BOTR
Yeni Üye
Hazine ve Maliye Bakanlığı Türk Lirası’nın kullanmasını ve cazibesini arttırmak için yeni birtakım tedbirler deklare etti.
Bloomberg HT yayınına katılan uzmanlar yeni alınan tedbirleri ve tesirlerini kıymetlendirdi.
“Avantajlarının sonlu olacağı kanaatindeyim”
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu iktisat idaresinin yabancı yatırımcıya swap kanalını şartlı olarak bir daha açmasının muhakkak noktalarda cazibe yaratacağını ama etkisinin sonlu olacağını belirtti.
Aslanoğlu şunları söylemiş oldu:
Şu anda Döviz talebi, döviz arzını geçmiş durumda ve bu arzı artırmaya yönelik yani ödemeler istikrarında finansman talebini güçlendirmeye yönelik adımlar çerçevesinde düşünmekte yarar var. Bu manada dış kaynak kullanmasını teşvik eden buradaki maliyetleri düşüren bir adım üzere görünüyor. Buna ne kadar bu biçimde bir talep olduğunu dışardan izlemek gerekiyor. Kesinlikle belirli noktalarda cazibe yaratacaktır. Genel olarak hem dünyadaki finansal hareketlerin daha epeyce inançlı liman arayışına girmesi hem burada maliyetlerin dolaylı yoldan hayli artıyor bulunmasına baktığımızda bunun sağladığı avantajların ne kadar getiri sağlayacağı konusunda kuşkuluyum. Tesiri hudutlu olabilir kanaatindeyim
“Swap limitlerinin açılıyor olması hayli önemli”
Gökhan Şen yeni paketlere olan ilginin mevcutun üzerinde olacağını, swap limitlerindeki esnemenin pakette en epeyce olumlu bulduğu karar olduğunun altını çizerek, şunları söylemiş oldu:
Kurda yinedan yeni bir sarmala girme ihtimali vardı. O yüzden bir şey yapılması gerekiyordu. Faiz artışı da masada olmadığı için yan yollar aranıyordu ve artık ekonomiyi soğutmak gerekiyordu.
Normal kurallarda gelire endeksli senetler gerçek hayatta pek rastlanmaz, doğal kaynaklara sahip olan petrole bağlı şirketler üzerinden bir gelir yaratmaya çalışan ülkelerin modelidir. 90’lı senelerda Türkiye’de denenmişti kısmi olarak bir aşinalığımız var.
Örneğin; Suudi Aramco halka açılmamış fakat senin şirketin gelirleri belirli, ziyan etmesi pek mümkün değil. Halk da bundan faydalansın likit olsun diye yapılabilir bu sebeple çıkan bir enstrümandır.
Türkiye’de çıkma niçini sermaye piyasaları derinleştirme ve mevcut getirilerin üstünde getiri sağlama üzere bir niyet olabilir lakin hakikaten gelire mi endeksi olacak yoksa sabit bir biçimde mi gidecek, gelire endeksli olsa yıllık 25-35 bandı epey aşması istenmiyor.
TL’deki vatandaşların aşikâr bir limiti açmayacak bir araçta kalmalarını beklemek de hakikat olmaz bunun altına getirisinin epeyce fazla kaymaması gerekir buna ilgi olur. Mevcuttun üstüne çıkar bir kesim. Mevcut enstrümanlara göre bir modül daha fazla faiz ödeyecekse bu biçimde benim KKM faizim ne olacak, mevduat faizleri nereye sarfiyat ki bence üst gitmesi gerekiyor.
Swap limitlerindeki esneme paket ortasında en düzgün bulduğu hususlardan bir tanesi. Çok piyasa hareketi oluşmasının değerli bir kısmı TL’ye ulaşamamaktan kaynaklanıyor. TL’ye ulaşamamanın bir niçini piyasalardaki likiditenin çekilmesi oburu ise düzenlemeler. Kurumsal yatırımcı A ülkesinde durum alacaksa bunu çoklukla swaplar üzerinden yapar yarattığı likidite ile bir enstrüman satın alır. Swap limitleri kısıtlandığı vakit içeriye para gelmesi şimdi imkansız üzere limitlerin açılıyor olmasını epey değerli buluyorum.
Yüksel: 20 Aralık üzere bir balyoz tesiri olmayacaktır
Reel Capital Genel Müdürü Mete Yüksel, tedbirlerle ilgili “Piyasadaki likiditeyi bir ölçü azaltacağı için kura inceden bir tesiri olacaktır; ancak burada 20 Aralık’ta yaşandığı üzere bir balyoz tesiri olacak bir tedbir görmüyoruz” yorumunda bulundu.
Hedeflenen durumun TL’yi özendirmek olduğunu söyleyen Yüksel “Yapılan düzenlemeler, büyük ihtimalle bankacılık bölümünde fonlama maliyetlerini artıracaktır. Kredi maliyetleri üzerine de ekstra bir artış getirecektir. Öte yandan, bankacılık kesiminin temel kârı enflasyon endeksli tahvillerden geliyor. O yüzden çok ufak bir negatif tesiri olacaktır” dedi.
Yüksel “İşletme sermayesini ağır olarak kullanan şirketlerin maliyetlerini artırabilir. Mobilya, tüketici elektroniği, beyaz eşya üzere tüketici odaklı dallar için de bir ölçü olumsuz olabilecek bir durum yaratabilir” biçiminde konuştu.
Tahsisli swap imkanın kıymetine dikkat çeken Yüksel “Yabancıların hissesi şu anda tüm vakit içinderın en tabanında yüzde 34,65 oranında seyrediyor. Yabancı yatırımcı, pay senedi alırken uygun maliyetli ve kârlılık artışlarının yüksek olmasından dolayı hisseden kazanabileceğini düşünüyor, lakin hisseden kazandığını kurdan kaybedebileceği endişesiyle satıp çıkıyorlar.
Londra’daki swap imkanını kıstığımız için yabancı kendisini hedge edemez duruma gelmişti. Eş vakitli olarak dolar ve pay senedi satın alıyor olması lazım. TL likiditesi Londra’da olmadığı için hedge sistemini swap ile çalıştıramadığından bunu yapamıyordu.
Yapmak isteyen yatırımcı TL’ye yatırım yapacaksa karşısında CDS alıyordu. CDS’lerin üste gitmesindeki bir sebep de buydu. Tahsisli swap imkanı CDS fiyatlamasını aşağıya çekecek. CDS tarafında olumlu bir şey olduğunu ve yabancı yatırımcının kendisini hedge etmesini sağladığı için büyük ihtimalle gelecek periyotta yabancı takas oranını arttıracağını düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
Yazgan: Düzenlemenin, piyasa faizleri üzerinde de üst gerçek bir tesiri olacağını söyleyebiliriz
Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ege Yazgan Bloomberg HT’ye yaptığı değerlendirmede birinci maksadın kurun aşağıya gelmesi ya da en azından üst gidişinin önüne geçilmesi olduğunu belirtti.
Yazgan “Kur muhafazalı mevduat (KKM) uygulandıktan daha sonra olduğu üzere, muhakkak bir süre stabilite kazanması hedefleniyor. Buna bağlı olarak aşikâr bir ölçüde enflasyonu da indirmeyi amaçladığını söyleyebiliriz. Kredi üstündeki düzenlemelerle ise ithalat talebini biraz daha aşağıya gerçek indirmek isteniyor. 2011’de de uygulanan makro ihtiyati tedbirlerde de, cari açıkla tüketici kredileri içinde kıymetli bir korelasyon olduğu düşünüldüğü için tüketici kredileri gaye alınmıştı. çabucak sonrasındasında, cari açığın bu türlü denetim altına alınamadığını gözlemledik” diye konuştu.
Yapılan düzenlemelerde, bilhassa bono tarafının kıymetli olduğunun altını çizen Yazgan ”Bunun vadesi ve getirisi aşikâr olmadan kur üzerinde bir tesiri olup olmayacağını söylemek mümkün değil. Bononun getirisine bağlı olarak orada bir tesir görülmesi mümkün” dedi.
Yazgan “Düzenlemenin, piyasa faizleri üzerinde de üst gerçek bir tesiri olacağını söyleyebiliriz. aslına bakarsanız talebi engellemenizin diğer bir yolu yok. Bilhassa cari açıktan tasa ediyorsanız kesinlikle bir biçimde sıkılaştırmaya gitmeniz gerekiyor, bu da faizler üzerinden olmak durumunda. Bu da, Merkez Bankası faizini değiştirmeden, dolaylı olarak bu politikayı devam ettirmek manasına geliyor” halinde konuştu.
Yazgan yaptığı açıklamada “Bunların epey tesirli olması biraz sıkıntı. KKM belirtildiğında, birinci başta dövizi biraz aşağıya gerçek çekti ve muhakkak bir stabilite de sağladı. Buna rağmen, daha sonrasında enflasyon denetim altına alınamadığı için, dış faktörlerin de tesiriyle, beklenti fazlaca bozulduğu için, KKM şu anda tesirini yitirdi. tekrar birebir etkiyi yapabilmek için yeni bir enstrüman gerekiyordu. KKM belirtildiğında, Merkez Bankası satış yaparak dövizi aşağıya çekti, buna rağmen düzenleme kurun sabit kalmasında tesirli oldu. Yüklü bir satış olmadan şu an yapılan düzenlemenin kuru o kadar aşağıya çekebilecek bir tesiri olduğunu düşünmüyorum; ancak muhakkak bir stabilite kazanması üzerinde tesiri olabilir” yorumunda bulundu.
Bloomberg HT yayınına katılan uzmanlar yeni alınan tedbirleri ve tesirlerini kıymetlendirdi.
“Avantajlarının sonlu olacağı kanaatindeyim”
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu iktisat idaresinin yabancı yatırımcıya swap kanalını şartlı olarak bir daha açmasının muhakkak noktalarda cazibe yaratacağını ama etkisinin sonlu olacağını belirtti.
Aslanoğlu şunları söylemiş oldu:
Şu anda Döviz talebi, döviz arzını geçmiş durumda ve bu arzı artırmaya yönelik yani ödemeler istikrarında finansman talebini güçlendirmeye yönelik adımlar çerçevesinde düşünmekte yarar var. Bu manada dış kaynak kullanmasını teşvik eden buradaki maliyetleri düşüren bir adım üzere görünüyor. Buna ne kadar bu biçimde bir talep olduğunu dışardan izlemek gerekiyor. Kesinlikle belirli noktalarda cazibe yaratacaktır. Genel olarak hem dünyadaki finansal hareketlerin daha epeyce inançlı liman arayışına girmesi hem burada maliyetlerin dolaylı yoldan hayli artıyor bulunmasına baktığımızda bunun sağladığı avantajların ne kadar getiri sağlayacağı konusunda kuşkuluyum. Tesiri hudutlu olabilir kanaatindeyim
“Swap limitlerinin açılıyor olması hayli önemli”
Gökhan Şen yeni paketlere olan ilginin mevcutun üzerinde olacağını, swap limitlerindeki esnemenin pakette en epeyce olumlu bulduğu karar olduğunun altını çizerek, şunları söylemiş oldu:
Kurda yinedan yeni bir sarmala girme ihtimali vardı. O yüzden bir şey yapılması gerekiyordu. Faiz artışı da masada olmadığı için yan yollar aranıyordu ve artık ekonomiyi soğutmak gerekiyordu.
Normal kurallarda gelire endeksli senetler gerçek hayatta pek rastlanmaz, doğal kaynaklara sahip olan petrole bağlı şirketler üzerinden bir gelir yaratmaya çalışan ülkelerin modelidir. 90’lı senelerda Türkiye’de denenmişti kısmi olarak bir aşinalığımız var.
Örneğin; Suudi Aramco halka açılmamış fakat senin şirketin gelirleri belirli, ziyan etmesi pek mümkün değil. Halk da bundan faydalansın likit olsun diye yapılabilir bu sebeple çıkan bir enstrümandır.
Türkiye’de çıkma niçini sermaye piyasaları derinleştirme ve mevcut getirilerin üstünde getiri sağlama üzere bir niyet olabilir lakin hakikaten gelire mi endeksi olacak yoksa sabit bir biçimde mi gidecek, gelire endeksli olsa yıllık 25-35 bandı epey aşması istenmiyor.
TL’deki vatandaşların aşikâr bir limiti açmayacak bir araçta kalmalarını beklemek de hakikat olmaz bunun altına getirisinin epeyce fazla kaymaması gerekir buna ilgi olur. Mevcuttun üstüne çıkar bir kesim. Mevcut enstrümanlara göre bir modül daha fazla faiz ödeyecekse bu biçimde benim KKM faizim ne olacak, mevduat faizleri nereye sarfiyat ki bence üst gitmesi gerekiyor.
Swap limitlerindeki esneme paket ortasında en düzgün bulduğu hususlardan bir tanesi. Çok piyasa hareketi oluşmasının değerli bir kısmı TL’ye ulaşamamaktan kaynaklanıyor. TL’ye ulaşamamanın bir niçini piyasalardaki likiditenin çekilmesi oburu ise düzenlemeler. Kurumsal yatırımcı A ülkesinde durum alacaksa bunu çoklukla swaplar üzerinden yapar yarattığı likidite ile bir enstrüman satın alır. Swap limitleri kısıtlandığı vakit içeriye para gelmesi şimdi imkansız üzere limitlerin açılıyor olmasını epey değerli buluyorum.
Yüksel: 20 Aralık üzere bir balyoz tesiri olmayacaktır
Reel Capital Genel Müdürü Mete Yüksel, tedbirlerle ilgili “Piyasadaki likiditeyi bir ölçü azaltacağı için kura inceden bir tesiri olacaktır; ancak burada 20 Aralık’ta yaşandığı üzere bir balyoz tesiri olacak bir tedbir görmüyoruz” yorumunda bulundu.
Hedeflenen durumun TL’yi özendirmek olduğunu söyleyen Yüksel “Yapılan düzenlemeler, büyük ihtimalle bankacılık bölümünde fonlama maliyetlerini artıracaktır. Kredi maliyetleri üzerine de ekstra bir artış getirecektir. Öte yandan, bankacılık kesiminin temel kârı enflasyon endeksli tahvillerden geliyor. O yüzden çok ufak bir negatif tesiri olacaktır” dedi.
Yüksel “İşletme sermayesini ağır olarak kullanan şirketlerin maliyetlerini artırabilir. Mobilya, tüketici elektroniği, beyaz eşya üzere tüketici odaklı dallar için de bir ölçü olumsuz olabilecek bir durum yaratabilir” biçiminde konuştu.
Tahsisli swap imkanın kıymetine dikkat çeken Yüksel “Yabancıların hissesi şu anda tüm vakit içinderın en tabanında yüzde 34,65 oranında seyrediyor. Yabancı yatırımcı, pay senedi alırken uygun maliyetli ve kârlılık artışlarının yüksek olmasından dolayı hisseden kazanabileceğini düşünüyor, lakin hisseden kazandığını kurdan kaybedebileceği endişesiyle satıp çıkıyorlar.
Londra’daki swap imkanını kıstığımız için yabancı kendisini hedge edemez duruma gelmişti. Eş vakitli olarak dolar ve pay senedi satın alıyor olması lazım. TL likiditesi Londra’da olmadığı için hedge sistemini swap ile çalıştıramadığından bunu yapamıyordu.
Yapmak isteyen yatırımcı TL’ye yatırım yapacaksa karşısında CDS alıyordu. CDS’lerin üste gitmesindeki bir sebep de buydu. Tahsisli swap imkanı CDS fiyatlamasını aşağıya çekecek. CDS tarafında olumlu bir şey olduğunu ve yabancı yatırımcının kendisini hedge etmesini sağladığı için büyük ihtimalle gelecek periyotta yabancı takas oranını arttıracağını düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
Yazgan: Düzenlemenin, piyasa faizleri üzerinde de üst gerçek bir tesiri olacağını söyleyebiliriz
Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ege Yazgan Bloomberg HT’ye yaptığı değerlendirmede birinci maksadın kurun aşağıya gelmesi ya da en azından üst gidişinin önüne geçilmesi olduğunu belirtti.
Yazgan “Kur muhafazalı mevduat (KKM) uygulandıktan daha sonra olduğu üzere, muhakkak bir süre stabilite kazanması hedefleniyor. Buna bağlı olarak aşikâr bir ölçüde enflasyonu da indirmeyi amaçladığını söyleyebiliriz. Kredi üstündeki düzenlemelerle ise ithalat talebini biraz daha aşağıya gerçek indirmek isteniyor. 2011’de de uygulanan makro ihtiyati tedbirlerde de, cari açıkla tüketici kredileri içinde kıymetli bir korelasyon olduğu düşünüldüğü için tüketici kredileri gaye alınmıştı. çabucak sonrasındasında, cari açığın bu türlü denetim altına alınamadığını gözlemledik” diye konuştu.
Yapılan düzenlemelerde, bilhassa bono tarafının kıymetli olduğunun altını çizen Yazgan ”Bunun vadesi ve getirisi aşikâr olmadan kur üzerinde bir tesiri olup olmayacağını söylemek mümkün değil. Bononun getirisine bağlı olarak orada bir tesir görülmesi mümkün” dedi.
Yazgan “Düzenlemenin, piyasa faizleri üzerinde de üst gerçek bir tesiri olacağını söyleyebiliriz. aslına bakarsanız talebi engellemenizin diğer bir yolu yok. Bilhassa cari açıktan tasa ediyorsanız kesinlikle bir biçimde sıkılaştırmaya gitmeniz gerekiyor, bu da faizler üzerinden olmak durumunda. Bu da, Merkez Bankası faizini değiştirmeden, dolaylı olarak bu politikayı devam ettirmek manasına geliyor” halinde konuştu.
Yazgan yaptığı açıklamada “Bunların epey tesirli olması biraz sıkıntı. KKM belirtildiğında, birinci başta dövizi biraz aşağıya gerçek çekti ve muhakkak bir stabilite de sağladı. Buna rağmen, daha sonrasında enflasyon denetim altına alınamadığı için, dış faktörlerin de tesiriyle, beklenti fazlaca bozulduğu için, KKM şu anda tesirini yitirdi. tekrar birebir etkiyi yapabilmek için yeni bir enstrüman gerekiyordu. KKM belirtildiğında, Merkez Bankası satış yaparak dövizi aşağıya çekti, buna rağmen düzenleme kurun sabit kalmasında tesirli oldu. Yüklü bir satış olmadan şu an yapılan düzenlemenin kuru o kadar aşağıya çekebilecek bir tesiri olduğunu düşünmüyorum; ancak muhakkak bir stabilite kazanması üzerinde tesiri olabilir” yorumunda bulundu.