mudhaber
Aktif Üye
TÜİK’ten müsaadesiz istatistiklere mahpus cezası öngoren yasa taslağı bağımsız araştırma kümelerinin büyük yansısına yol açtı. ENAG Kurucusu Prof. Dr. Veysel Ulusoy, BETAM Yöneticisi Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve DİSK-AR’dan Doç. Dr. Aziz Çelik sozcu.com.tr’ye konuştu.
Resmi istatistiklere alternatif olacak biçimde istatistik üretip yayımlayanlara 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası öngoren yasa taslağı, büyük reaksiyona yol açtı.
Bloomberg’den Fırat Kozok’un aktardığı taslak çalışmaya nazaran etraf, demografi, fiyat, işgücü, tarım ve ulusal hesaplar alanlarında TÜİK tarafınca üretilen istatistiklere alternatif oluşturacak biçimde istatistiki sonuçlar içeren araştırmalar kamuoyuna açıklanmadan evvel bunların kapsamı, örnekleme usulü, örnek hacmi, bilgi derleme yolu ve uygulama vaktini gösteren metodolojisi onaylatılmak üzere TÜİK’e başvurulacak.
Metodolojisi TÜİK tarafınca onaylanmamış araştırmaların sonuçları rastgele bir yolla kamuoyuna açıklanamayacak.
Pekala bu yasa taslağı, Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG), DİSK-AR ve BETAM üzere iktisat profesörlerinden oluşan ve istatistik üretip, yayımlayan bağımsız araştırma kümelerinde nasıl karşılandı?
ENAG: KİNLE OLUŞAN AKIL DIŞI BİR HAZIRLIK
TÜİK, tüketici enflasyonunun 2022 Mart’ta yüzde 61,14 ile Mart 2002’den bu yana en yüksek düzeye yükseldiğini açıklamıştı. ENAG ise bu oranı yüzde 142,63 olarak duyurmuştu.
Sozcu.com.tr’ye konuşan ENAG Kurucusu Prof. Dr. Veysel Ulusoy, yayımladıkları enflasyon bilgilerini Türkiye İstatistik Kanunu’nun verdiği haklar çerçevesinde oluşturduklarına, yaptıkları işin de anayasayla uyumlu bilimsel bir çalışma olduğuna dikkat çekti.
Türkiye İstatistik Kanunu’nun 6. hususunun üçüncü bendini anımsatan Prof. Dr. Ulusoy, “Tüm özel ve hukukî şahıslar metodolojisini ve kaynağını açıkça belirttikten daha sonra istediği datayı açıklayabilir. Yalnızca ENAG değil, herkes… Bu hak, kanunla sabit” dedi.
Bu yüzden kelam konusu yasa taslağını ‘TÜİK yöneticilerinin kini kararı oluşan akıl dışı bir hazırlık’ olarak niteleyen Ulusoy, “Akıl dışı zira devlet aklı bu biçimde çalışmaz. TÜİK bizim hakkımızda daha evvel kendisinin inancını zedelediğimiz nedeni öne sürülerek hata duyurusunda bulunmuştu. Bundan bir sonuç çıkmayınca ceza kanununda değişiklik yapıp, mahpus cezası kısmını eklemeyi düşündüler sanırım lakin bunun gerçekleşeceğini düşünmüyorum” dedi.
‘ENAG DA TÜİK ÜZERE BİR KURUM ARTIK, DEVAM EDECEK’
“Söz konusu olan TÜİK’in prestijinin zedelenmesi ise bu artık tek taraflı değil. ENAG’ın zedelenmesine kim ne diyecek?” diyen Ulusoy, “ENAG da TÜİK üzere bir kurum artık. ötürüsıyla biz de kurumumuzu zedeleyen şahıslar hakkında hukuksal haklarımızı sonuna kadar kullanacağız. Bu bu biçimde biline!” diye konuştu.
Ulusoy, “ENAG, anayasadan aldığı haklarını, mevcut kanundan aldığı haklarını kullanmaya devam ederek enflasyon hesaplamayı sürdürecek” değerlendirmesinde bulundu.
Ulusoy’un atıf yaptığı kanunun ilgili hususu şöyleki diyor: “İstatistikî sonuçlar içeren araştırma faaliyetleri yürüten gerçek şahıslar yahut özel hukuk hukukî kişiliğine sahip kuruluşlar, araştırmalarının sonuçlarını basın ve yayın yoluyla kamuoyuna açıklamaları hâlinde, araştırmanın kapsam, örnekleme yolu ve örnek hacmi, bilgi derleme sistemi ve uygulama vaktini araştırma neticeleriyla bir arada kamuoyuna açıklamakla yükümlüdürler.”
‘TÜİK, İSTASTİSTİKİ FETVA VEREN YAPIYA DÖNÜŞÜR’
Türkiye Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) araştırmalarını yapan takımda yer alan Kocaeli Üniversitesi Çalışma İktisadı ve Endüstriyel Bağlantılar Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aziz Çelik, kelam konusu yasa taslağını ‘bir cins istatistik engizisyonu’ olarak gördüğünü ve ‘TÜİK’i istatistiki fetva veren düzeneğe dönüştürdüğünü’ vurguladı.
Çelik, “Bilimsel bir çalışmanın resmi bir kurum tarafınca sansür edilmesi olacak iş değil. Kamuoyunda alternatif olarak araştırma yapan her insanın önünü kesmeyi hedefliyor. TÜİK’in yapmış olduğu araştırma haricinde bir örneklem, araştırma ortaya koymayı müsaadeye bağlamak TÜİK’i istatistiki fetva veren düzeneğe dönüştürür” değerlendirmesinde bulundu.
‘ASIL RAHATSIZLIK ENFLASYONUN KONUŞULMASI’
Bu durumun ülke çapında yapılacak başka bilimsel araştırmalara sekte vurabileceğine, tüm bilimsel çalışmalar için risk oluşturacağına dikkat çeken Çelik, şu biçimde devam etti:
“Burada asıl, enflasyon tartışmalarından epey rahatsız oldukları anlaşılıyor. TÜİK son devirde fazlaca alıngan olmaya başladı. Bağımsız istatistiklere yönelik bir eleştirisi var ise, çıkıp tenkit yazsınlar. TÜİK datalarının sağlam olduğunu düşünüyorsa bünyesindeki doktoralı uzmanlarla yanılgılı bulunan kısımları tahlil edip, kamuoyuna sunabilir. Alternatif çalışmalar TÜİK’i de güçlendirir, eksik yanlarını ortaya koyar lakin istemiyorlar.”
‘BEĞENEN İNANIR, BEĞENMEYEN İNANMAZ’
Sozcu.com.tr’ye konuşan BETAM Yöneticisi ekonomist Prof. Dr. Seyfettin Gürsel de DİSK-AR araştırmacısı Doç. Dr. Aziz Çelik üzere asıl rahatsız olunan kısmın enflasyon tartışmaları olduğunu düşünüyor.
“Rahatsız olunuyorsa çıkıp ‘enflasyonu yanlış hesaplıyorlar, prestij etmeyin’ dersin ve bağımsız araştırmaların metodolojisini eleştiren bir bilimsel çalışma ortaya koyarsın” diyen Prof. Dr. Gürsel, “İstatistiki bilgilere bu türlü bir müdahale dünyanın hiç bir yerinde görülmüş bir şey değil” tabirlerini kullandı.
İktisatçılar olarak resmi istatistiklerden faydalandıklarını, kullandıkları dataların TÜİK dataları olduğunu anımsatan Gürsel, şu biçimde devam etti: “Ancak kimi özel çalışmalar için de binlerce kişiyi kapsayan anketler yapıyoruz. Anket yanlışsız mu yanlış mı diye herbiçimde TÜİK’ten müsaade almayacağız. Beğenen inanır, beğenmeyen inanmaz.”
Resmi istatistiklere alternatif olacak biçimde istatistik üretip yayımlayanlara 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası öngoren yasa taslağı, büyük reaksiyona yol açtı.
Bloomberg’den Fırat Kozok’un aktardığı taslak çalışmaya nazaran etraf, demografi, fiyat, işgücü, tarım ve ulusal hesaplar alanlarında TÜİK tarafınca üretilen istatistiklere alternatif oluşturacak biçimde istatistiki sonuçlar içeren araştırmalar kamuoyuna açıklanmadan evvel bunların kapsamı, örnekleme usulü, örnek hacmi, bilgi derleme yolu ve uygulama vaktini gösteren metodolojisi onaylatılmak üzere TÜİK’e başvurulacak.
Metodolojisi TÜİK tarafınca onaylanmamış araştırmaların sonuçları rastgele bir yolla kamuoyuna açıklanamayacak.
Pekala bu yasa taslağı, Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG), DİSK-AR ve BETAM üzere iktisat profesörlerinden oluşan ve istatistik üretip, yayımlayan bağımsız araştırma kümelerinde nasıl karşılandı?
ENAG: KİNLE OLUŞAN AKIL DIŞI BİR HAZIRLIK
TÜİK, tüketici enflasyonunun 2022 Mart’ta yüzde 61,14 ile Mart 2002’den bu yana en yüksek düzeye yükseldiğini açıklamıştı. ENAG ise bu oranı yüzde 142,63 olarak duyurmuştu.
Sozcu.com.tr’ye konuşan ENAG Kurucusu Prof. Dr. Veysel Ulusoy, yayımladıkları enflasyon bilgilerini Türkiye İstatistik Kanunu’nun verdiği haklar çerçevesinde oluşturduklarına, yaptıkları işin de anayasayla uyumlu bilimsel bir çalışma olduğuna dikkat çekti.
Türkiye İstatistik Kanunu’nun 6. hususunun üçüncü bendini anımsatan Prof. Dr. Ulusoy, “Tüm özel ve hukukî şahıslar metodolojisini ve kaynağını açıkça belirttikten daha sonra istediği datayı açıklayabilir. Yalnızca ENAG değil, herkes… Bu hak, kanunla sabit” dedi.
Bu yüzden kelam konusu yasa taslağını ‘TÜİK yöneticilerinin kini kararı oluşan akıl dışı bir hazırlık’ olarak niteleyen Ulusoy, “Akıl dışı zira devlet aklı bu biçimde çalışmaz. TÜİK bizim hakkımızda daha evvel kendisinin inancını zedelediğimiz nedeni öne sürülerek hata duyurusunda bulunmuştu. Bundan bir sonuç çıkmayınca ceza kanununda değişiklik yapıp, mahpus cezası kısmını eklemeyi düşündüler sanırım lakin bunun gerçekleşeceğini düşünmüyorum” dedi.
‘ENAG DA TÜİK ÜZERE BİR KURUM ARTIK, DEVAM EDECEK’
“Söz konusu olan TÜİK’in prestijinin zedelenmesi ise bu artık tek taraflı değil. ENAG’ın zedelenmesine kim ne diyecek?” diyen Ulusoy, “ENAG da TÜİK üzere bir kurum artık. ötürüsıyla biz de kurumumuzu zedeleyen şahıslar hakkında hukuksal haklarımızı sonuna kadar kullanacağız. Bu bu biçimde biline!” diye konuştu.
Ulusoy, “ENAG, anayasadan aldığı haklarını, mevcut kanundan aldığı haklarını kullanmaya devam ederek enflasyon hesaplamayı sürdürecek” değerlendirmesinde bulundu.
Ulusoy’un atıf yaptığı kanunun ilgili hususu şöyleki diyor: “İstatistikî sonuçlar içeren araştırma faaliyetleri yürüten gerçek şahıslar yahut özel hukuk hukukî kişiliğine sahip kuruluşlar, araştırmalarının sonuçlarını basın ve yayın yoluyla kamuoyuna açıklamaları hâlinde, araştırmanın kapsam, örnekleme yolu ve örnek hacmi, bilgi derleme sistemi ve uygulama vaktini araştırma neticeleriyla bir arada kamuoyuna açıklamakla yükümlüdürler.”
‘TÜİK, İSTASTİSTİKİ FETVA VEREN YAPIYA DÖNÜŞÜR’
Türkiye Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) araştırmalarını yapan takımda yer alan Kocaeli Üniversitesi Çalışma İktisadı ve Endüstriyel Bağlantılar Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aziz Çelik, kelam konusu yasa taslağını ‘bir cins istatistik engizisyonu’ olarak gördüğünü ve ‘TÜİK’i istatistiki fetva veren düzeneğe dönüştürdüğünü’ vurguladı.
Çelik, “Bilimsel bir çalışmanın resmi bir kurum tarafınca sansür edilmesi olacak iş değil. Kamuoyunda alternatif olarak araştırma yapan her insanın önünü kesmeyi hedefliyor. TÜİK’in yapmış olduğu araştırma haricinde bir örneklem, araştırma ortaya koymayı müsaadeye bağlamak TÜİK’i istatistiki fetva veren düzeneğe dönüştürür” değerlendirmesinde bulundu.
‘ASIL RAHATSIZLIK ENFLASYONUN KONUŞULMASI’
Bu durumun ülke çapında yapılacak başka bilimsel araştırmalara sekte vurabileceğine, tüm bilimsel çalışmalar için risk oluşturacağına dikkat çeken Çelik, şu biçimde devam etti:
“Burada asıl, enflasyon tartışmalarından epey rahatsız oldukları anlaşılıyor. TÜİK son devirde fazlaca alıngan olmaya başladı. Bağımsız istatistiklere yönelik bir eleştirisi var ise, çıkıp tenkit yazsınlar. TÜİK datalarının sağlam olduğunu düşünüyorsa bünyesindeki doktoralı uzmanlarla yanılgılı bulunan kısımları tahlil edip, kamuoyuna sunabilir. Alternatif çalışmalar TÜİK’i de güçlendirir, eksik yanlarını ortaya koyar lakin istemiyorlar.”
‘BEĞENEN İNANIR, BEĞENMEYEN İNANMAZ’
Sozcu.com.tr’ye konuşan BETAM Yöneticisi ekonomist Prof. Dr. Seyfettin Gürsel de DİSK-AR araştırmacısı Doç. Dr. Aziz Çelik üzere asıl rahatsız olunan kısmın enflasyon tartışmaları olduğunu düşünüyor.
“Rahatsız olunuyorsa çıkıp ‘enflasyonu yanlış hesaplıyorlar, prestij etmeyin’ dersin ve bağımsız araştırmaların metodolojisini eleştiren bir bilimsel çalışma ortaya koyarsın” diyen Prof. Dr. Gürsel, “İstatistiki bilgilere bu türlü bir müdahale dünyanın hiç bir yerinde görülmüş bir şey değil” tabirlerini kullandı.
İktisatçılar olarak resmi istatistiklerden faydalandıklarını, kullandıkları dataların TÜİK dataları olduğunu anımsatan Gürsel, şu biçimde devam etti: “Ancak kimi özel çalışmalar için de binlerce kişiyi kapsayan anketler yapıyoruz. Anket yanlışsız mu yanlış mı diye herbiçimde TÜİK’ten müsaade almayacağız. Beğenen inanır, beğenmeyen inanmaz.”