KimDemis
Aktif Üye
Son beş yılda artan şeffaflık ve cesur reformlar, Özbekistan ekonomisinin çok az tahmin edilen bir hızda büyümesini sağladı. Ancak Başkan Shavkat Mirzyoyev, Bağımsız Devletler Topluluğu’nun Rusya’dan sonra en yüksek ikinci ekonomisini yaratma hayalini gerçekleştirebilecek mi?
Sadece hem yurtiçinde hem de uluslararası alanda önemli yatırımlardan sonra. 22 Ağustos’ta Taşkent’te düzenlenen bir açık diyalog etkinliğinde Mirziyoyev, potansiyel yatırımcılara yönelik tüm endişeleri giderme, enflasyonu dizginleme ve ülkenin kredi notunu yükseltme konusundaki kararlılığını açıkça ortaya koydu.
Etkinliğe ekonomi, ticaret, inşaat ve yatırımdan sorumlu bakanlık ve daire başkanlarının yanı sıra şirket yöneticileri katıldı.
Verimli bir iş ortamı yaratmak
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in devam eden yabancı yatırımı çekme çabasının bir parçası olarak 20 Ağustos’un ulusal bir ‘Girişimciler Günü’ olacağını açıklamasından bu yana geçen 12 ay içinde, ülkede rekor miktarda yeni işletme açıldı – 55.000’den fazla. Bu işletmelerin yaklaşık 26.000’i 1 milyon ABD dolarının üzerinde gelire sahiptir.
Başkan Girişimcilerle Açık Diyalog Yaptı: Yeni Girişimleri, Faydaları ve Tercihleri Açıkladı (22-08-2022)
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, etkinlikte hazır bulunanlara “Yeni Özbekistan inşa etme yolunda çok önemli ve belirleyici bir aşamaya giriyoruz” dedi. “Özverili çalışmalarınız, yenilikçi düşünce ve yaklaşımınız bugün her zamankinden daha önemli ve tüm alanların temsilcilerine örnek olacağınıza inanıyorum.”
Açık diyalog fikri, mevcut ve potansiyel girişimcilerin endişelerini dokuz tematik oturumda ele almaktır.
İşletme sahiplerinden gelen itirazların sayısı neredeyse yarı yarıya azaldı (2022’de 8500, 2021’de 15.000’di) ve hükümetin bürokrasiyi düzene sokma, mevzuatı basitleştirme ve işletmeleri koruma çabasında geçen yıl boyunca birçok sorunun çözüldüğü açık.
Yerli işletmelere ve yabancı yatırımcılara nasıl destek verileceği tartışıldı. Girişimciler tarafından bu konuyla ilgili olarak gündeme getirilen birçok konu olduğu için, önemli bir oturum mülk, mülkiyet ve binaların bölünmesini kapsıyordu.
Özbekistan Ticaret ve Sanayi Odası birinci başkan yardımcısı İslam Zhasimov, orada bulunanlar için rahatlatıcı sözler söyledi. En önemli görevimiz Özbekistan’da girişimcilik özgürlüğünü artırmaktır. “Bu, girişimcilik faaliyetinin çekiciliğini belirleyen çok önemli bir göstergedir. Ve girişimcilerimiz kredi almakta, arsa almakta, bina almakta, ihracatta, mallarını ve çıkarlarını korumakta kendilerini ne kadar özgür hissediyorlar?”
Etkinlikte tanıtılan girişimler arasında, ilk 12 ayda ekstra vergi teşvikleri ile birlikte küçük işletmeler için daha düşük bir sabit vergi oranı vardı. Şu anda yaklaşık 370.000 girişimci bundan faydalanacak.
Küçük işletmeler için finansman da açıklandı ve ülkenin Girişimcilik Fonu’ndan alınan garantiler ikiye katlanacak. Bu, en az 15.000 girişimcinin kredi almasını sağlayacaktır.
KDV’de (yüzde 12’ye) bir düşüş 1 Ocak 2023’te yürürlüğe girecek ve işletmeler için vergi yükünü daha da azaltacak.
Özellikle son yıllarda potansiyel yabancı yatırımcılar hedef alınmış ve 54 ülke ile çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları düzenlenmiştir. Bugüne kadar yabancı sermaye kullanılarak 12.000’den fazla işletme kuruldu.
Özbekistan, BDT ülkelerinin Serbest Ticaret Bölgesi’nin bir üyesidir ve geniş çaplı ekonomik reformlarına paralel olarak şu anda Dünya Ticaret Örgütü’ne katılım müzakerelerini yürütmektedir.
Her şeye rağmen gelişen bir ekonomi
Özbekistan, pandemi ve son dönemde yaşanan küresel ekonomik krizlere rağmen finansal öngörüleri aştı. Dünya Bankası’nın Haziran ayındaki raporuna göre, 2022’de ülkenin kişi başına düşen GSYİH’sı yüzde 4,3 artarak 2,100 ABD Dolarına yükseldi. Dünya Bankası, 2023’te GSYİH büyümesinin yüzde 5,3 olabileceğini kaydetti.
Tahminciler, GSYİH’nın 2030 yılına kadar 4.000 ABD Dolarına ulaşacağını ve Özbekistan’ın “üst-orta gelirli devletler” saflarına katılmasına izin vereceğini tahmin ediyor.
Ülkenin ekonomik büyümesi çeşitli sektörlere yayılmıştır. Doğal kaynakları arasında doğalgaz, petrol, altın, gümüş, uranyum, kömür ve bakır bulunmaktadır. 4. yüzyıla dayanan bir uygulama olan dünyanın önde gelen pamuk ve ipek üreticilerinden biridir.
Ilıman kışlar ve 320 gün güneş ışığı, tarım için sağlam bir temel sağlar ve Özbekistan’ın geniş meyve bahçeleri ve üzüm bağları vardır. Diğer endüstriler arasında inşaat, tekstil, deri işleme, gübre üretimi, ilaç ve otomobil endüstrisi bulunmaktadır.
Turizm de yükselişte. Özbekistan’da yaklaşık 7.500 tarihi şehir var ve Buhara, Semerkant, Hiva ve Shakhrisabz şehirleri, Tian Shan ‘Göksel Dağ’ serisinde olduğu gibi UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edildi.
Özbekistan sınırlarının açılması, hükümetin uluslararası bir oyuncu olma çabasının bir parçası ve yalnızca hızla büyüyen bir ekonomiye yatırım yapmak isteyenlere olan güveni artırabilir.
Sadece hem yurtiçinde hem de uluslararası alanda önemli yatırımlardan sonra. 22 Ağustos’ta Taşkent’te düzenlenen bir açık diyalog etkinliğinde Mirziyoyev, potansiyel yatırımcılara yönelik tüm endişeleri giderme, enflasyonu dizginleme ve ülkenin kredi notunu yükseltme konusundaki kararlılığını açıkça ortaya koydu.
Etkinliğe ekonomi, ticaret, inşaat ve yatırımdan sorumlu bakanlık ve daire başkanlarının yanı sıra şirket yöneticileri katıldı.
Verimli bir iş ortamı yaratmak
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in devam eden yabancı yatırımı çekme çabasının bir parçası olarak 20 Ağustos’un ulusal bir ‘Girişimciler Günü’ olacağını açıklamasından bu yana geçen 12 ay içinde, ülkede rekor miktarda yeni işletme açıldı – 55.000’den fazla. Bu işletmelerin yaklaşık 26.000’i 1 milyon ABD dolarının üzerinde gelire sahiptir.
Başkan Girişimcilerle Açık Diyalog Yaptı: Yeni Girişimleri, Faydaları ve Tercihleri Açıkladı (22-08-2022)
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, etkinlikte hazır bulunanlara “Yeni Özbekistan inşa etme yolunda çok önemli ve belirleyici bir aşamaya giriyoruz” dedi. “Özverili çalışmalarınız, yenilikçi düşünce ve yaklaşımınız bugün her zamankinden daha önemli ve tüm alanların temsilcilerine örnek olacağınıza inanıyorum.”
Açık diyalog fikri, mevcut ve potansiyel girişimcilerin endişelerini dokuz tematik oturumda ele almaktır.
İşletme sahiplerinden gelen itirazların sayısı neredeyse yarı yarıya azaldı (2022’de 8500, 2021’de 15.000’di) ve hükümetin bürokrasiyi düzene sokma, mevzuatı basitleştirme ve işletmeleri koruma çabasında geçen yıl boyunca birçok sorunun çözüldüğü açık.
Yerli işletmelere ve yabancı yatırımcılara nasıl destek verileceği tartışıldı. Girişimciler tarafından bu konuyla ilgili olarak gündeme getirilen birçok konu olduğu için, önemli bir oturum mülk, mülkiyet ve binaların bölünmesini kapsıyordu.
Özbekistan Ticaret ve Sanayi Odası birinci başkan yardımcısı İslam Zhasimov, orada bulunanlar için rahatlatıcı sözler söyledi. En önemli görevimiz Özbekistan’da girişimcilik özgürlüğünü artırmaktır. “Bu, girişimcilik faaliyetinin çekiciliğini belirleyen çok önemli bir göstergedir. Ve girişimcilerimiz kredi almakta, arsa almakta, bina almakta, ihracatta, mallarını ve çıkarlarını korumakta kendilerini ne kadar özgür hissediyorlar?”
Etkinlikte tanıtılan girişimler arasında, ilk 12 ayda ekstra vergi teşvikleri ile birlikte küçük işletmeler için daha düşük bir sabit vergi oranı vardı. Şu anda yaklaşık 370.000 girişimci bundan faydalanacak.
Küçük işletmeler için finansman da açıklandı ve ülkenin Girişimcilik Fonu’ndan alınan garantiler ikiye katlanacak. Bu, en az 15.000 girişimcinin kredi almasını sağlayacaktır.
KDV’de (yüzde 12’ye) bir düşüş 1 Ocak 2023’te yürürlüğe girecek ve işletmeler için vergi yükünü daha da azaltacak.
Özellikle son yıllarda potansiyel yabancı yatırımcılar hedef alınmış ve 54 ülke ile çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları düzenlenmiştir. Bugüne kadar yabancı sermaye kullanılarak 12.000’den fazla işletme kuruldu.
Özbekistan, BDT ülkelerinin Serbest Ticaret Bölgesi’nin bir üyesidir ve geniş çaplı ekonomik reformlarına paralel olarak şu anda Dünya Ticaret Örgütü’ne katılım müzakerelerini yürütmektedir.
Her şeye rağmen gelişen bir ekonomi
Özbekistan, pandemi ve son dönemde yaşanan küresel ekonomik krizlere rağmen finansal öngörüleri aştı. Dünya Bankası’nın Haziran ayındaki raporuna göre, 2022’de ülkenin kişi başına düşen GSYİH’sı yüzde 4,3 artarak 2,100 ABD Dolarına yükseldi. Dünya Bankası, 2023’te GSYİH büyümesinin yüzde 5,3 olabileceğini kaydetti.
Tahminciler, GSYİH’nın 2030 yılına kadar 4.000 ABD Dolarına ulaşacağını ve Özbekistan’ın “üst-orta gelirli devletler” saflarına katılmasına izin vereceğini tahmin ediyor.
Ülkenin ekonomik büyümesi çeşitli sektörlere yayılmıştır. Doğal kaynakları arasında doğalgaz, petrol, altın, gümüş, uranyum, kömür ve bakır bulunmaktadır. 4. yüzyıla dayanan bir uygulama olan dünyanın önde gelen pamuk ve ipek üreticilerinden biridir.
Ilıman kışlar ve 320 gün güneş ışığı, tarım için sağlam bir temel sağlar ve Özbekistan’ın geniş meyve bahçeleri ve üzüm bağları vardır. Diğer endüstriler arasında inşaat, tekstil, deri işleme, gübre üretimi, ilaç ve otomobil endüstrisi bulunmaktadır.
Turizm de yükselişte. Özbekistan’da yaklaşık 7.500 tarihi şehir var ve Buhara, Semerkant, Hiva ve Shakhrisabz şehirleri, Tian Shan ‘Göksel Dağ’ serisinde olduğu gibi UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edildi.
Özbekistan sınırlarının açılması, hükümetin uluslararası bir oyuncu olma çabasının bir parçası ve yalnızca hızla büyüyen bir ekonomiye yatırım yapmak isteyenlere olan güveni artırabilir.