dikkat çekiyor.
Rapora bakılırsa, son bir yılda ihraç periyodu devam eden toplam 83 gayrimenkul fonu yatırım aldı. Gayrimenkul yatırım fonu pazarının 2018 son çeyreğinden 2021 son çeyreğine kadar her üç aylık periyotta büyüdüğü gözlemlendi.
Öbür taraftan, yükselen maliyetler ve yap-sat projelerin yaşadığı finansal kuvvetlikler konut projesi yatırımlarında azalmaya niye oldu. Konut stoğunun erimeye başlamasıyla 2022’den itibaren inşaat ruhsatlarına talep bir daha canlansa da artan inşaat maliyetlerine bağlı olarak projelerin tamamlanmasının zorlaşması konutta arz daralmasını getirdi. Kısa-orta vadede konut meblağlarının enflasyonun üzerinde artacağı beklentisine vurgu yapılan raporda, uzun vadede konut talebinde yatırımdan daha epey gereksinimin belirleyici olacağının altı çizildi.
Büyüme süreci göngörülüyor
Gayrimenkul Bölüm Raporu neticeleriyla ilgili açıklamalarda bulunan Re-Pie Portföy İdare Şurası Lideri Dr. M. Emre Çamlıbel, “Nisan 2022 itibariyle 9,3 milyar TL’lik portföy büyüklüğüne sahibiz. Yatırımlarımızın yaklaşık yüzde 30’u gayrimenkul kesiminde, yüzde 68’lük bir kısmı ise teşebbüs sermayesinde yer alıyor. Yüzde 2’lik kısmı da özel portföy idaresi ve menkul değer fonları tarafını oluşturuyor. Gayrimenkul tarafındaki yatırımlarımızı 17 adet gayrimenkul yatırım fonumuz bünyesinde yönetiyoruz.
Ülkemizdeki gayrimenkul yatırım eğilimi göz önüne alındığında, pandemi sürecinde yatırımcıların risk tercihlerine bakılırsa varlıklarını dağıtmasına imkân tanıyan gayrimenkul yatırım fonları 2020’de olduğu üzere 2021 yılında da ön planda olmaya devam etti. Bu büyüme sürecinin bu yıl da devam etmesini öngörüyoruz. 2018 üçüncü çeyreği ile 2021 son çeyreği içindeki periyoda bakıldığında gayrimenkul yatırım fonlarının stratejik dağılımları sırasıyla konut, (yüzde 20), ofis (yüzde 18) ve AVM/perakende (yüzde 7) ve arsa-arazi (yüzde 2) olarak kayıtlara geçti.” dedi.
Fiyatlar artacak
2021 yılında sıfır ve ikinci el konut satışları devam etse de arzdaki daralma ve maliyet artışına bağlı olarak metrekare ünite fiyatları arttı ve artmaya devam ediyor. Merkez Bankası datalarına göre, Ocak 2020’de Türkiye konut metrekare satış ünite fiyatı ortalama 3 bin 404 TL olarak kayıtlara geçti. Tıpkı periyotta İstanbul konut metrekare satış ünite fiyatı 5 bin 530 TL iken, Aralık 2021’de Türkiye ortalaması 4 bin 545 TL’ye, İstanbul ise 6 bin 800 TL düzeyine yükseldi.
Bölüm kuruluşlarının tahlilleri orta-üst gelir kümesine yönelik projelerde inşaat maliyetlerinin 9 bin- 10 bin TL/metrekare düzebir daha yükseldiğini gösteriyor. Raporda ayrıyeten, önümüzdeki periyotta konut maliyetlerinin dolar endeksine paralel biçimde artacağı ve yeni konut fiyat endeksinin maliyet, kâr ve arsa marjına göre şekilleneceği öngörüsünde bulunuluyor. Buna bakılırsa, 2022 yılında 600 bandında olan yeni konut fiyat endeksinin 2023 yılında bin ila bin 600 içinde bir kıymete ulaşması bekleniyor.
İşe dönüş canlılık yarattı
Rapora göre pandemi tesiri ve esnek ile uzaktan çalışmanın ortaya çıkardığı yeni kuşak ofis talebinin 2022’de devam etmesi bekleniyor. Bilhassa İstanbul ofis pazarında birtakım bölgelerde arttığı görülen boşluk oranının başka bölgelerdeki kiralamalarla telafi edildiği görülüyor. Kiracıların daha makul kira beklentisiyle ofis ve bölge değiştirme eğiliminin yükseldiği dikkat çekiyor.