mudhaber
Aktif Üye
Merkez Bankası, 20 yılın doruğuna yükselen enflasyona karşın düşük faiz siyasetinde ısrar ederken, açıklama metnindeki birtakım kısımlar tartışma ve tenkitlere niye oldu. İşte ekonomistlerin açıklamaya dair değerlendirmeleri…
Merkez Bankası (TCMB), yüzde 61’e yükselen resmi tüketici enflasyonuna karşın siyaset faizini yüzde 14’te sabit tutarken, gelecek aylara ait yönlendirme içermeyen açıklama metnindeki kimi kısımlar dikkat çekti.
Bu kısımlardan biri de makroihtiyati siyaset setinin güçlendirilmesi sonucuna ait olandı.
Açıklamada “Uzun vadeli TL yatırım kredileri de dâhil olmak üzere kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının hedefine uygun biçimde iktisadi faaliyet ile buluşmasının finansal istikrar açısından değerli olduğunu değerlendirmiştir” kısmının daha sonrasındasında gelen “Bu çerçevede Konsey, makroihtiyati siyaset setinin güçlendirilmesine karar vermiştir” tabiri dikkat çekti.
MAKROİHTİYATİ SİYASETLER NE OLACAK?
Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, faiz sonucuna ait değerlendirmesinde “Merkez bankası, komitenin kuvvetli büyüme, cari süreçler açığına yönelik riskler ve uzun vadeli yatırım kredilerinde büyüme muhtaçlığını münasebet göstererek ‘makro ihtiyati siyaset setini güçlendirmeye’ karar verdiğini söylemiş oldu” dedi.
Makroihtiyati siyaset setinin neleri içerdiğine dair metinde ayrıntı verilmezken, Erkan, “TCMB’nin kendi elindeki set ve BDDK ile mali siyaset seti birleştirildiğinde zarurî karşılık üzere yan araçlar ile selektif kredi düzenlemeleri yahut kur muhafazalı mevduat (KKM) üzere araçları içeriyor olabilir” yorumunu paylaştı.
“Kredilerdeki artış görülmekle birlikte, ticari kredilerin artışının hedeflerine uygun kullanılması konusu TCMB’nin izlediği bir konu” diyen Erkan, “Şirketlerin bu kredileri altın yahut döviz alımında kullanmamaları ve yatırım, işletme sermayesi üzere gereksinimlere uygun kullanılması amaçlanacaktır. Muhtemelen makroihtiyati önlemlere ait yeni açıklamalar ve detayların gelmesini nazaranceğiz” dedi.
3 MİLYAR DOLARLIK SATIŞ
Cari açık ve bununla alakalı olarak kredi büyümesi konusunda bir denetim düzeneğinin devreye girmesine gereksinim duyulmuş olabileceğine işaret eden Erkan, TCMB’nin bu açıklamaya ait daha fazla detay ortaya koymasını beklemenin gerektiğini söylemiş oldu.
Liranın istikrarının korunmasında klasik siyaset dışı tedbirlerin daha fazla öne çıkarılmakta olduğuna işaret eden Erkan, “Kamu bankalarının, verilen kaynak detaylarıne bakılırsa aybaşından beri 3 milyar dolar döviz sattığı söylenirken, ihracatçıların Merkez bankasına satmakla yükümlü olduğu döviz gelirlerinin oranının yüzde 25’ten yüzde 40’a çıkarılması düşünülmekte” dedi.
İSTİSNAİ YAKLAŞIMA DEVAM
KKM üzerinde de isteğe, talebe ve gereksinime bakılırsa yeni düzenlemeler yapılmakta olduğunu hatırlatan Erkan, şirketlerin dövizden KKM’ye dönüşümünü hızlandırmak ismine şirketlere getirilen vergi avantajı ile birlikte en az 3 ay vadeli mevduattan yararlanan şirketlere, vade sonunda elde edilen faiz ve kâr hissesi ile öteki hasılatlarına kurumlar vergisi istisnası uygulanmasının planlandığını hatırlattı.
TCMB’nin dünya geneli ile ayrıştığına işaret eden Erkan, “Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin tamamına yakınında yükselen enflasyon ve aykırı sermaye hareketlerinin tesirine karşı bir reaksiyon olarak sıkılaştırma siyasetleri öne çıkarken, Türkiye bir süre daha bu denklemin ortasında olmayarak istisnai bir yaklaşımda devam edecek görünüyor” değerlendirmesinde bulundu.
DÜNYADAKİ FAİZ ARTIŞLARINA REFERANS YOK
TCMB’nin bugünkü açıklamasında tartışılan bir öteki tabir “merkez bankaları destekleyici nakdî duruşlarını hala sürdürmekte, varlık alım programlarını azaltarak devam ettirmektedir” sözü oldu.
Bu tabire ait Erkan, “Varlık alımlarına devam eden merkez bankaları şüphesiz var, lakin artık daha az varlık alımı yapılmakta. Hatta ABD Merkez Bankası varlık alımlarını sonlandırdı ve faiz artırımına geçti” diyen Erkan, “Biroldukca merkez bankası da benzeri biçimde faiz artırmakta, yani genel global para siyasetlerinin istikameti sıkılaşma” sözlerini kullandı.
Erkan, TCMB’nin enflasyondaki yükselişe dair açıklamasında dışsal ve süreksiz olarak değerlendirdiği faktörlere yük verdiğini ve enflasyon düşüş kurgusunu da “geçici” olarak nitelendirdiği bu faktörlere ve beklenen baz tesirine bağladığının görüldüğünü vurguladı.
‘HÂLÂ İNDİRİM POTANSİYELİ BULUNUYOR’
InvestAZ Araştırma Yöneticisi Tuğberk Çitilci, TCMB’nin beklendiği biçimde pas geçtiğini fakat açıklama metninin bilgilerina bakıldığında, enflasyon konusunda yavaşça bir şahinleşme olduğunu söylemiş oldu.
Metinde “Enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceği değerlendirilmektedir” dendiğini, bunun da enflasyon tarafında temanın süreksiz değil kalıcı olduğunun bir biçimde teyit edildiğini göstergesi olduğunu belirten Çitilci, “Ancak bu enflasyona karşı bir para siyaseti değişikliği mi, hayır” dedi.
Kuvvetle olası TCMB’nin önümüzdeki toplantılarda da bekle gör siyasetine devam edeceğini lakin açıklama metnindeki son paragrafın bir faiz indirim sinyali olduğunu öne süren Çitilci, “Çünkü TCMB, faiz indirimlerinin akabinde üç aylık bekleme dönemine geçmişti. Bu bekleme, faiz indirimleri içindi. ötürüsıyla, son paragraftaki kimi kısımlar gerçekleşmeye başladığı vakit, TCMB’nin hâlâ faiz indirme potansiyeli bulunuyor” dedi.
Son paragrafta, “Fiyatlar genel seviyesinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, aykırı para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir” tabiri yer alıyor.
Merkez Bankası (TCMB), yüzde 61’e yükselen resmi tüketici enflasyonuna karşın siyaset faizini yüzde 14’te sabit tutarken, gelecek aylara ait yönlendirme içermeyen açıklama metnindeki kimi kısımlar dikkat çekti.
Bu kısımlardan biri de makroihtiyati siyaset setinin güçlendirilmesi sonucuna ait olandı.
Açıklamada “Uzun vadeli TL yatırım kredileri de dâhil olmak üzere kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının hedefine uygun biçimde iktisadi faaliyet ile buluşmasının finansal istikrar açısından değerli olduğunu değerlendirmiştir” kısmının daha sonrasındasında gelen “Bu çerçevede Konsey, makroihtiyati siyaset setinin güçlendirilmesine karar vermiştir” tabiri dikkat çekti.
MAKROİHTİYATİ SİYASETLER NE OLACAK?
Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, faiz sonucuna ait değerlendirmesinde “Merkez bankası, komitenin kuvvetli büyüme, cari süreçler açığına yönelik riskler ve uzun vadeli yatırım kredilerinde büyüme muhtaçlığını münasebet göstererek ‘makro ihtiyati siyaset setini güçlendirmeye’ karar verdiğini söylemiş oldu” dedi.
Makroihtiyati siyaset setinin neleri içerdiğine dair metinde ayrıntı verilmezken, Erkan, “TCMB’nin kendi elindeki set ve BDDK ile mali siyaset seti birleştirildiğinde zarurî karşılık üzere yan araçlar ile selektif kredi düzenlemeleri yahut kur muhafazalı mevduat (KKM) üzere araçları içeriyor olabilir” yorumunu paylaştı.
“Kredilerdeki artış görülmekle birlikte, ticari kredilerin artışının hedeflerine uygun kullanılması konusu TCMB’nin izlediği bir konu” diyen Erkan, “Şirketlerin bu kredileri altın yahut döviz alımında kullanmamaları ve yatırım, işletme sermayesi üzere gereksinimlere uygun kullanılması amaçlanacaktır. Muhtemelen makroihtiyati önlemlere ait yeni açıklamalar ve detayların gelmesini nazaranceğiz” dedi.
3 MİLYAR DOLARLIK SATIŞ
Cari açık ve bununla alakalı olarak kredi büyümesi konusunda bir denetim düzeneğinin devreye girmesine gereksinim duyulmuş olabileceğine işaret eden Erkan, TCMB’nin bu açıklamaya ait daha fazla detay ortaya koymasını beklemenin gerektiğini söylemiş oldu.
Liranın istikrarının korunmasında klasik siyaset dışı tedbirlerin daha fazla öne çıkarılmakta olduğuna işaret eden Erkan, “Kamu bankalarının, verilen kaynak detaylarıne bakılırsa aybaşından beri 3 milyar dolar döviz sattığı söylenirken, ihracatçıların Merkez bankasına satmakla yükümlü olduğu döviz gelirlerinin oranının yüzde 25’ten yüzde 40’a çıkarılması düşünülmekte” dedi.
İSTİSNAİ YAKLAŞIMA DEVAM
KKM üzerinde de isteğe, talebe ve gereksinime bakılırsa yeni düzenlemeler yapılmakta olduğunu hatırlatan Erkan, şirketlerin dövizden KKM’ye dönüşümünü hızlandırmak ismine şirketlere getirilen vergi avantajı ile birlikte en az 3 ay vadeli mevduattan yararlanan şirketlere, vade sonunda elde edilen faiz ve kâr hissesi ile öteki hasılatlarına kurumlar vergisi istisnası uygulanmasının planlandığını hatırlattı.
TCMB’nin dünya geneli ile ayrıştığına işaret eden Erkan, “Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin tamamına yakınında yükselen enflasyon ve aykırı sermaye hareketlerinin tesirine karşı bir reaksiyon olarak sıkılaştırma siyasetleri öne çıkarken, Türkiye bir süre daha bu denklemin ortasında olmayarak istisnai bir yaklaşımda devam edecek görünüyor” değerlendirmesinde bulundu.
DÜNYADAKİ FAİZ ARTIŞLARINA REFERANS YOK
TCMB’nin bugünkü açıklamasında tartışılan bir öteki tabir “merkez bankaları destekleyici nakdî duruşlarını hala sürdürmekte, varlık alım programlarını azaltarak devam ettirmektedir” sözü oldu.
Bu tabire ait Erkan, “Varlık alımlarına devam eden merkez bankaları şüphesiz var, lakin artık daha az varlık alımı yapılmakta. Hatta ABD Merkez Bankası varlık alımlarını sonlandırdı ve faiz artırımına geçti” diyen Erkan, “Biroldukca merkez bankası da benzeri biçimde faiz artırmakta, yani genel global para siyasetlerinin istikameti sıkılaşma” sözlerini kullandı.
Erkan, TCMB’nin enflasyondaki yükselişe dair açıklamasında dışsal ve süreksiz olarak değerlendirdiği faktörlere yük verdiğini ve enflasyon düşüş kurgusunu da “geçici” olarak nitelendirdiği bu faktörlere ve beklenen baz tesirine bağladığının görüldüğünü vurguladı.
‘HÂLÂ İNDİRİM POTANSİYELİ BULUNUYOR’
InvestAZ Araştırma Yöneticisi Tuğberk Çitilci, TCMB’nin beklendiği biçimde pas geçtiğini fakat açıklama metninin bilgilerina bakıldığında, enflasyon konusunda yavaşça bir şahinleşme olduğunu söylemiş oldu.
Metinde “Enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceği değerlendirilmektedir” dendiğini, bunun da enflasyon tarafında temanın süreksiz değil kalıcı olduğunun bir biçimde teyit edildiğini göstergesi olduğunu belirten Çitilci, “Ancak bu enflasyona karşı bir para siyaseti değişikliği mi, hayır” dedi.
Kuvvetle olası TCMB’nin önümüzdeki toplantılarda da bekle gör siyasetine devam edeceğini lakin açıklama metnindeki son paragrafın bir faiz indirim sinyali olduğunu öne süren Çitilci, “Çünkü TCMB, faiz indirimlerinin akabinde üç aylık bekleme dönemine geçmişti. Bu bekleme, faiz indirimleri içindi. ötürüsıyla, son paragraftaki kimi kısımlar gerçekleşmeye başladığı vakit, TCMB’nin hâlâ faiz indirme potansiyeli bulunuyor” dedi.
Son paragrafta, “Fiyatlar genel seviyesinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, aykırı para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir” tabiri yer alıyor.