İTO/Avdagiç: Tüm gücümüzle enflasyonla uğraşa odaklanmalıyız

BOTR

Yeni Üye
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 650 binden çok işletmenin üye olduğu İTO’nun Lideri Avdagiç’in konut sahipliğinde gerçekleştirilen İTO İş Dünyası Buluşması’na katıldı.

Toplantının açılışında konuşan Şekib Avdagiç, İstanbul’un, Türkiye’nin ulusal hasılasının üçte birini ürettiğini, İstanbullu iş insanlarının dış ticaretin yüzde 50’sini gerçekleştirdiğini, Türkiye’nin vergi gelirinin ise yüzde 46’sının İstanbul’dan ödendiğini bildirdi.

Bakan Nebati’nin iş dünyasının en küçük derdini bile dikkatle dinleyip tahlil üretmek için seferber olduğuna şahit olduklarını belirten Avdagiç, “Sayın Bakanımız bize sıkıntımızın ne olduğunu soruyor, bizi dinliyor ve bizim için tahlil üretiyor. Tedaviye odaklanmış gerçek bir tabip üzere davranıyor. Bugün de sizlerin sorularınızı cevaplamak, sorunlarınıza tahlil üretmek için ortamızda olması; bunun en somut ispatıdır.” tabirlerini kullandı.

Avdagiç, dünya iktisadının alışılmadık günlerden, aylardan, hatta senelerdan geçtiğini söz ederek, tüm gelişmiş ülkelerin enflasyona yenik düştüğü, gelişmiş Batılı ülkelerin son 41 yılın en yüksek enflasyon oranını yaşadığı, kaynakların güzelce kıtlaşıp ateş değeri fiyatlara tırmandığı bir müddetcin yaşandığını anlattı.

Salgınla başlayan, Rusya-Ukrayna savaşıyla devam eden global iktisattaki sis bulutlarının dağılmak yerine daha da ağırlaştığını lisana getiren Avdagiç, şu biçimde devam etti:

“bu biçimdesi bir periyotta Türkiye, bir tercihte bulunarak, ‘üretim, yatırım, istihdam ve ihracat’ odaklı bir ekonomik modeli uygulamaya soktu. Sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu, Sayın Bakanımızın yolunu açtığı ‘Türkiye modeli’, yüzlerce sefer denenmişi bir daha denemeye odaklı reçetelerden farklı bir yaklaşım getiriyor. Biz de bu ekonomik modeli destekliyoruz. İnanıyoruz ki hükümetin uygulamaya soktuğu önlemlerle Türkiye, bu global kriz sürecini en az ziyan, hatta muvaffakiyetle atlatacaktır.”

“Enflasyonla çabada meydanı, her devirde ortaya çıkabilen fırsatçılara bırakamayız”

Şekib Avdagiç, Türkiye iktisadını öteki ülke ekonomilerinden ayrıştıran özelliğin, yükseliş devirlerinde kayıpları ziyadesiyle telafi edebilme gücü olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Bu süreçte bizim muhtaçlık duyduğumuz en kıymetli şey; üretimin devamı, ticaret ve ihracatın tıpkı ivmeyle sürmesi için gerekli olan elverişli iklimin koruma edilmesidir. Bunu sağlayacak koşullar ise istihdam üstündeki yüklerin indirilmesi, makul vergi oranları, hukukî ıslahatlar üzere ögelerin yanı sıra enflasyonla gayrettir.

Bundan daha sonra tüm gücümüzle enflasyonla çabaya odaklanmalıyız.Enflasyonla çabaya, yalnızca hükümetlerin nazaranvi olarak bakmıyoruz. Bu uğraşta muvaffakiyet lakin bütün toplum kesitlerinin sorumluluğu, dayanışması ve fedakarlığı ile sağlanabilir. Biliyoruz ki enflasyonda, piyasadaki fiyat gelişmeleri kadar, fiyatlara ait beklentiler de kıymetli rol oynuyor. Paniğe kapılarak ileriye yönelik fiyatlama davranışlarını abartmak, beklenti marjlarını olağanın üzerine taşımak fayda değil, toplumun tüm bölümleri için ziyan getirir.”

Avdagiç, fiyatlama davranışlarında sağduyu, sorumluluk anlayışı ve ahlaki duruşun korunması gerektiğini belirterek, enflasyonla çabanın; Türk tüccarının, üreticisinin, esnafının, dairesini kiraya veren konut sahibinin de imtihanı olduğunu, meydanın, her devirde ortaya çıkabilen fırsatçılara bırakılmaması gerektiğini söylemiş oldu.

İş ahlaklarının gereğinin bu biçimde davranmak olduğunu vurgulayan Avdagiç, “Fırsatçılarla işini yapmaya çalışan tüccarın titizlikle birbirinden ayırt edilmesi son derece kıymetlidir.” dedi.

“İstihdamı teşvik etmek için önlemlerin devam etmesini istek ediyoruz”

Avdagiç, İTO meclis üyeleri ile meslek komitesi üyelerinin talep ve beklentilerini 10 husus ile sıraladı.

Hükümetin aldığı süratli karar ve düzenlemelerin, iş dünyasına güç ve inanç verdiğini söz eden Avdagiç, “Biz de özel dal olarak üretim ve istihdam kapasitemizi arttırmak için tüm gücümüzle çalışıyoruz. Bu ortada, hükümetin istihdamı destekleyen, üretimi teşvik eden önlemleri pandemi periyodunda fazlaca işe yaradı. 2020 yılı başından bu yana istihdama tam 2,6 milyon kişi dahil oldu. Biz istihdamı teşvik etmek için bu önlemlerin devam etmesini istek ediyoruz.” formunda konuştu.

İş dünyasının rekabetçiliğini artıracak, enflasyonla uğraşa olumlu yansıyacak ögelerin başında girdi maliyetlerinin düşürülmesinin geldiğini vurgulayan Avdagiç, şöyleki devam etti:

“Küresel piyasalarda pandemi ve savaş sebebiyle yükselen emtia meblağları, maliyetler üzerinde yükseltici tesirde bulunmuştu. Bunu dengelemek için girdi maliyetleri üstündeki vergi vesaire üzere ögelerde düzenlemeler fazlaca kıymetlidir. Sayın Cumhurbaşkanımızın minimum fiyat üstündeki vergi yükünü kaldıran yaklaşımı, buna olumlu bir örnektir. İş dünyası olarak bilhassa istihdam üstündeki yükler noktasında hala gidilecek yolumuz olduğuna inanıyoruz. Fiyat üstündeki yüklerin net maaşa oranını belirten vergi takozu göstergesinde OECD ortalaması yüzde 24,4 iken, Türkiye’de bu oran yüzde 38,2. Buradan azaltılacak her yük, ek istihdam, yatırım ve vergi olarak bir daha ekonomimize dönecektir.”

“KDV indirimini enflasyonla uğraşta epeyce kıymetli buluyoruz”

Şekib Avdagiç, bölümlerde önemli oranda devreden KDV yükü bulunduğuna dikkati çekerek, “Ham husus, orta unsur temini ve eser satışı sırasındaki KDV farklılıkları sonuncu eserlerdeki KDV teşvikleri ile daha da artmış durumda. Bir öteki sözle girdi faturaları yüksek oranlı KDV’den alınıp indirim sebebiyle düşük oranlı KDV’den fatura edilince işletmelerde önemli bir KDV yükü birikiyor. İş dünyası üstündeki bu yük de enflasyonu olumsuz etkilemektedir.” dedi.

KDV iade düzeneğinde önemli güzelleşmeler olmakla birlikte iade süreçlerinin hızlandırılmasının kendileri için son derece değerli olduğunu vurgulayan Avdagiç, bu bağlamda KDV alacaklarının, şirketlerin kamuya olan vergi ve SGK üzere ödemelerine mahsup edilmesinin değerli olduğunu kaydetti.

Avdagiç, çeşitli kesimlerde uygulamaya konulan KDV indirimini enflasyonla gayrette epey kıymetli bulduklarını tabir ederek, bu bahiste kesimlerden gelen indirim taleplerini şu biçimde sıraladı:

“Sağlık hizmetleri ve sıhhat gereçleri bölümleri, yeme içme ve tatlı eserleri dalı, optik kesimi ile konaklama tesisleri eğitim emelli kiralamalarda KDV’nin yüzde 1 olmasını istiyor. Kağıt bölümü kağıttaki ile e-kitap, sesli kitap, bilgi tabanları, eğitim portalları ve başka hibrit tahlillerde, saraciye eserleri bölümü küçük saraciye mamüllerinde; kitap, kırtasiye ve kağıt bölümleri 1. hamur kağıtta; otomotiv dalı ikinci el araç satışında; yatak kesimi yatak süngerinde; konaklama tesisleri spor maksatlı kiralamalarda KDV oranının yüzde 8 olarak uygulanmasını talep ediyor. Ayrıyeten, kitap ve kapak kağıdında; e-kitap, sesli kitap, bilgi tabanları, eğitim portalları üzere uygulamalarda yüzde 18’lik KDV’nin kaldırılması dilek ediliyor. Son olarak, döküm ve metal sürece ile gözlükçülük ve saatçilik bölümlerimiz de KKDF muafiyeti bekliyor.”

“Yemek kartı bedeli çalışanın banka kartına ödenmeli”

İTO Lideri Avdagiç, kamuyla iş yapan işletmelerin kıymetli beklentileri olduğunu aktararak, yeni fiyat farkı kararnamesi için şükranlarını sunduğunu lisana getirdi.

Kararnamede fiyat artışları niçiniyle mağduriyet yaşayan firmalara bir fark ödemesi yapılacağını, bölümlerin mühlet uzatımı talebinin de karşılanacağını gördüklerini belirten Avdagiç, “Sektörlerin talebi, bu mevzuyu gündemden kalıcı biçimde kaldırıyor. Zira enflasyona oranlı olarak otomatik güncellenecek dinamik bir fiyat farkı kararnamesi hazırlanmasını istiyorlar. Ayrıyeten, tasfiye hakkı için tamamlanma oranının yüzde 50’ye çekilmesi talep ediliyor. Bir de fiyat farkı kararnamesine bilişim kesiminin de dahil edilmesi arz ediliyor.” formunda konuştu.

Sağlıkçıların da dinamik fiyat farkı kararnamesine emsal biçimde SGK ödemesinin haricinde fark fiyatı alınmayan hizmetlere yönelik otomatik bir artış düzenlemesi talep ettiğini aktaran Avdagiç, kamu hizmet taşeronlarının, kıdem tazminatı karşılığının kamu tarafınca alt patronlara ödenmediği hallerde kendilerine rücu edilmemesi talebinde bulunduğunu aktardı.

Yeme içme bölümü ile birlikte çalışan kesitin büyük kısmını direkt ilgilendiren “yemek çeki” konusuna değinen Avdagiç, şunları kaydetti:

“Çalışanlara verilmiş hak olan yemek kartı ya da başka ismiyle yemek çekleri uygulamada hem hizmet verenler için tıpkı vakitte hizmet alanlar için yüksek kurul oranları ve kural dışı uygulamalar sebebiyle maliyeti yükseltiyor-karı düşürüyor. Enflasyona da olumsuz tesir ediyor. Yemek kartı bedelinin cari uygulamaya alternatif bir biçimde, çalışanın bu hedefle oluşturulan banka kartına ödenmesini mümkün kılacak bir sistemin devreye alınmasını bir kere daha talep ediyoruz.”

Avdagiç, “üreten Türkiye” için yeni yatırımlara gereksinim olduğunu tabir ederek, “Kapasite kullanım oranımız yüzde 80’lere dayanmış durumda. Bu niçinle yüksek oranda ithalata bağımlı olan sanayi kollarında küçük ve orta ölçekli yerli yatırımların teşvikine gereksinim duyuyoruz. Yerli yatırımlara finansman dayanağının artırılması ve daha uygun maliyetli kredi imkanı sağlanması bizim için hayli değerli.” tabirlerini kullandı.

Otomotiv ve kontaklı bölümlerin araç alım-satımı ve temaslı hususlara ait çeşitli düzenleme beklentileri olduğunu aktaran Avdagiç, bunları “ÖTV matrahlarının dönemsel olarak düzenlenmesi, kayıt dışı ticaretin önlenmesi, kiralama bölümündeki kullanım daha sonrası satıştaki KDV oranı” halinde sıraladı.

“Türkiye’yi dünyanın en büyük 10 iktisadından biri yapmak, temel önceliğimiz”

Şekib Avdagiç, Rusya-Ukrayna savaşının ticari hayatı etkilediğini belirterek, şu biçimde devam etti:

“Üyelerimizin ve bu bölgede ticaret yapan firmalarımızın taleplerini çeşitli seferler lisana getirdik. Sizin de çok yakından bildiğiniz bu zorlukların bir an evvelden çözülmesi için desteklerinizi bekliyoruz. İstanbul iş dünyası olarak değerli bir talebimiz daha var. İstanbul’da şurası olan sanayi tesislerinin; yeni teknoloji ile çizgi yenileme ve bu kapsamda kapasite artırma, Yeşil Mutabakat’a yönelik üretim araçlarında yapılacak yatırımlarının teşvik kapsamına alınması için dayanağınızı istirham ediyoruz.”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, devletin Yeni Kızıl Elması’nı, “Türkiye’yi dünyanın en büyük 10 iktisadından biri yapmak” olarak deklare ettiğını hatırlatan Avdagiç, “İş dünyası olarak biz yeni maksadı heyecanla karşılıyoruz, ‘Kızıl Elma’ya’ ulaşmayı gerçek bölümün temel önceliği kabul ediyoruz. Ayrıyeten Kızıl Elma’ya bizi götürecek olanın da, kamu ile özel kesim içindeki sıkı iş birliği ve kopmaz bağ olduğuna inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.