Toplumsal medya ve internet haberciliğine ait düzenleme Meclis’ten geçti

BOTR

Yeni Üye
Komisyonda kabul edilen teklife nazaran, yasal tabana kavuşturulmaları emeliyle internet haber siteleri ile basın kartına ait konular Basın Kanunu’nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu işçisinin basın kartı düzenlenmesi bakımından periyodik yayın çalışanları üzere değerlendirileceği öngörülüyor.

Basın Kanunu’nun hedefleri ortasına basın kartına ait yol ve asılları belirlemek de ekleniyor. Teklifle, basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon nazaranvlileri kanun kapsamına dahil edilecek.

İnternet haber siteleri de periyodik yayın tarifi kapsamına alınacak. Düzenlemede, internet haber sitesi, İrtibat Lideri, İrtibat Başkanlığı, Basın Kartı Komitesi, medya mensubu, enformasyon nazaranvlisi de tanımlanıyor.

Süreli yayınların çıkarılması için beyanname Basın İlan Kurumuna verilecek

İnternet haber sitelerinde faaliyet gösterdiği iş yeri adresi, ticari unvanı, elektronik posta adresi, irtibat telefonu ve elektronik tebligat adresi ile yer sağlayıcısının ismi ve adresi kendilerine ilişkin internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan direkt ulaşabileceği biçimde ve “iletişim” başlığı altında bulundurulacak.

İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci kere sunulmaya başlandığı tarih ile daha sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilecek.

Basın duyurularının ve yargı organlarınca verilen yayın yasağı kararlarının süratli ve faal bir biçimde bildirisinin sağlanması maksadıyla; müddetli yayınların çıkarılması için, kaydedilmek üzere verilecek beyanname artık Cumhuriyet Başsavcılığı yerine Basın İlan Kurumuna verilecek.

Kayıt için verilen beyannamede elektronik tebligat adresi de gösterilecek.

Basın İlan Kurumu yayımın durdurulmasını talep edebilecek

Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Basın İlan Kurumu 2 hafta ortasında eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe karşıt ayrıntıların düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. İstemin yerine getirilmemesi durumunda Basın İlan Kurumu internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti maksadıyla asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta ortasında sonucunı verecek.

Başvurunun kabul edilmesi halinde internet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve reklam ile çalışanlarının basın kartına ait hakları ortadan kalkacak. İnternet haber sitesi için sağlanan hakların ortadan kaldırılması, bu Kanun yahut ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların uygulanmasına pürüz olmayacak.

“Teslim ve koruma yükümlülüğü”

İnternet haber sitesinde yayımlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış biçimde 2 yıl müddet ile koruma edilecek.

Yargı mercileri tarafınca yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zarurî olacak.

İnternet haber sitelerinde ziyan goren kişinin düzeltme ve karşılık yazısını sorumlu müdür, hiç bir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün ortasında, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL ilişkisi sağlanmak suretiyle, tıpkı puntolarla ve birebir biçimde yayımlamak zorunda olacak. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması sonucunın uygulanması ya da internet haber sitesi tarafınca içeriğin bizatihi çıkarılması durumunda, düzeltme ve karşılık metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde birinci 24 saati ana sayfasında olmak üzere 1 hafta müddetle yayımlanacak.

Basılmış eserler yahut internet haber siteleri yoluyla işlenen yahut bu kanunda öngörülen öteki cürümlerle ilgili ceza davalarının bir muhakeme kuralı olarak, günlük vadeli yayınlar ve internet haber siteleri istikametinden 4 ay, öteki basılmış eserler tarafından 6 ay ortasında açılması mecburî olacak. Bu müddetler basılmış yapıtların Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ait cürüm ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.

Basın kartı başvurusu, niteliği ve tipleri belirlendi

Teklifle basın kartı başvurusu, niteliği ve cinsleri de belirlendi. Buna nazaran, basın kartı başvurusu İrtibat Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik evrakı olarak kabul edilecek.

Basın kartı cinsleri şöyle belirlendi:

– bakılırsave bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon nazaranvlilerine verilen basın kartını,

– Vadeli basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,

– Süreksiz basın kartı: bakılırsav alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber gayeli gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,

– Özgür basın kartı: Süreksiz bir müddetyle çalışmayan yahut yurt haricinde özgür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,

– Daima basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon nazaranvlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını söz edecek.

Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, vadeli yayınların sahiplerine yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve vazife alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber maksatlı gelen yabancı medya mensuplarına, yurt haricinde yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt haricinde hür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına, medya alanında faaliyet göstermeleri koşuluyla, sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.

Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması koşulu aranacak.

Ayrıca basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü hususunda belirtilen müddetler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir kabahatten dolayı 5 yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, inancı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama cürümleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı hatalar, kamu barışına karşı kabahatler, anayasal sisteme ve bu nizamın işleyişine karşı cürümler, ulusal savunmaya karşı kabahatler, devlet sırlarına karşı cürümler, casusluk cürümleri ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.

Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması koşulu da aranacak.

Basın kartı talep eden vadeli yayın sahipleri yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare heyeti liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması” kaideleri aranmayacak.

Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla bakılırsave bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kaidesi aranmayacak.

Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafınca bakılırsavlendirildiklerini belgelendirmeleri, Milletlerarası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık aslı da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.

Basın Kartı Komitesi 9 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 2 üyenin yanı sıra personel sendikası biçiminde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en çok olan sendika tarafınca belirlenecek bir üye ile bağlantı fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek bir üye de yer alacak. Üyelerin bakılırsav müddeti 2 yıl olacak. Mühleti dolan üyeler bir daha seçilebilecek.

Komisyon; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.

Basın İlan Kurumu Genel Şurası üyeliğine; resmi ilan yayınlayacak internet haber sitelerinden 2, Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek 2, Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu (BTK) ile Radyo ve Televizyon Üst Konseyinden (RTÜK) 2 temsilci daha eklenecek. Genel Şuranın üye sayısı 42’ye çıkarılacak.

Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile basın kartının iptal edileceği durumlar belirleniyor.

Buna nazaran, basın kartı sahibinin, kanunda belirtilen niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri daha sonradan kaybettiğinin anlaşılması halinde basın kartı, İrtibat Başkanlığınca iptal edilecek.

Basın kartı sahibi, basın ahlak temellerine alışılmamış davranışlarda bulunması halinde, ihlalin mahiyeti göz önünde bulundurularak Basın Kartı Komitesince uyarılabileceği üzere basın kartının iptaline de karar verilebilecek.

Basın kartı sahibinin gereken niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri daha sonradan kaybettiğinin anlaşılması niçiniyle İrtibat Başkanlığınca basın kartının iptali halinde; kart almaya mahzur durum ortadan kalksa dahi iptal tarihinden itibaren 1 yıl geçmedikçe bir daha basın kartı verilmeyecek.

Basın ahlak asıllarına muhalif davranışlarda bulunulması niçiniyle basın kartının iptali halinde, iptal tarihinden itibaren 5 yıl geçmedikçe bir daha basın kartı verilmeyecek. Belirtilen mühletler, iptal edilen basın kartının iade edildiği tarihten itibaren işlemeye başlayacak.

Adli sicil kaydında basın kartı verilmesine mahzur bir kabahatten mahkumiyeti bulunan şahıslara, bu mahkumiyetler isimli sicil kaydından silinmedikçe yahut yasaklanmış hakların geri verilmesine karar verilmedikçe basın kartı düzenlenmeyecek.

İletişim Başkanlığınca düzenlenecek basın kartlarının biçimi, medya kuruluşlarında aranacak kurallar, kontenjanlar, Basın Kartı Komitesinin belirlenmesi, çalışma ve karar alma adapları, müracaat cinsleri ile müracaatta istenilecek dokümanlar Bağlantı Başkanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.

İnternet haber sitelerine, yükümlülükleri yerine getirmesi için 3 ay mühlet veriliyor

Kanun teklifinin yürürlüğe girdiği tarihtilk evvel faaliyet gösteren internet haber siteleri, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay ortasında yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olacak.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihtilk evvel yayımlanmakta olan müddetli yayınlarla ilgili olarak Cumhuriyet başsavcılıklarında bulunan kayıtlar, Basın İlan Kurumuna 3 ay ortasında devredilecek.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihtilk evvel yolunca verilmiş olan basın kartları, gerekli kaideleri taşımaları kaydıyla geçerliliğini muhafazaya devam edecek.

Basın İlan Kurumu Genel Heyet üye sayısı 42’ye çıkacak

Teklifle 36 bireyden oluşan Basın İlan Kurumu Genel Şurasına, resmi ilan yayınlayacak internet haber sitelerinden 2, Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek 2, radyo, televizyon ve internet siteleriyle ilgili süreçler gerçekleştiren BTK ile RTÜK’ten 2 temsilci eklenecek. Genel Heyet üye sayısı 42’ye çıkacak.

Teklifle, Kurumun ülke genelinde bakılırsavli olmasıyla tüm Anadolu gazetelerinin kayıtları Basın İlan Kurumunda tutulduğundan, Anadolu gazete sahipleri temsilcileri seçimi Bağlantı Başkanlığı yerine Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğünce düzenlenecek.

Anadolu gazete sahiplerinin Genel Konseye katılacak temsilcileri, resmi ilan yayınlayan Anadolu gazete sahiplerinin ya da bu gazetelerin başka farklı gösterecekleri temsilcilerinin Genel Müdürlüğün daveti üzerine katılacakları görüşmede farklı coğrafik bölgelerden olmak üzere seçilecek. Yeni üyeler belirlenene kadar mevcut üyelerin nazaranvleri devam edecek.

İnternet haber sitelerinde yayınlanacak resmi ilan ve reklamlar

Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü, her ayın sonunda resmi ilan ve reklam verilebilecek olan mevkuteler ile internet haber sitelerinin isimlerini ve vasıflarını ihtiva eden birer listeyi, kurumun internet siteleri üzerinden duyuracak.

Teklifle internet haber sitelerinde yayınlanacak resmi ilan ve reklamların kapsam ve asılları da belirlenecek. bu biçimdece internet haber sitelerinde resmi ilan ve reklamların Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayınlanabilmesine imkan sağlanacak.

Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayınlanan ilanların kopyalanması yahut ticari faaliyete bahis edilmesi durumlarına dair yol ve asılların tespit edilmesi için Genel Şuraya yetki veriliyor, kamuya ilişkin ilanlara vatandaşların tek merkezden basitçe ulaşabilmesi ve Basın İlan Kurumu İlan Portalı’na tüzel statü kazandırılıyor.

Buna göre, Resmi Gazete’de yayımlananlar hariç olmak üzere Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve yönetmelikler uyarınca yayınlatılması mecburi olan resmi ilanlar ile daire ve teşekküller, kanun yahut Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan sair kuruluşlar yahut bunların iştiraklerinin internet haber sitelerinde yayınlatacakları ilan ve reklamlar lakin Basın İlan Kurumu aracılığı ile yayınlanacak.

Kurum aracılığıyla yayınlanan ilan ve reklamların, kopyalanması, yayınlanması, yayınlattırılması ve ticari faaliyete husus edilmesi Kurumun vereceği müsaadeye bağlı olacak.

Cumhurbaşkanlığına bağlı kurum ve kuruluşlar ile Bakanlıklar, bağlı, ilgili yahut alakalı kurum ve kuruluşlar, başka kurum ve kuruluşların kendi internet sitesinde yayını zarurî olan ilanlarının ayrıyeten Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yayınlatılması zarurî olacak. Bu ilanların Basın İlan Kurumu İlan Portalı’ndaki yayınından fiyat alınmayacak.

İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlatılması bakılırsavi Basın İlan Kurumuna verildiğinden, gazete ve mecmualar için uygulanan müeyyideler internet haber sitelerine de uygulanacak.

Müeyyide uygulanan gazete, mecmua ve internet haber sitelerinin başvuracağı yargı mercisi konusunda tereddütlerin giderilmesi maksadıyla başvurulacak mahkeme yeri, Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki asliye hukuk hakimliği olarak değiştirilecek, 15 gün olan mahkemenin karar verme müddeti kaldırılarak hususa ait sıradan yargılama yordamı getirilecek.

Yönetim Konseyi sonucuna karşı, sonucun bildirisinden itibaren 10 gün ortasında Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki asliye hukuk hakimliğine itiraz edilebilecek.

İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların sorumlulukları

İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların sorumluluklarına da kanun teklifinde yer veriliyor.

İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların taşıması gereken vasıflar ve yerine getirmesi gereken sorumluluklar ile yayına ait metot ve temeller teklifin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca 6 ay ortasında çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

İcra ve İflas Kanunu kapsamındaki taşınır, taşınmaz satışlarının gazete yoluyla ilan edilip edilemeyeceğinin takdir yetkisi icra memurluklarının tasarrufuna bırakılacak. İcra memurlarınca ifa edilen bu yetkiden kaynaklanan uygulamalardaki farklılıkların giderilmesi, bu ilanların internet haber sitelerinde de yayınlatılması amaçlanıyor.

Elektronik satış portalı ve Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yapılacak ilan, artırmanın bitimine kadar erişime açık tutulacak.

Toplam muhammen bedeli 500 bin liraya kadar olan satışlar için gazete yahut internet haber sitesi ile ilan yapılıp yapılmayacağına, icra dairesince alakadarların menfaatleri dikkate alınarak karar verilecek fakat toplam muhammen bedeli 500 bin liranın üzerinde ve 2 milyon liranın altında olanlar, satışın yapılacağı yerde yayınlanan resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir mahallî gazete yahut bir internet haber sitesinde ilan edilecek.

Satışın yapılacağı yerde resmi ilan yayınlama hakkını haiz lokal gazete yahut internet haber sitesi idaresi bulunmaması halinde ilan, icra dairesinin belirleyeceği tıpkı vilayet mülki sonları içerisinde bulunan öteki bir yayın yerinde resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir mahallî gazete yahut bir internet haber sitesi aracılığıyla duyurulacak.

Toplam muhammen bedeli 2 milyon lira ve üzerinde olanlar ise bir internet haber sitesinde yahut yurt genelinde dağıtılıp satışa sunulan ve ilan talebi tarihinde günlük fiili satışı 50 bin adedin üzerinde olan resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir gazetede yayınlatılacak.

Gazete yahut internet haber sitesinde yayınlanacak ilanlar eş vakitli olarak Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda da duyurulacak.

Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yayınlanacak ilanlardan fiyat alınmayacak.

Parasal limitler bundan evvelki yılın aralık ayındaki yıllık üretici fiyat endeksi temel alınarak Adalet Bakanlığı tarafınca güncellenecek ve her yıl 1 Şubat’tan geçerli olmak üzere birebir tarihe kadar Resmi Gazete’de ilan edilecek. Kelamı edilen mali limitler olağanüstü hallerde bir daha Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Cumhurbaşkanı sonucu ile güncellenebilecek.

Gazetede, internet haber sitesinde, elektronik satış portalında yahut Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda ilanı yapılan metindeki kusurlar, ihale tarihi değiştirilmeksizin yalnızca elektronik satış portalında ilanen düzeltilecek.

Halk içinde kaygı, dehşet yahut panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe alışılmamış bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli biçimde alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacak.

Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne nazaran, resmi ilanlar, koşulları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de yayınlanacak.

Maliyeti yaklaşık 30 milyar lira olan mal yahut hizmet alımları ile 60 milyar lira kadar olan imal işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az 7 gün evvel ihalenin ve işin yapılacağı yerde çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesinde, maliyeti yaklaşık 30 milyar ile 60 milyar lira içinde olan mal yahut hizmet alımları ile 60 milyar ile 500 milyar lira içindeki üretim işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az 14 gün evvel Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesinde ilan edilecek.

Maliyeti yaklaşık 60 milyar lira üzerinde ve eşik kıymetin altında olan mal yahut hizmet alımları ile 500 milyar lira üzerinde ve eşik kıymetin altında olan üretim işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az 21 gün evvel Kamu İhale Bülteni’nde ve işin yapılacağı yerde çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesinde, en az birer sefer yayınlanmak suretiyle ilan edilerek duyurulacak.

İlan edilecek ihalelerden hangilerinin, ayrıyeten Basın İlan Kurumu aracılığıyla bir internet sitesi ve Türkiye çapında dağıtımı olan gazetelerin birinde ilan edileceğini belirlemeye kurum yetkili olacak. İhalenin yapılacağı yerde gazete çıkmaması yahut internet haber sitesi idaresi bulunmaması halinde ise ilan, birebir mühletler ortasında Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yayınlanacak.

Basın Kanunu’nun “Cezai ve Türel Sorumluluklar” ile ilgili düzenlemeleri içeren kısımlarına “İnternet Haber Siteleri” de eklenecek.

Gerçeğe muhalif bir bilgiyi alenen yayanlara mahpus cezası

Halk içinde tasa, dehşet yahut panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu tertibi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe ters bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli biçimde alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacak. Failin, cürmü gerçek kimliğini gizleyerek yahut bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi halinde kelam konusu ceza yarı oranında artırılacak.

“Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” hatası niçiniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyiz edilebilecek.

Erişim Sağlayıcıları Birliğinin bakılırsav alanı, erişimin engellenmesi kararları ile bir arada içeriğin çıkarılması kararlarının uygulanmasına yönelik öteki kanunlarda yer alan düzenlemeleri de kapsayacak biçimde bir daha belirleniyor.

Birlik ile erişim sağlayıcılar içinde kararların bildirimi noktasında yanlışsız ve süratli bir biçimde data akışının sağlanmasını teminen gerekli yazılım ve donanımın, erişim sağlayıcılar tarafınca kurulması yükümlülüğü getiriliyor.

Erişim Sağlayıcıları Birliğine, kendisine gelen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesine yönelik mahkeme kararlarını, elektronik posta yoluyla ilgili içerik yahut yer sağlayıcılarına bildirme imkanı sağlanıyor.

Teklifle, internetin dağınık ve dinamik yapısı niçiniyle içerik yahut yer sağlayıcının nerede bulunduğunun tespitinde yaşanan meselelerin ve buna bağlı olarak ortaya çıkan yetki tartışmasının giderilmesi ve katalog kabahatlerle daha aktif uğraş edilebilmesi hedefiyle yurt içi yurt dışı ayrımı kaldırılıyor, Liderin engelleme yetkisinde yeknesaklık sağlanıyor.

Milli İstihbarat Teşkilatının faaliyetleri ve işçisine yönelik kabahat teşkil eden içerikler katalog hatalar kapsamına alınacak.

Hakim tarafınca verilen içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi sonucuna husus kişilik hakkının ihlaline ait yayının diğer internet adreslerinde de yayınlanması durumunda, ilgili kişi tarafınca Birliğe müracaat edilmesi halinde mevcut karar bu adresler için de uygulanacak. Müracaatın, Birlik tarafınca kabulüne karşı itiraz, sonucu veren hakimliğe yapılacak. İnternet sitesindeki yayının tümüne yönelik erişimin engellenmesi kararlarında bu fıkra kararı uygulanmayacak.

Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu (BTK), kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya, bundan evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek.

TBMM Adalet Komitesinde kabul edilen Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının bulunduracağı temsilcinin gerçek kişi olması halinde bu kişi Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşı olacak.

Türkiye’den günlük erişimin 10 milyondan fazla olması halinde yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca belirlenen gerçek yahut hukuksal kişi temsilci, toplumsal ağ sağlayıcının sorumlulukları gizli kalmak kaydıyla teknik, idari, tüzel ve mali istikametten tam yetkili ve sorumlu olup bu temsilcinin hukukî kişi olması halinde direkt toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca sermaye şirketi halinde kurulan bir şube olması zarurî olacak.

Sosyal ağ sağlayıcıların BTK’ye sundukları raporlar; başlık etiketleri, öne çıkarılan yahut erişimi azaltılan içeriklere ait algoritmalarına, reklam siyasetlerine ve şeffaflık siyasetlerine ait ayrıntıları de içerecek. Toplumsal ağ sağlayıcıları, kurum tarafınca istenen ayrıntıları kuruma vermekle yükümlü tutulacak.

Reklam kütüphanesi

Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılarına eşit ve tarafsız davranmakla yükümlü olup BTK’ye sunulacak raporda, bu konuya ait alınan önlemlere de yer verilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, bu kanun kapsamındaki cürümlere ait içerikler ile başlık etiketlerinin yayınlanmamasına ait kendi sistem, düzenek ve algoritmasında BTK ile iş birliği halinde gerekli önlemleri alacak, bu önlemler raporunda bulunacak.

Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılara teklifler sunarken hangi parametreleri kullandığına internet sitesinde açık, anlaşılır ve çarçabuk ulaşılabilir biçimde yer verecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, kullanıcılara önerdiği içeriklere ait tercihleri güncelleme ve şahsi bilgilerinin kullanılmasını sonlandırma seçeneği sunma konusunda aldığı gerekli önlemleri, raporunda sıralayacak. Toplumsal ağ sağlayıcı, reklamlara ait içerik, reklam veren, reklam müddeti, amaç kitlesi, ulaşılan kişi yahut küme sayısı üzere ayrıntıların bulunduğu reklam kütüphanesi oluşturarak bunu internet sitesi üzerinden yayınlayacak.

TCK’de yer alan cürümlere ait içerikler isimli mercilere verilecek

Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) yer alan, çocukların cinsel istismarı, halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma, anayasal nizama ve bu tertibin işleyişine karşı hatalar, devlet sırlarına karşı kabahatler ve casusluk kabahatlerine bahis internet içeriklerini oluşturan yahut yayan faillere ulaşmak için gerekli olan ayrıntıları, soruşturma evresinde cumhuriyet savcısı, kovuşturma basamağında yargılamanın yürütüldüğü mahkemece talep edilmesi üzerine, ilgili toplumsal ağ sağlayıcının Türkiye’deki temsilcisi, isimli mercilere verecek.

Bu bilgiler, talep eden cumhuriyet başsavcılığı yahut mahkemeye verilmezse ilgili cumhuriyet savcısınca, yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranında daraltılması talebiyle Ankara Sulh Ceza Hakimliğine başvurulabilecek.

İnternet trafiği bant genişliğinin daraltılması sonucu verilmesi halinde, bu karar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. sonucun gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat ortasında erişim sağlayıcıları tarafınca yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde yaptırımlar kaldırılacak ve BTK’ye bildirilecek.

Sosyal ağ sağlayıcı, çocuklara has ayrıştırılmış hizmet sunma konusunda gerekli önlemleri alacak.

Reklam ve bant daraltılması yasağı

İdari önlemler gizli kalmak kaydıyla, BTK Lideri tarafınca verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın gereğinin yerine getirilmemesi halinde, Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hükmî şahısların, ilgili yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya 6 aya kadar reklam vermesinin yasaklanmasına BTK Lideri tarafınca karar verilebilecek. Bu kapsamda yeni kontrat kurulamayacak ve buna ait para transferi yapılamayacak. Reklam yasağı sonucu Resmi Gazete’de yayımlanacak.

BTK Lideri, reklam yasağı sonucunın yanı sıra içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın yerine getirilmesine kadar toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek. Hakim tarafınca bu tarafta verilen sonucun ilgili toplumsal ağ sağlayıcıya bildirilmesinden itibaren 30 gün ortasında içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca yerine getirilmemesi halinde, toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için BTK Lideri tarafınca sulh ceza hakimliğine başvurulabilecek.

Hakim tarafınca verilen kararlar, erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat ortasında erişim sağlayıcıları tarafınca yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın gereğini yerine getirmesi ve BTK’ye bildirmesi halinde sırf internet trafiği bant genişliğinin daraltılması önlemi kaldırılacak.

Reklam yasağına karşıt davrananlara 100 bin liraya kadar ceza

BTK Liderince verilen idari para cezaları, yasal müddetinde 1 yıl ortasında birden çok ödenmezse, Lider tarafınca yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hükmî şahısların ilgili toplumsal ağ sağlayıcısına 6 aya kadar yeni reklam vermesinin yasaklanmasına karar verilebilecek. Bu kapsamda verilen reklam yasağına muhalif davranan Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hukukî bireylere 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası uygulanmasına BTK Lideri karar verebilecek.

Sosyal ağ sağlayıcı, BTK tarafınca yapılacak kullanıcı haklarına ait düzenlemelere uyacak.

Sosyal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri yahut öne çıkarılan içerikler aracılığıyla ortam sağladığı diğerine ilişkin yayın yoluyla işlenen cürümden, yayını sunuş biçiminden kullanıcının kelam konusu yayına ulaşmasını amaçladığı açıkça aşikâr ise sorumlu olacak.

Sosyal ağ sağlayıcının kanuna uyumu

Sosyal ağ sağlayıcı, şahısların can ve mal güvenliğini tehlikeye sokan içerikleri öğrenmesi ve gecikmesinde sakınca bulunması halinde, bu içeriği ve içeriği oluşturana ait ayrıntıları yetkili kolluk üniteleriyle paylaşacak.

BTK, toplumsal ağ sağlayıcının bu kanuna ahengine ait olarak toplumsal ağ sağlayıcıdan kurumsal yapı, bilişim sistemleri, algoritmalar, data sürece sistemleri ve ticari tavırlar dahil her türlü açıklamayı talep edebilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, BTK tarafınca talep edilen bilgi ve dokümanları en geç 3 ay ortasında verecek. BTK, toplumsal ağ sağlayıcının kanuna ahengini, toplumsal ağ sağlayıcının bütün tesislerinde yerinde inceleyebilecek.

Sosyal ağ sağlayıcı, kamu güvenliğini ve kamu sıhhatini etkileyen olağanüstü durumlara ait kriz planı oluşturmakla ve kuruma bildirmekle yükümlü olacak.

BTK Lideri, kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya bundan evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek.

Elektronik Haberleşme Kanunu’na, “şebekeler üstü hizmet” ve “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” kavramları ekleniyor.

“Şebekeler üstü hizmet”, internet erişimine sahip abone ve kullanıcılara, işletmecilerden yahut sağlanan internet hizmetinden bağımsız olarak kamuya açık bir yazılım vasıtası ile sunulan, sesli, yazılı, görsel bağlantı kapsamındaki şahıslar ortası elektronik haberleşme hizmetlerini; “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” ise şebekeler üstü hizmet tarifi kapsamına giren hizmetleri sunan gerçek yahut hukuksal kişiyi söz edecek.

BTK’ye, şebekeler üstü hizmetler ait gerekli düzenlemeleri yapma ve ilgili önlemleri alma konusunda yetki veriliyor.

Şebekeler üstü hizmet sunanların hak ve yükümlülüklerinde, Ulusal Numaralandırma Planı’nda yer alan numaralar ile haberleşme imkanı sunup sunmamasına, Türkiye’deki kullanıcı sayısına yahut günlük erişim sayısına bakılarak farklılaştırma yapılabileceğine ait düzenleme yapılıyor.

Kanunda öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen yahut yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara 1 milyon liradan 30 milyon liraya kadar idari para cezası verilebilecek.

İdari para cezasını müddetinde ödemeyen ve Kurumca yapılacak bildirimden itibaren 6 ay içerisinde Kurum düzenlemelerinde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen yahut yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcısının internet trafiği, bant genişliğinin yüzde 95’ine kadar daraltılmasına yahut ilgili uygulama yahut internet sitesine erişimin engellenmesine Kurum tarafınca karar verilebilecek.

Teklifin, resmi ilan ve reklam verilebilecek internet haber sitelerinin de Basın İlan Kurumunun internet siteleri üzerinden kamuoyuna duyurulmasını düzenleyen hususu, internet haber sitelerinde yayınlanacak resmi ilan ve reklamların kapsam ve temellerini düzenleyen hususu, gazete ve mecmualar için uygulanan müeyyidelerin internet haber sitelerine de uygulanmasını düzenleyen hususu, vatandaşların icra, ihale, tebligat ve işçi alanlarına ait ilanlara tek merkezden kolay kolay ulaşabildiği Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda da fiyatsız yayın yapılmasını düzenleyen hususu, ihalelerin internet haber sitesinde duyurulmasını düzenleyen unsuru, internet haber sitelerinin cezai ve tüzel sorumluluklarıyla ilgili düzenleme ve internet haber siteleri çalışanlarının Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamına alınmasını önbakılırsan unsuru 1 Ocak 2023’te, öbür kararları ise yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.