celikci
Yeni Üye
Bazı sanat insanları vardır, her sözü kıymetli bir ders üzeredir. söylemiş olduklerini can kulağıyla dinlemek gerekir. Yaşı kemale ermiş ancak ununu eleyip eleğini daha asmamış zira; daha epey muhtaçlığımız var bu biçimde sanatkarlara. Yolları uzun, evet engebeli ülkemizde. bir daha de yılmak, yorulmak bilmezler. Türkiye’nin karanlık periyotlarında dim dik durmuşlar. Daha epeyce uzun yolları var.
Yakın vakitte bu biçimde kıymetli sanatkarlardan Zihni Göktay ile Fenerbahçe Parkı’nda buluştuk. Denize karşı kahvesini yudumluyordu. “Kahveye eşlik edebilir miyim” dedim. “Acı olsun kahvemiz”!
“Nasılsınız” diye sordum: Göktay, “Tiyatrodayım bir gün. Aziz Nesin’in bir oyunu sahneye konuyor. Ben de direktör yardımcısıyım. Aziz Nesin ‘Ben prömiyere gelemeyeceğim, genel provaya geleyim’ dedi. Üsküdar Musahipzade Celal Tiyatrosu’ndayız. Burası Darülbedayi yani her tiyatroda olduğu üzere birtakım genel provada eksikler olabiliyor, aksesuar eksiklikleri filan, o gün de bir şeyler eksik ve benim daha asabi ve titiz yıllarım, her vakit titizim de bu biçimde direktör yardımcılığının verdiği sorumluluk da var. Bal fıçıları mı ne eksik gelmiş. Arıların kanatlarından kimileri gelmemiş, kızlar ‘benim kanadım nerde, o nerede, bu nerede’ diyor. Sinirlendim. Bağırdım çağırdım. Aziz Beyefendi bana ‘Buraya gel’ dedi, ‘Buyrun hocam’ dedim.
‘Sen bu ülkede benim başıma gelenleri biliyor musun?’ dedi. ‘Bilmez olur muyum, ben on bir yaşından beri sizi takip ediyorum’ dedim. ‘Senin meskende odan var mı’ diye sordu. ‘Yok, bir masam var’ dedim. Aziz Nesin, ‘Onun karşısına şu yazıyı yapıştır, her sabah ona bak ‘duvarı nem, insanı gam yıkar’ dedi.
Şimdi bakıyorum Türkiye’de… Kapıkule’den ötesini de bilmiyorum esasen. Turneler hariç birkaç yerden, Almanya’dan öbür bir yer görmedim zira oyunla gittik. Türkiye’de değiştiremeyeceğim şeyler için üzülmüyorum artık! niye? Sokak düğünlerinde silah atılıyor, 15 yaralı, üç ölü! Asker uğurlamada, otoyol kapatılıyor, tüneller kapatılıyor. Bunlar epey daha sessiz, entim uygulanacak şeyler… Biz de gittik askere Haydarpaşa’dan bindik trene Sivas’ta indik. Konuttan bile uğrayan olmadı, gözyaşı olmasın diye. Nereden nereye, nasıl girdik işin içine, lafı dağıttım Öznurcum. Yeterli olmaya çalışıyorum ülkem üzere…”
“Anlatacak epeyce anı, yaşanacak fazlaca öykü var hocam” diyorum. Gün uzun, bu röportaj akşamı bulur, kahveler birden üçe çıkar, dört saate yakın sürer sohbet.
“SEYİRCİMİ ÖZLEDİM”
– “Lüküs Hayat”ı dört, “Cibali Karakolu”nu üç, “Hisse-i Şayia”yı üç sefer seyrettim. Sizin oyunlarınızın dönemi uzun sürüyor ve her seyrettiğimde sizin replikler güncelleniyor.
“Cibali Karakolu”, Darülbedayinin 100. yılı münasebetiyle kuruldu. daha sonra Hisse-i Şayia. Dolu gitti. Bir aylık bileti yarım saate bitiyordu. Ayıptır söylemesi, benim, beni seven seyircilerim var.
Şimdiye kadar daima tabldot yedim Türk Tiyatrosu’nda, hiç alakart seçme imkânım olmadı, bana ne verdilerse oynadım. Dramaturglar bana bir oyun arıyorlar. Fazla kalabalık olmasın, tadımla oynayalım. Seyircimi özledim.
– Yeni bir sinema sineması var “Oregon”, çekimler ne vakit?
Senaryosu Ümit Ünal’a ilişkin, direktör ise Kerem Ayan. Yarın başlıyorum. Bir yere teslim edilmek üzere arkadaşlarının sevdiği bir kaseti getiriyorlar, Şişli’de bir apartmana. O arkadaşları da meskende yok. Bir kapıcı Durmuş var apartman nazaranvlisi, bir de emekli albay var. Üstünü çıkarmış lakin huy tıpkı, sağa sola zart zurt ediyor, karısıyla da geçinememiş. Üst katta bir daire var orada kendi kahvesini kendi yapıp içiyor. Karımı da Nevra Serezli oynuyor.
– “Lüküs Hayat” 28 sene. Bu oyun niye bu kadar uzun sürdü. Seyirci bu oyunu niye fazlaca sevdi?
1932 yılında yazılıp, 33’de sahnelenmiş bir operet. O yıllarin esprisi, dünya değişti, cumhurbaşkanları değişti, rejimler değişti, tiyatro anlayışı değişti, şu oldu bu oldu. Ama ana kanava, iskelet, filika olduğu yerde duruyordu. Ben onun etrafındaki birtakım gereksiz şeyleri ayıkladım, güncelleyerek zülfü yâre dokunmadan fincancı katırlarını incitmeden bir şeyler koydum. Onlarda güzele gitti. Kabul gördü. Kimse de aman bunu yapma etme demedi.
– Tiyatroda kemilkleşmiş ve bir türlü çözülemeyen bir takım sorunu var. Sizin de hassas olduğunuz bir mevzu olduğunu biliyorum. Her fırsatta lisana getiriyorsunuz.
Ben bu tiyatroya girdiğim vakitte bir takım sıkıntısı vardı. Zira biz fazlaca kalabalık bir topluluk değiliz Türkiye’de. 85 milyonda hepimizi toplasan meyhanede klarnet, keman çalan müzisyen- kadarız. Bunlara birer takım verilmesini istiyordum ben hâlâ da istiyorum. Özel tiyatrolarda vergiden muafiyet olsun.
Çocukların hepsi epeyce sıkıntı durumdalar. Nişanlılıklarını, evliliklerini erteleyenler var. Mesken bulamayanlar var, ana-babasının yanında oturmak zorunda olan var. Çocuk isteyip, çocuk sahibi olamayan var.
“KEMALLER HAYATIMDA ÖNEMLİ”
– 29. Adana Altın Koza Sinema Festivali’nde Türk edebiyatının en kıymetli müelliflerinden Orhan Kemal’in ismini taşıyan, “Orhan Kemal Emek Ödülleri”ne paha görüldünüz.
Çok sevindim. 12 Eylül’de merasim… Manidar! Orhan Kemal üzere cuntaya karşı olan birinin mükafatını o tarihte almam bir tesadüf mü? Göndermemi yaptım
Konuşmamda da yapacağım.
Bu ödül beni epeyce onurlandırdı. Adana narenciye, pamuk yetiştiren bir kent lakin kültür de üretti. Muhsin Ertuğrul Anadolu’daki birinci kent tiyatrosunu Adana’da 60’lı senelerda açtı. daha sonra da Kayseri’de kardeş tiyatrosunu açtı. İkisinde de oynadım. Adana’da fazlaca sanatçı yetişti. Adana Kemallerle ünlüdür. Kemaller, benim ömrümde da epeyce değerlidirler. Mustafa Kemal, Behçet Kemal, Namık Kemal, Yahya Kemal, Yaşar Kemal artık torunum Ali Kemal var. Orhan Kemal ve Yaşar Kemal zirvedeler.
“DEMOKRASİ SORUNU…”
– Benim herkese sorduğum meşhur soruma geldi sıra hocam.
Aman sıkıntı olmasın
– Türkiye’nin en büyük kederi sizce nedir?
An prestijiyle iktisat, tencere. İkincisi demokrasi sorunu var. Herkes her ne kadar demokrasi var diyorsa da, o sorun var. Bilinmeyen, yaşayan bilir. Hava bulutlu diyorsun bana ördek dedin diyorlar. Hava bulutlu, hatta yağmurlu diye bilmeli, haykırabilmeli. Özgürlük! Bu ölçülü vaziyeti yaşanması lazım. Kimi toplumsal çarpıklıkları ve siyasetteki yanlışlıkları söyleyebilmeli. 3-4 ihtilal görmüş birisiyim. Bunların getirdiği kasvetleri biliyorum. Türkiye’nin külfetlerini üstü kapalı olarak bahsetmeye çalıştım. Bunlar benim düşüncelerim. Bir yerde sanat yasaklanmasın, heykeller alaşağı edilmesin. Kültür, Misakı Ulusal hudutları ortasında homojen olmalı.
Okumaya devam et...
Yakın vakitte bu biçimde kıymetli sanatkarlardan Zihni Göktay ile Fenerbahçe Parkı’nda buluştuk. Denize karşı kahvesini yudumluyordu. “Kahveye eşlik edebilir miyim” dedim. “Acı olsun kahvemiz”!
“Nasılsınız” diye sordum: Göktay, “Tiyatrodayım bir gün. Aziz Nesin’in bir oyunu sahneye konuyor. Ben de direktör yardımcısıyım. Aziz Nesin ‘Ben prömiyere gelemeyeceğim, genel provaya geleyim’ dedi. Üsküdar Musahipzade Celal Tiyatrosu’ndayız. Burası Darülbedayi yani her tiyatroda olduğu üzere birtakım genel provada eksikler olabiliyor, aksesuar eksiklikleri filan, o gün de bir şeyler eksik ve benim daha asabi ve titiz yıllarım, her vakit titizim de bu biçimde direktör yardımcılığının verdiği sorumluluk da var. Bal fıçıları mı ne eksik gelmiş. Arıların kanatlarından kimileri gelmemiş, kızlar ‘benim kanadım nerde, o nerede, bu nerede’ diyor. Sinirlendim. Bağırdım çağırdım. Aziz Beyefendi bana ‘Buraya gel’ dedi, ‘Buyrun hocam’ dedim.
‘Sen bu ülkede benim başıma gelenleri biliyor musun?’ dedi. ‘Bilmez olur muyum, ben on bir yaşından beri sizi takip ediyorum’ dedim. ‘Senin meskende odan var mı’ diye sordu. ‘Yok, bir masam var’ dedim. Aziz Nesin, ‘Onun karşısına şu yazıyı yapıştır, her sabah ona bak ‘duvarı nem, insanı gam yıkar’ dedi.
Şimdi bakıyorum Türkiye’de… Kapıkule’den ötesini de bilmiyorum esasen. Turneler hariç birkaç yerden, Almanya’dan öbür bir yer görmedim zira oyunla gittik. Türkiye’de değiştiremeyeceğim şeyler için üzülmüyorum artık! niye? Sokak düğünlerinde silah atılıyor, 15 yaralı, üç ölü! Asker uğurlamada, otoyol kapatılıyor, tüneller kapatılıyor. Bunlar epey daha sessiz, entim uygulanacak şeyler… Biz de gittik askere Haydarpaşa’dan bindik trene Sivas’ta indik. Konuttan bile uğrayan olmadı, gözyaşı olmasın diye. Nereden nereye, nasıl girdik işin içine, lafı dağıttım Öznurcum. Yeterli olmaya çalışıyorum ülkem üzere…”
“Anlatacak epeyce anı, yaşanacak fazlaca öykü var hocam” diyorum. Gün uzun, bu röportaj akşamı bulur, kahveler birden üçe çıkar, dört saate yakın sürer sohbet.
“SEYİRCİMİ ÖZLEDİM”
– “Lüküs Hayat”ı dört, “Cibali Karakolu”nu üç, “Hisse-i Şayia”yı üç sefer seyrettim. Sizin oyunlarınızın dönemi uzun sürüyor ve her seyrettiğimde sizin replikler güncelleniyor.
“Cibali Karakolu”, Darülbedayinin 100. yılı münasebetiyle kuruldu. daha sonra Hisse-i Şayia. Dolu gitti. Bir aylık bileti yarım saate bitiyordu. Ayıptır söylemesi, benim, beni seven seyircilerim var.
Şimdiye kadar daima tabldot yedim Türk Tiyatrosu’nda, hiç alakart seçme imkânım olmadı, bana ne verdilerse oynadım. Dramaturglar bana bir oyun arıyorlar. Fazla kalabalık olmasın, tadımla oynayalım. Seyircimi özledim.
– Yeni bir sinema sineması var “Oregon”, çekimler ne vakit?
Senaryosu Ümit Ünal’a ilişkin, direktör ise Kerem Ayan. Yarın başlıyorum. Bir yere teslim edilmek üzere arkadaşlarının sevdiği bir kaseti getiriyorlar, Şişli’de bir apartmana. O arkadaşları da meskende yok. Bir kapıcı Durmuş var apartman nazaranvlisi, bir de emekli albay var. Üstünü çıkarmış lakin huy tıpkı, sağa sola zart zurt ediyor, karısıyla da geçinememiş. Üst katta bir daire var orada kendi kahvesini kendi yapıp içiyor. Karımı da Nevra Serezli oynuyor.
– “Lüküs Hayat” 28 sene. Bu oyun niye bu kadar uzun sürdü. Seyirci bu oyunu niye fazlaca sevdi?
1932 yılında yazılıp, 33’de sahnelenmiş bir operet. O yıllarin esprisi, dünya değişti, cumhurbaşkanları değişti, rejimler değişti, tiyatro anlayışı değişti, şu oldu bu oldu. Ama ana kanava, iskelet, filika olduğu yerde duruyordu. Ben onun etrafındaki birtakım gereksiz şeyleri ayıkladım, güncelleyerek zülfü yâre dokunmadan fincancı katırlarını incitmeden bir şeyler koydum. Onlarda güzele gitti. Kabul gördü. Kimse de aman bunu yapma etme demedi.
– Tiyatroda kemilkleşmiş ve bir türlü çözülemeyen bir takım sorunu var. Sizin de hassas olduğunuz bir mevzu olduğunu biliyorum. Her fırsatta lisana getiriyorsunuz.
Ben bu tiyatroya girdiğim vakitte bir takım sıkıntısı vardı. Zira biz fazlaca kalabalık bir topluluk değiliz Türkiye’de. 85 milyonda hepimizi toplasan meyhanede klarnet, keman çalan müzisyen- kadarız. Bunlara birer takım verilmesini istiyordum ben hâlâ da istiyorum. Özel tiyatrolarda vergiden muafiyet olsun.
Çocukların hepsi epeyce sıkıntı durumdalar. Nişanlılıklarını, evliliklerini erteleyenler var. Mesken bulamayanlar var, ana-babasının yanında oturmak zorunda olan var. Çocuk isteyip, çocuk sahibi olamayan var.
“KEMALLER HAYATIMDA ÖNEMLİ”
– 29. Adana Altın Koza Sinema Festivali’nde Türk edebiyatının en kıymetli müelliflerinden Orhan Kemal’in ismini taşıyan, “Orhan Kemal Emek Ödülleri”ne paha görüldünüz.
Çok sevindim. 12 Eylül’de merasim… Manidar! Orhan Kemal üzere cuntaya karşı olan birinin mükafatını o tarihte almam bir tesadüf mü? Göndermemi yaptım
Bu ödül beni epeyce onurlandırdı. Adana narenciye, pamuk yetiştiren bir kent lakin kültür de üretti. Muhsin Ertuğrul Anadolu’daki birinci kent tiyatrosunu Adana’da 60’lı senelerda açtı. daha sonra da Kayseri’de kardeş tiyatrosunu açtı. İkisinde de oynadım. Adana’da fazlaca sanatçı yetişti. Adana Kemallerle ünlüdür. Kemaller, benim ömrümde da epeyce değerlidirler. Mustafa Kemal, Behçet Kemal, Namık Kemal, Yahya Kemal, Yaşar Kemal artık torunum Ali Kemal var. Orhan Kemal ve Yaşar Kemal zirvedeler.
“DEMOKRASİ SORUNU…”
– Benim herkese sorduğum meşhur soruma geldi sıra hocam.
Aman sıkıntı olmasın
– Türkiye’nin en büyük kederi sizce nedir?
An prestijiyle iktisat, tencere. İkincisi demokrasi sorunu var. Herkes her ne kadar demokrasi var diyorsa da, o sorun var. Bilinmeyen, yaşayan bilir. Hava bulutlu diyorsun bana ördek dedin diyorlar. Hava bulutlu, hatta yağmurlu diye bilmeli, haykırabilmeli. Özgürlük! Bu ölçülü vaziyeti yaşanması lazım. Kimi toplumsal çarpıklıkları ve siyasetteki yanlışlıkları söyleyebilmeli. 3-4 ihtilal görmüş birisiyim. Bunların getirdiği kasvetleri biliyorum. Türkiye’nin külfetlerini üstü kapalı olarak bahsetmeye çalıştım. Bunlar benim düşüncelerim. Bir yerde sanat yasaklanmasın, heykeller alaşağı edilmesin. Kültür, Misakı Ulusal hudutları ortasında homojen olmalı.
Okumaya devam et...