mudhaber
Aktif Üye
Eskişehir Alpu Ovası’nın verimli tarım topraklarına kurulması planlanan Ulusal Raylı Sistemler Test Merkezi Projesi’ne (URAYSİM) karşı Bölge Yönetim Mahkemesi’ne açılan davada, mahkeme, ‘kamu faydası olmadığı’ nedeni öne sürülerek yürütmeyi durdurma sonucu verdi.
Eskişehir’in tarım ambarı olarak nitelendirilen Alpu ilçesinde hayata geçirilmesi planlanan Raylı Sistemler Test Merkezi Projesi’ne karşı açılan davada, mahkeme yürütmeyi durdurma sonucu verdi.
6 MİLYON METREKARE TARIM TOPRAĞI KAMULAŞTIRILACAK
Alpu ilçesinde hayata geçirilmesi planlanan URAYSİM test alanı için Bozan, Çardakbaşı ve Yeşildon köylerini kapsayacak alana yaklaşık 100 kilometrelik ray döşenerek verimli tarım topraklarının kamulaştırılmasına bölgedeki çiftçiler reaksiyon gösterirken, CHP’li Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Alpu Belediyesi ve bölge sakinleri Yönetim Mahkemesi’ne dava açtı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Eskişehir Anadolu Üniversitesi iş birliğinde ve 504 milyon lira kestirimi bütçe ile üretimine başlanan URAYSİM projesinin test yollarının inşaası için Alpu-Bozan, Odunpazarı-Karahüyük, Tepebaşı-Gündüzler, Tepebaşı-Margı, Tepebaşı-Sepetçi ve Tepebaşı-Yakakayı içinde bulunan 6 milyon metrekare alana yönelik kamulaştırma alanı belirlendi.
CHP’li Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve Alpu Belediyesi ile bölge sakinleri ve çiftçiler, bu kamulaştırmanın ‘kamu faydasına aykırı’ olduğu nedeni öne sürülerek mevzuyu yargıya taşıdı.
Eskişehir Bölge Yönetim Mahkemesi’ne açılan davada, mahkeme tarafınca oluşturulan uzman heyeti geçtiğimiz ay raporunu tamamlamıştı. Üniversitelerden 5 akademisyen ile bir jeoloji mühendisi ve bir harita kadastro mühendisinden oluşan 7 kişilik uzman heyet 77 sayfalık raporda URAYSİM projesinin mevcut haliyle ‘kamu faydasına uygun olmadığı’ kararına vardı.
“BİRİNCİ SINIF TARIM YERİNE YAPILAMAZ”
Bilirkişi heyetinin raporunda şu tespitler yer aldı:
* Test yolları için kamulaştırılmak istenen 6 milyon mektrekarelik alan verimli tarım yerlerinin yanı sıra, mera alanına, DSİ sulama alanı hududuna, doğalgaz boru çizgisine, sanayi alanına, mevcut yerleşim bölgesine ve Porsuk taşkın alan hududuna ve Sit alanına isabet etmekte.
* Proje alanının büyük çoğunluğu Bakanlar Şurası sonucu ile 2017’de ‘Büyük Ova’ ilan edilmiş Alpu Ovası’ndaki etkin tarım üretimi yapılan birinci sınıf tarım yerleridir.
* Orada arazi toplulaştırılması yapılarak üreticilere teslim edilmiş, sulama altyapı projeleri de tamamlanmıştır. Proje ile bölgenin en verimli tarım topraklarının bütünlüğü bozulacak.
* Tarım toprağının vasfı değiştirilerek öbür gayelerle kullanması geri döndürülemez ziyanlara yol açacaktır. Tarım haricinde diğer bir maksatla kullanılması yasaya uygun değildir.
* Bölgede hayvansal üretim de kıymetli yere sahip ve 28.000 büyükbaş ve 82.544 küçükbaş hayvan beslenmekte.
DEPREM RAPORU BİLE ALINMAMIŞ
* Proje hazırlanırken DSİ’ye ilişkin kapalı sulama kanallarının durumu dikkate alınmamış.
* Test yollarının sel ve taşkın muhafaza nesli ortasında yer alıp almadığı konusunda DSİ görüşü alınmamış.
* Proje alanının yakınında etkin faylar var lakin bu hususta AFAD’dan da kurum görüşü alınmamış olduğu saptandı. İleride taban ve afet tarafından karşılaşılması muhtemel riskler göz gerisi edilmiş.
* Proje çerçevesinde vatandaşın tarlalarından elips biçiminde geçecek raylar niçiniyle başka taraflara nasıl geçileceği planlanmamış. İki altgeçit haricinde kadastral yollar büsbütün kesintiye uğratılmakta.
* Test raylarının döşeneceği topraklar planlama disiplini ve hiyerarşisi içerisinde değerlendirilmemiş. Mekansal tesirleri belirlenmemiş. Büyük Ova Muhafaza Alanı olarak belirlenen alandaki müdafaa ve kullanma istikrarı dikkate alınmamış. Bu niçinle 3194 sayılı İmar Kanunu ve Mekânsal Planlar İmal Yönetmeliğine alışılmamıştır.
KÜLTÜREL MİRASA TAHRİBAT RİSKİ
* Projenin yapılacağı ovada epeyce fazla höyük, düz yerleşim ve nekropol üzere taşınmaz kültür varlıkları olduğu için proje telafisi imkansız tahribata niye olabilir.
* Proje, ağır yerleşime sahne olması ve muhtemel ‘Büyük Kervan Yolu’ kültür rotası üzerinde yer alması niçiniyle, üstün kamu faydası gölgelenmektedir. Kamulaştırılması kültür varlıkları açısından kamu faydasına olmaz.
SONUÇ: KAMU FAYDASINA DEĞİL
Bilirkişi heyeti ‘URAYSİM Projesinin açıklanan münasebetlerden dolayı kamu faydasına uygun olmadığı kanaatine varılmıştır’ kararına vardı.
Projenin verimli tarım yerleri yerine bölgedeki kıraç topraklara kaydırılması tavsiyesinde de bulunan raporda, “Proje uygulama ve kamulaştırma alanı olarak Alpu Ovası’nın kuzeyinde uzanan kıraç toprakların tercih edilmesi; kültür varlıklarının bütünlüğünün bozulmadan korunarak gelecek jenerasyonlara aktarılması ve arkeoloji biliminin bağlayıcılığı açısından üstün kamu faydasına olacaktır” sözü yer aldı.
MAHKEMEDEN YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI
İdare Mahkemesi, URAYSİM projesi ile ilgili açılan davada, üniversitelerden 5 akademisyen ile bir jeoloji mühendisi ve bir harita kadastro mühendisinden oluşan 7 kişilik uzman heyetin hazırladığı eksper raporunu gözönünde bulundurarak, ‘yürütmeyi durdurma’ sonucu verdi.
Yaklaşık 10 yıl evvel başlanan fakat bir türlü bitirilemeyen URAYSİM Projesi ile ilgili olarak Yönetim Mahkemesi, ‘kamu faydası olmadığı’ sebebi öne sürülerek, bilirkişi heyeti raporu doğrultusunda oy birliği ile karar verdi.
Gerekçeli sonucun son kısmında, “Bilirkişi raporunda belirtilen niçinlerle hukuka karşıtlığı açık olan dava konusu sürecin uygulanması halinde telafisi güç ziyanlar doğabileceğinden, 2577 Sayılı kanunun 27. unsuru uyarınca teminat alınmaksızın dava sonuna kadar yürütmenin durdurulmasına karar verilmiştir” denildi.
Eskişehir’in tarım ambarı olarak nitelendirilen Alpu ilçesinde hayata geçirilmesi planlanan Raylı Sistemler Test Merkezi Projesi’ne karşı açılan davada, mahkeme yürütmeyi durdurma sonucu verdi.
6 MİLYON METREKARE TARIM TOPRAĞI KAMULAŞTIRILACAK
Alpu ilçesinde hayata geçirilmesi planlanan URAYSİM test alanı için Bozan, Çardakbaşı ve Yeşildon köylerini kapsayacak alana yaklaşık 100 kilometrelik ray döşenerek verimli tarım topraklarının kamulaştırılmasına bölgedeki çiftçiler reaksiyon gösterirken, CHP’li Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Alpu Belediyesi ve bölge sakinleri Yönetim Mahkemesi’ne dava açtı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Eskişehir Anadolu Üniversitesi iş birliğinde ve 504 milyon lira kestirimi bütçe ile üretimine başlanan URAYSİM projesinin test yollarının inşaası için Alpu-Bozan, Odunpazarı-Karahüyük, Tepebaşı-Gündüzler, Tepebaşı-Margı, Tepebaşı-Sepetçi ve Tepebaşı-Yakakayı içinde bulunan 6 milyon metrekare alana yönelik kamulaştırma alanı belirlendi.
CHP’li Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve Alpu Belediyesi ile bölge sakinleri ve çiftçiler, bu kamulaştırmanın ‘kamu faydasına aykırı’ olduğu nedeni öne sürülerek mevzuyu yargıya taşıdı.
Eskişehir Bölge Yönetim Mahkemesi’ne açılan davada, mahkeme tarafınca oluşturulan uzman heyeti geçtiğimiz ay raporunu tamamlamıştı. Üniversitelerden 5 akademisyen ile bir jeoloji mühendisi ve bir harita kadastro mühendisinden oluşan 7 kişilik uzman heyet 77 sayfalık raporda URAYSİM projesinin mevcut haliyle ‘kamu faydasına uygun olmadığı’ kararına vardı.
“BİRİNCİ SINIF TARIM YERİNE YAPILAMAZ”
Bilirkişi heyetinin raporunda şu tespitler yer aldı:
* Test yolları için kamulaştırılmak istenen 6 milyon mektrekarelik alan verimli tarım yerlerinin yanı sıra, mera alanına, DSİ sulama alanı hududuna, doğalgaz boru çizgisine, sanayi alanına, mevcut yerleşim bölgesine ve Porsuk taşkın alan hududuna ve Sit alanına isabet etmekte.
* Proje alanının büyük çoğunluğu Bakanlar Şurası sonucu ile 2017’de ‘Büyük Ova’ ilan edilmiş Alpu Ovası’ndaki etkin tarım üretimi yapılan birinci sınıf tarım yerleridir.
* Orada arazi toplulaştırılması yapılarak üreticilere teslim edilmiş, sulama altyapı projeleri de tamamlanmıştır. Proje ile bölgenin en verimli tarım topraklarının bütünlüğü bozulacak.
* Tarım toprağının vasfı değiştirilerek öbür gayelerle kullanması geri döndürülemez ziyanlara yol açacaktır. Tarım haricinde diğer bir maksatla kullanılması yasaya uygun değildir.
* Bölgede hayvansal üretim de kıymetli yere sahip ve 28.000 büyükbaş ve 82.544 küçükbaş hayvan beslenmekte.
DEPREM RAPORU BİLE ALINMAMIŞ
* Proje hazırlanırken DSİ’ye ilişkin kapalı sulama kanallarının durumu dikkate alınmamış.
* Test yollarının sel ve taşkın muhafaza nesli ortasında yer alıp almadığı konusunda DSİ görüşü alınmamış.
* Proje alanının yakınında etkin faylar var lakin bu hususta AFAD’dan da kurum görüşü alınmamış olduğu saptandı. İleride taban ve afet tarafından karşılaşılması muhtemel riskler göz gerisi edilmiş.
* Proje çerçevesinde vatandaşın tarlalarından elips biçiminde geçecek raylar niçiniyle başka taraflara nasıl geçileceği planlanmamış. İki altgeçit haricinde kadastral yollar büsbütün kesintiye uğratılmakta.
* Test raylarının döşeneceği topraklar planlama disiplini ve hiyerarşisi içerisinde değerlendirilmemiş. Mekansal tesirleri belirlenmemiş. Büyük Ova Muhafaza Alanı olarak belirlenen alandaki müdafaa ve kullanma istikrarı dikkate alınmamış. Bu niçinle 3194 sayılı İmar Kanunu ve Mekânsal Planlar İmal Yönetmeliğine alışılmamıştır.
KÜLTÜREL MİRASA TAHRİBAT RİSKİ
* Projenin yapılacağı ovada epeyce fazla höyük, düz yerleşim ve nekropol üzere taşınmaz kültür varlıkları olduğu için proje telafisi imkansız tahribata niye olabilir.
* Proje, ağır yerleşime sahne olması ve muhtemel ‘Büyük Kervan Yolu’ kültür rotası üzerinde yer alması niçiniyle, üstün kamu faydası gölgelenmektedir. Kamulaştırılması kültür varlıkları açısından kamu faydasına olmaz.
SONUÇ: KAMU FAYDASINA DEĞİL
Bilirkişi heyeti ‘URAYSİM Projesinin açıklanan münasebetlerden dolayı kamu faydasına uygun olmadığı kanaatine varılmıştır’ kararına vardı.
Projenin verimli tarım yerleri yerine bölgedeki kıraç topraklara kaydırılması tavsiyesinde de bulunan raporda, “Proje uygulama ve kamulaştırma alanı olarak Alpu Ovası’nın kuzeyinde uzanan kıraç toprakların tercih edilmesi; kültür varlıklarının bütünlüğünün bozulmadan korunarak gelecek jenerasyonlara aktarılması ve arkeoloji biliminin bağlayıcılığı açısından üstün kamu faydasına olacaktır” sözü yer aldı.
MAHKEMEDEN YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI
İdare Mahkemesi, URAYSİM projesi ile ilgili açılan davada, üniversitelerden 5 akademisyen ile bir jeoloji mühendisi ve bir harita kadastro mühendisinden oluşan 7 kişilik uzman heyetin hazırladığı eksper raporunu gözönünde bulundurarak, ‘yürütmeyi durdurma’ sonucu verdi.
Yaklaşık 10 yıl evvel başlanan fakat bir türlü bitirilemeyen URAYSİM Projesi ile ilgili olarak Yönetim Mahkemesi, ‘kamu faydası olmadığı’ sebebi öne sürülerek, bilirkişi heyeti raporu doğrultusunda oy birliği ile karar verdi.
Gerekçeli sonucun son kısmında, “Bilirkişi raporunda belirtilen niçinlerle hukuka karşıtlığı açık olan dava konusu sürecin uygulanması halinde telafisi güç ziyanlar doğabileceğinden, 2577 Sayılı kanunun 27. unsuru uyarınca teminat alınmaksızın dava sonuna kadar yürütmenin durdurulmasına karar verilmiştir” denildi.