BOTR
Yeni Üye
Kripto para dalının en büyük ikinci Borsası olarak bilinen kripto para süreç platformu FTX hakkında hafta başında yöntemsiz süreç yapıldığına dair çıkan haberler ile kripto piyasalarında başlayan düşüş, şirketin iflas müracaatında bulunması kararı ivme kazandı.
Binance Kurucusu ve İcra Şurası Lideri Changpeng Zhao’nun “ellerinde bulunan FTX’in kripto para ünitesi olan FTT’leri satacaklarına” dair attığı tivitler ve FTX Üst Yöneticisi (CEO) Sam Bankman-Fried’ın “karşı karşıya kaldığı likidite krizini aşmak için nakit para enjeksiyonu talebinde bulunduğuna” dair haber akışı kripto piyasasındaki düşüşün fitilini ateşleyen gelişmeler oldu.
Şirketin likidite sıkıntısının çözümlenmesi için Bankman-Fried ile Zhao içinde görüşmeler başladı. Taraflar, ortalarında Binance’nin FTX’i satın almasına yönelik niyet mektubu imzalamış olsa da kısa bir süre içerisinde Binance, FTX’i satın almaktan vazgeçtiğini duyurdu.
Binance’den yapılan duyuruda, “Başlangıçta umudumuz, FTX müşterilerine likidite sağlama konusunda dayanak olabilmekti lakin meseleler, bizim denetimimizin yahut yardım etme kabiliyetimizin ötesinde” tabirlerine yer verildi.
ABD Menkul Değerler ve Borsa Kurulu (SEC), Emtia Vadeli Süreçler Komitesi (CFTC) ve ABD Adalet Bakanlığı’nın FTX hakkında soruşturma başlatmış olduğu belirtilirken, cuma günü FTX tarafınca yapılan açıklamada, şirketin ABD’de iflas sürecini başlatmış olduğu ve FTX CEO’su Bankman-Fried’in istifa ettiği bildirildi.
Binance Kurucusu ve İcra Konseyi Lideri Zhao, FTX’teki erimenin tam etkisinin çabucak hemen hissedilmediğini söz ederek, “kademeli kripto krizi” konusunda ihtarda bulundu.
FTT, bir haftada 24 bin dolardan 1 dolara indi
FTT, hafta başından itibaren kaydettiği sert düşüşler ile yüzde 95’in üzerinde paha kaybederek 1 dolar düzeyine indi.
Bitcoin, hafta içerisinde yüzde 25’in üstündeki gerileme ile 15 bin 588 dolara inerek 12 Kasım 2020’den bu yana gördüğü en düşük seviyeyi test etti. Bitcoin, perşembe günü ABD’de açıklanan enflasyonun yüzde 7,7 artışla beklentilerin altında kalmasının akabinde kayıplarının bir kısmını telafi etse de FTX’in iflas başvurusu ile yine gerileyerek haftayı yüzde 19 azalışla 16 bin 900 dolar düzeyinden tamamladı.
Bu hafta yüzde 30’u aşan kayıplar yaşayan Ethereum, 1.074 dolar ile 13 Temmuz’dan bu yana en düşük düzeyini gördü. Ethereum, haftayı yüzde 18 azalışla 1.280 dolardan tamamladı.
“Dört aydır önemli inanç krizi vardı”
İş Yatırım Memleketler arası Sermaye Piyasaları Müdürü Şant Manukyan, yaptığı açıklamada, kripto piyasalarında yaklaşık 4 aydır önemli bir inanç krizi olduğunu vurguladı.
Söz konusu krizin ikiye ayırılması gerektiğini, birinin LUNA, ötekinin ise merkeziyetçi finans kaynaklı olduğunu belirten Manukyan, bu krizin bakılırsace hafifçelemesini sağlayan isimlerden biri olan Sam Bankman-Fried’in CEO’su olduğu FTX şirketinin adapsız süreçler niçiniyle likidite sorunu yaşamasının akabinde kripto piyasalarında sert satışların tetiklendiğini söylemiş oldu.
Manukyan, evvelki krizlerde kimi kurumlara kredi sağlayan Bankman-Fried’a kurtarıcı gözüyle bakıldığını tabir ederek, şunları kaydetti:
“FTX ikinci büyük borsa olduğu için yatırımcılara ‘orası sağlamdır’ inancı hakimdi. ‘Sepetteki elmaların kimileri çürük olsa da hepsi değil’ kanısı vardı. Lakin gördük ki hepsi de çürük olabilir. Sonuçta ‘iki numara çürükse bir numarada da sorun olabilir mi sanki?’ korkusu piyasaya yansımaya başladı ve bunun çabucak hemen çözüldüğünü görmüyoruz. Zira yatırımcılar paralarını tam alabilmiş değiller. Kriptolarını çıkartamıyorlar. Nasıl bir ziyan oluşacak? Buraya kamu otoriteleri kesinlikle ki müdahale edecek. Nasıl bir müdahale gelecek? Bunların meçhullüğü olağan olarak baskı yaratıyor.”
“Ciddi bir regülasyon oluşacak”
Şant Manukyan, perşembe günü açıklanan ABD enflasyon verisinin akabinde piyasa beklentileri paralelinde Fed’in, aralık toplantısında 50 baz puanlık faiz artışına gitmesi durumunda kripto piyasasının teorik olarak olumlu etkilenebileceğini, bu hafta gelen satışların Fed’den değil, inanç krizinden kaynaklanması niçiniyle bu olumlu tesirin kalıcı olacağını düşünmediğini söylemiş oldu.
Bu krizin nasıl çözüleceğini gördükten daha sonra kalıcı bir olumlu etkilenme olacağını belirten Manukyan, yaşanan inanç krizinin tahlili için regülatörlerin olması gerektiğini savunanların sayısının artacağını ve önemli bir regülasyonun oluşacağını kaydetti.
Bu düzenlemelerin çabucak olamayacağını aktaran Manukyan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“İleride bu regülasyonlardan çıkarlı çıkacak olan aslında merkeziyetsiz finans modelidir. Zira bir sefer daha şunu gördük ki paranızı emanet ettiğiniz kurumun yöneticileri dürüst değilse büyük ziyanlara maruz kalabiliyorsunuz ve bu durum yalnızca kripto paralar için değil, pay senetleri için de geçerli. ötürüsıyla merkeziyetsiz finans aslında aracısız bir model ve biraz daha popülerleşebilir. Lakin bu regülasyona gerek olmayacağı manasına gelmez. Regülatörler kesinlikle oraya da belirli ölçüde regülasyonlar getirecektir. Büyük bir ihtimalle bu iş kripto bazlı kurumlarda sorun yaratacak ve küçülmelerine niye olacak. Ancak bu, birinci 10’da yer alan ve kendisini ispat etmiş kriptolara uzun vadede güçlenme olarak geri dönecek.”
“Bu süreç olmasıyda Bitcoin’de de Nasdaq ile paralel yükselişler beklenirdi”
Kripto Para Uzmanı Gökçe Çalışan da yılbaşında 32 milyar dolar değerleme üzerinden 400 milyon dolarlık yatırım toplayan FTX’in, müşterilerine ilişkin 4 milyar doların üstündeki fonu, kardeş şirketi olan Alameda Research’e usulsüzce aktarması kararı müşteri varlıklarının karşılığının olmadığının anlaşılması kararı ekosistemde panik ve çıkışlar yaşandığını anlattı.
LUNA’nın başlatmış olduğu itimat krizinin domino tesiri yaratarak biroldukça kurumsal oyuncunun sistemden silinmesine niye olduğunu belirten Çalışan, “Alameda Research de muhtemelilk evvelki krizlerde önemli ziyan yazan firmalardan biri olarak onlar üzere batması gerekirken, FTX fonları ile kurtarılmak istendi lakin büyük başarısızlıkla sonuçlandı” dedi.
Çalışan, enflasyon bilgilerinin akabinde Fed’in “ultra şahin” siyasetinden geri adım atacağı beklentileri oluştuğunu söz ederek, “Nasdaq ile Bitcoin’in korelasyonunun son 2 yılda tepe düzeylerde olduğu göz önüne alınırsa FTX ile ilgili süreci yaşamamış olsaydık Bitcoin’de de Nasdaq ile paralel yükselişler görmeyi beklerdik” diye konuştu.
“Türk borsalarını kullanan yatırımcılar için şu an bir iflas riski yok”
Stratejist Türker Balkar ise 2008 küresel krizine benzeri bir durum yaşayan kripto ekosisteminde FTX borsasının iflas müracaatında bulunmasıyla başka borsalarda da birebir durumun yaşanabileceği telaşının arttığını ve önemli bir itimat sorunu oluştuğunu aktardı.
Bu süreçte biroldukça borsa tarafınca “şeffaflık unsurlarını işletecekleri ve kullanıcı varlıklarının izlenebileceği sistemleri devreye alacakları” açıklansa da spekülatif telaffuzların çabucak hemen durulmadığını tabir eden Balkar, Türkiye’de kripto para borsalarında kullanıcı varlıklarının teminat olarak kullanılması kelam konusu olmadığından Türk borsalarını kullanan yatırımcılar için şu anda bu üslup bir iflas riski bulunmadığını söylemiş oldu.
Balkar, Fed’in aralık ayında 50 baz puanlık faiz artışına gitmesi halinde bu durumun kripto paralara da olumlu yansıyacağını lakin şu anda oluşan itimat sorununun bu beklentinin istenilen boyutta fiyatlara yansımasına mani oluşturduğunu kaydetti.
Söz konusu FTX iflasının öteki borsalara sirayet etmeden denetimli bir tasfiyeye dönüşmesi durumunda kripto paraların da küresel piyasaların risk iştahına eşlik edeceğini belirten Balkar, “Ancak sisli bir havada yatırımcıların merkezi borsaları sorgulaması ve dalda regülasyon eksiklerinin hissedilmesi sebebiyle buraya girmeyi planlayan yatırımcıların ürktüğü göz gerisi edilmemeli” dedi.
Binance Kurucusu ve İcra Şurası Lideri Changpeng Zhao’nun “ellerinde bulunan FTX’in kripto para ünitesi olan FTT’leri satacaklarına” dair attığı tivitler ve FTX Üst Yöneticisi (CEO) Sam Bankman-Fried’ın “karşı karşıya kaldığı likidite krizini aşmak için nakit para enjeksiyonu talebinde bulunduğuna” dair haber akışı kripto piyasasındaki düşüşün fitilini ateşleyen gelişmeler oldu.
Şirketin likidite sıkıntısının çözümlenmesi için Bankman-Fried ile Zhao içinde görüşmeler başladı. Taraflar, ortalarında Binance’nin FTX’i satın almasına yönelik niyet mektubu imzalamış olsa da kısa bir süre içerisinde Binance, FTX’i satın almaktan vazgeçtiğini duyurdu.
Binance’den yapılan duyuruda, “Başlangıçta umudumuz, FTX müşterilerine likidite sağlama konusunda dayanak olabilmekti lakin meseleler, bizim denetimimizin yahut yardım etme kabiliyetimizin ötesinde” tabirlerine yer verildi.
ABD Menkul Değerler ve Borsa Kurulu (SEC), Emtia Vadeli Süreçler Komitesi (CFTC) ve ABD Adalet Bakanlığı’nın FTX hakkında soruşturma başlatmış olduğu belirtilirken, cuma günü FTX tarafınca yapılan açıklamada, şirketin ABD’de iflas sürecini başlatmış olduğu ve FTX CEO’su Bankman-Fried’in istifa ettiği bildirildi.
Binance Kurucusu ve İcra Konseyi Lideri Zhao, FTX’teki erimenin tam etkisinin çabucak hemen hissedilmediğini söz ederek, “kademeli kripto krizi” konusunda ihtarda bulundu.
FTT, bir haftada 24 bin dolardan 1 dolara indi
FTT, hafta başından itibaren kaydettiği sert düşüşler ile yüzde 95’in üzerinde paha kaybederek 1 dolar düzeyine indi.
Bitcoin, hafta içerisinde yüzde 25’in üstündeki gerileme ile 15 bin 588 dolara inerek 12 Kasım 2020’den bu yana gördüğü en düşük seviyeyi test etti. Bitcoin, perşembe günü ABD’de açıklanan enflasyonun yüzde 7,7 artışla beklentilerin altında kalmasının akabinde kayıplarının bir kısmını telafi etse de FTX’in iflas başvurusu ile yine gerileyerek haftayı yüzde 19 azalışla 16 bin 900 dolar düzeyinden tamamladı.
Bu hafta yüzde 30’u aşan kayıplar yaşayan Ethereum, 1.074 dolar ile 13 Temmuz’dan bu yana en düşük düzeyini gördü. Ethereum, haftayı yüzde 18 azalışla 1.280 dolardan tamamladı.
“Dört aydır önemli inanç krizi vardı”
İş Yatırım Memleketler arası Sermaye Piyasaları Müdürü Şant Manukyan, yaptığı açıklamada, kripto piyasalarında yaklaşık 4 aydır önemli bir inanç krizi olduğunu vurguladı.
Söz konusu krizin ikiye ayırılması gerektiğini, birinin LUNA, ötekinin ise merkeziyetçi finans kaynaklı olduğunu belirten Manukyan, bu krizin bakılırsace hafifçelemesini sağlayan isimlerden biri olan Sam Bankman-Fried’in CEO’su olduğu FTX şirketinin adapsız süreçler niçiniyle likidite sorunu yaşamasının akabinde kripto piyasalarında sert satışların tetiklendiğini söylemiş oldu.
Manukyan, evvelki krizlerde kimi kurumlara kredi sağlayan Bankman-Fried’a kurtarıcı gözüyle bakıldığını tabir ederek, şunları kaydetti:
“FTX ikinci büyük borsa olduğu için yatırımcılara ‘orası sağlamdır’ inancı hakimdi. ‘Sepetteki elmaların kimileri çürük olsa da hepsi değil’ kanısı vardı. Lakin gördük ki hepsi de çürük olabilir. Sonuçta ‘iki numara çürükse bir numarada da sorun olabilir mi sanki?’ korkusu piyasaya yansımaya başladı ve bunun çabucak hemen çözüldüğünü görmüyoruz. Zira yatırımcılar paralarını tam alabilmiş değiller. Kriptolarını çıkartamıyorlar. Nasıl bir ziyan oluşacak? Buraya kamu otoriteleri kesinlikle ki müdahale edecek. Nasıl bir müdahale gelecek? Bunların meçhullüğü olağan olarak baskı yaratıyor.”
“Ciddi bir regülasyon oluşacak”
Şant Manukyan, perşembe günü açıklanan ABD enflasyon verisinin akabinde piyasa beklentileri paralelinde Fed’in, aralık toplantısında 50 baz puanlık faiz artışına gitmesi durumunda kripto piyasasının teorik olarak olumlu etkilenebileceğini, bu hafta gelen satışların Fed’den değil, inanç krizinden kaynaklanması niçiniyle bu olumlu tesirin kalıcı olacağını düşünmediğini söylemiş oldu.
Bu krizin nasıl çözüleceğini gördükten daha sonra kalıcı bir olumlu etkilenme olacağını belirten Manukyan, yaşanan inanç krizinin tahlili için regülatörlerin olması gerektiğini savunanların sayısının artacağını ve önemli bir regülasyonun oluşacağını kaydetti.
Bu düzenlemelerin çabucak olamayacağını aktaran Manukyan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“İleride bu regülasyonlardan çıkarlı çıkacak olan aslında merkeziyetsiz finans modelidir. Zira bir sefer daha şunu gördük ki paranızı emanet ettiğiniz kurumun yöneticileri dürüst değilse büyük ziyanlara maruz kalabiliyorsunuz ve bu durum yalnızca kripto paralar için değil, pay senetleri için de geçerli. ötürüsıyla merkeziyetsiz finans aslında aracısız bir model ve biraz daha popülerleşebilir. Lakin bu regülasyona gerek olmayacağı manasına gelmez. Regülatörler kesinlikle oraya da belirli ölçüde regülasyonlar getirecektir. Büyük bir ihtimalle bu iş kripto bazlı kurumlarda sorun yaratacak ve küçülmelerine niye olacak. Ancak bu, birinci 10’da yer alan ve kendisini ispat etmiş kriptolara uzun vadede güçlenme olarak geri dönecek.”
“Bu süreç olmasıyda Bitcoin’de de Nasdaq ile paralel yükselişler beklenirdi”
Kripto Para Uzmanı Gökçe Çalışan da yılbaşında 32 milyar dolar değerleme üzerinden 400 milyon dolarlık yatırım toplayan FTX’in, müşterilerine ilişkin 4 milyar doların üstündeki fonu, kardeş şirketi olan Alameda Research’e usulsüzce aktarması kararı müşteri varlıklarının karşılığının olmadığının anlaşılması kararı ekosistemde panik ve çıkışlar yaşandığını anlattı.
LUNA’nın başlatmış olduğu itimat krizinin domino tesiri yaratarak biroldukça kurumsal oyuncunun sistemden silinmesine niye olduğunu belirten Çalışan, “Alameda Research de muhtemelilk evvelki krizlerde önemli ziyan yazan firmalardan biri olarak onlar üzere batması gerekirken, FTX fonları ile kurtarılmak istendi lakin büyük başarısızlıkla sonuçlandı” dedi.
Çalışan, enflasyon bilgilerinin akabinde Fed’in “ultra şahin” siyasetinden geri adım atacağı beklentileri oluştuğunu söz ederek, “Nasdaq ile Bitcoin’in korelasyonunun son 2 yılda tepe düzeylerde olduğu göz önüne alınırsa FTX ile ilgili süreci yaşamamış olsaydık Bitcoin’de de Nasdaq ile paralel yükselişler görmeyi beklerdik” diye konuştu.
“Türk borsalarını kullanan yatırımcılar için şu an bir iflas riski yok”
Stratejist Türker Balkar ise 2008 küresel krizine benzeri bir durum yaşayan kripto ekosisteminde FTX borsasının iflas müracaatında bulunmasıyla başka borsalarda da birebir durumun yaşanabileceği telaşının arttığını ve önemli bir itimat sorunu oluştuğunu aktardı.
Bu süreçte biroldukça borsa tarafınca “şeffaflık unsurlarını işletecekleri ve kullanıcı varlıklarının izlenebileceği sistemleri devreye alacakları” açıklansa da spekülatif telaffuzların çabucak hemen durulmadığını tabir eden Balkar, Türkiye’de kripto para borsalarında kullanıcı varlıklarının teminat olarak kullanılması kelam konusu olmadığından Türk borsalarını kullanan yatırımcılar için şu anda bu üslup bir iflas riski bulunmadığını söylemiş oldu.
Balkar, Fed’in aralık ayında 50 baz puanlık faiz artışına gitmesi halinde bu durumun kripto paralara da olumlu yansıyacağını lakin şu anda oluşan itimat sorununun bu beklentinin istenilen boyutta fiyatlara yansımasına mani oluşturduğunu kaydetti.
Söz konusu FTX iflasının öteki borsalara sirayet etmeden denetimli bir tasfiyeye dönüşmesi durumunda kripto paraların da küresel piyasaların risk iştahına eşlik edeceğini belirten Balkar, “Ancak sisli bir havada yatırımcıların merkezi borsaları sorgulaması ve dalda regülasyon eksiklerinin hissedilmesi sebebiyle buraya girmeyi planlayan yatırımcıların ürktüğü göz gerisi edilmemeli” dedi.