mudhaber
Aktif Üye
Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘sıfırlanacak’ dedi lakin Dünya Bankası uyardı: “Türk Lirası’nın paha kaybı dolar garantili KÖİ projelerinin bütçeye yükünü öngörülenin epeyce üzerinde artıracak”.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan evvelki akşam yaptığı açıklamada “2024 yılında Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projelerinin Hazine’ye olan yükünün neredeyse sıfırlanacağını” söylemiş oldu fakat Dünya Bankası’nın son raporu ikazlarla dolu. Dünya Bankası Türkiye ile ilgili son raporunda liranın kıymet kaybetmesinin Kamu Özel İşbirliği projeleri ile ilgili yükümlülükleri artıracağını vurguladı.
ÖNGÖRÜLERİ AŞACAK
“KÖİ projelerinin garantileri dolar üzerinden, halbuki bu projelerin kullanım fiyatları lira bazında yükseliyor. Yükümlülüklerin hayata geçmesi ile bu projeler Türkiye’nin mali istikrarları üzerinde baskı oluşturuyor” denilen raporda, Türkiye’nin kamu özel bölüm işbirliği projelerinde yatırım portföyünün 77.9 milyar dolara ulaştığı, bunun gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 10.3’ü’ne karşılık geldiği açıklandı. Raporda projelerin liranın paha kaybı ile bütçe üstündeki yükünün epey daha artacağı şu datalarla ortaya kondu: “ KÖİ kontratlarında devletin kontratla sabitlenmiş kullanıcı sayısı garantileri ve döviz kuru kaybından kaynaklanan fark ödemeleri ile leasing ödemelerinin kamu maliyesi üzerinde oluşturduğu baskı giderek artıyor. 2019’de KÖİ ödemelerinin merkezi bütçe ortasındaki hissesi yüzde 1.2 iken, bu oran 2022’de yüzde 2.4’e çıktı. Lira’da yaşanan keskin kıymet kaybının bütçe üstündeki KÖİ yükünün resmi projeksiyonların pek üzerinde olacağı görülüyor.“
Yükümlülükler artıyor
Raporda artan yükün kamu bankaları ve kamu kurumlarına sermaye takviyesi verilmesi muhtaçlığını da ortaya çıkardığı açıklandı. Nakdî gevşeme risklerinin kısa vadede mali hareket imkânını daralttığı belirtilen raporda TL’deki bedel kaybının döviz cinsi borç stokunu artırdığına, borçlanma maliyetlerini yükselttiğine ve KÖİ projelerinin garantilerinin getirdiği yükümlülükleri artırdığına vurgu yapıldı.
Yapılandırılan kredilerle riskler büyüyor
Raporda, kamu özel dal projelerinin bankaların üstündeki riski de artırdığına vurgu yapıldı. Makro finansal gelişmeler niçiniyle kredi yapılandırmalarının arttığı belirtilen raporda TL’deki bedel kaybının muhakkak bölümlerde bilançolar üzerinde yük oluşturduğu tabir edildi. Bu dallar güç, inşaat ve turizm olarak sıralandı. Raporda, 2021’in üçüncü çeyreğinde birtakım KÖİ projelerinin ve büyük şirketlerin kredi yapılandırmalarının bankaların varlık kalitesine dair riskleri artırdığı söz edildi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan evvelki akşam yaptığı açıklamada “2024 yılında Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projelerinin Hazine’ye olan yükünün neredeyse sıfırlanacağını” söylemiş oldu fakat Dünya Bankası’nın son raporu ikazlarla dolu. Dünya Bankası Türkiye ile ilgili son raporunda liranın kıymet kaybetmesinin Kamu Özel İşbirliği projeleri ile ilgili yükümlülükleri artıracağını vurguladı.
ÖNGÖRÜLERİ AŞACAK
“KÖİ projelerinin garantileri dolar üzerinden, halbuki bu projelerin kullanım fiyatları lira bazında yükseliyor. Yükümlülüklerin hayata geçmesi ile bu projeler Türkiye’nin mali istikrarları üzerinde baskı oluşturuyor” denilen raporda, Türkiye’nin kamu özel bölüm işbirliği projelerinde yatırım portföyünün 77.9 milyar dolara ulaştığı, bunun gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 10.3’ü’ne karşılık geldiği açıklandı. Raporda projelerin liranın paha kaybı ile bütçe üstündeki yükünün epey daha artacağı şu datalarla ortaya kondu: “ KÖİ kontratlarında devletin kontratla sabitlenmiş kullanıcı sayısı garantileri ve döviz kuru kaybından kaynaklanan fark ödemeleri ile leasing ödemelerinin kamu maliyesi üzerinde oluşturduğu baskı giderek artıyor. 2019’de KÖİ ödemelerinin merkezi bütçe ortasındaki hissesi yüzde 1.2 iken, bu oran 2022’de yüzde 2.4’e çıktı. Lira’da yaşanan keskin kıymet kaybının bütçe üstündeki KÖİ yükünün resmi projeksiyonların pek üzerinde olacağı görülüyor.“
Yükümlülükler artıyor
Raporda artan yükün kamu bankaları ve kamu kurumlarına sermaye takviyesi verilmesi muhtaçlığını da ortaya çıkardığı açıklandı. Nakdî gevşeme risklerinin kısa vadede mali hareket imkânını daralttığı belirtilen raporda TL’deki bedel kaybının döviz cinsi borç stokunu artırdığına, borçlanma maliyetlerini yükselttiğine ve KÖİ projelerinin garantilerinin getirdiği yükümlülükleri artırdığına vurgu yapıldı.
Yapılandırılan kredilerle riskler büyüyor
Raporda, kamu özel dal projelerinin bankaların üstündeki riski de artırdığına vurgu yapıldı. Makro finansal gelişmeler niçiniyle kredi yapılandırmalarının arttığı belirtilen raporda TL’deki bedel kaybının muhakkak bölümlerde bilançolar üzerinde yük oluşturduğu tabir edildi. Bu dallar güç, inşaat ve turizm olarak sıralandı. Raporda, 2021’in üçüncü çeyreğinde birtakım KÖİ projelerinin ve büyük şirketlerin kredi yapılandırmalarının bankaların varlık kalitesine dair riskleri artırdığı söz edildi.