Karadeniz’in Zeugması

celikci

Yeni Üye
Tüm Bürokratlar ve İş İnsanları Konfederasyonu’nun (TÜMBİKON) davetiyle, Karabük’ün Eskipazar ilçesinde gün yüzüne çıkmayı bekleyen Hadrianopolis antik kentini ziyaret ettik. Uzun yıllar daha kazıların sürmesi beklenen antik kentte son senelerda hafriyat çalışmaları sürat kazanmış. Bu hafriyat çalışmaları kararı bölgenin tarihi de geri gitmiş, daha da geri gitmesi mümkün…

Antik kent (şimdilik) MÖ 1. yüzyıldan MS 7. yüzyıla kadar pek geniş bir alana yayılıyor. O denli ki içine şu an Karabük’ün dört köyünü birden alıyor. Geç Roma ve erken Bizans periyotlarında bilhassa ticari bir merkez (Eskipazar ismi tahminen de tesadüf değil) olan kentte ortaya çıkarılan kalıntılar da heyecan verici nitelikte…


ANADOLU’DA BİR İLK

Şu an üstü müdafaa niyetiyle kapatılmış MS 6. yüzyıla tarihlenen kilise kalıntısında rengârenk mozaiklerle çizilmiş figürler hayranlık uyandırıcı. Bu mozaiklerde bayan, erkek, hayvan ve meyve figürleri yer alıyor. Figürlerin üzerinde ise Hıristiyan inancına nazaran cennetteki dört ırmak “Phison”, “Geon”, “Euphrates” (Fırat), “Tigris”in (Dicle) isimleri yazıyor ve bu çeşit bir kompozisyonun Anadolu’da çabucak hemen bir örneği yok! bir daha kilisede ırmaktan su içen bir boğa figürü görüyoruz, lakin boğa figürünün sudan yansıması bile grinin 6 farklı tonuyla resmedilmiş. Kilisenin biraz daha ilerisinde bulunan ve üstünün kapatılma çalışmaları süren “Roma konutunda” ise bir daha ilgi cazibeli figürler görülebiliyor. Mutfağı, şölen ve yatak odası bulunan konutta, yatak odasının yerinde meskenin sahibi çiftin “romantik” bir figürü, yanında ise hayvan fotoğrafları bulunuyor. Figürlerde kullanılan mozaiklerin hepsi lokal taşlardan yapılma, bu biçimdeın mahallî sanatkarlarının yapıtları. aslına bakarsanız antik kentin biraz daha ilerisinde bulunan taşocaklarından çıkarılan taşlar Anıtkabir’in üretiminde da kullanılmış, yani taş konusunda bereketli bir nokta.

Bizi antik kentte büyük bir heyecanla gezdiren Karabük Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, 2009’da üniversiteye öğrenci olarak girdiği tarihten bugüne hafriyat başkanlığına yükselmiş. Antik kentin keşfi ise 2003 yılında gerçekleşen bir tesadüfe dayanıyor. Bölgede yapılan kaçak hafriyat, jandarma tarafınca yakalandıktan daha sonra kurtarma hafriyatı yapılarak kilise ortaya çıkarılıyor ve müdafaa altına alınıyor. Hafriyat çalışmaları ise son dört senede sürat kazanmış. bir daha de daha epeyce kazılacak nokta var, mesela çabucak hemen bir antik tiyatro belirtisi yok lakin bir Roma kenti de antik tiyatrosuz düşünülemez, o yüzden ilerleyen senelerda bu biçimde heyecan verici bir keşif olması da ihtimal dahilinde…


TARİH VE TABİAT…

TÜMBİKON Lideri Cevdet Akay, seyahatte yaptığı konuşmada geçen yıl yapılan turizm çalıştayından daha sonra Hadrianopolis’in tanıtımı için ellerini taşın altına koymak istediklerini söylemiş oldu. Hadrianopolis’in Safranbolu ve Yenice’yle bir arada turist sayısını artırması bekleniyor. Karabük’ün ormanları ise uçsuz bucaksız, 60 km kesintisiz bir orman! Karabük Kaymakamlığı’ndan Ahmet Bostan antik kent gezisi daha sonrası konuklara şahane bir sunum yaptı. Bostan, bilhassa Ankara’dan ODTÜ ve Hacettepe’den gelen ilgili kısım öğrencileriyle birlikte tabiat seyahatleri yapıldığını ve Karabük’ün bu tabiat seyahatlerinin de büyük ilgi gördüğünü söylemiş oldu.

Okumaya devam et...